Korespondentów zagranicznych przy ustalaniu prawa właściwego do celów ubezpieczeń społecznych nie traktuje się tak jak innych pracowników. Dlatego w okresie pracy za granicą, która przekracza 12 miesięcy, korespondenci mogą podlegać polskim ubezpieczeniom społecznym bez konieczności zawierania porozumienia wyjątkowego.
UZASADNIENIE
O ile w przypadku większości pracowników obowiązuje zasada podlegania systemowi zabezpieczenia społecznego kraju, w którym jest wykonywana praca, o tyle urzędnicy służby cywilnej i personel z nimi zrównany podlegają ubezpieczeniom społecznym w państwie, którego administracja ich zatrudnia.
Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, za personel, który został zrównany z urzędnikami służby cywilnej, zostali uznani m.in. dziennikarze skierowani do pracy na terytorium Unii Europejskiej w charakterze korespondenta zagranicznego. Dzięki temu korespondenci zagraniczni polskich redakcji podlegają polskim ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu z mocy prawa, a co za tym idzie, okres podlegania polskim ubezpieczeniom nie jest ograniczony czasowo. W konsekwencji nie ma konieczności zawierania porozumienia wyjątkowego między dwiema instytucjami łącznikowymi, mimo że dziennikarz będzie pracował za granicą dłużej niż 12 miesięcy. Aby uzyskać poświadczenie formularzy E-101 wystarczy, że redakcja jako pracodawca zatrudniający dziennikarza zgłosi się do ZUS i przedstawi sytuację.
Jeżeli oprócz pracy jako dziennikarz - korespondent osoba taka prowadzi w innym kraju UE działalność gospodarczą lub jest zatrudniona jako pracownik najemny, to przepisy przewidują, że w celu unikania podlegania dwóm systemom ubezpieczeń społecznych osoba powinna podlegać tylko temu systemowi, w którym podlega ubezpieczeniom z racji zatrudnienia jako korespondent. Natomiast nie da się uniknąć podlegania kilku systemom zabezpieczenia społecznego, jeżeli dana osoba pracuje w dwóch państwach i w obydwu ma status urzędnika służby cywilnej lub osoby z nim zrównanej - wtedy powinna podlegać ubezpieczeniom w każdym systemie, który traktuje ją jak urzędnika.
Podstawa prawna:
- art. 13 ust. 2 lit d, art. 14e, art. 14f rozporządzenia Rady EWG nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób pracujących na własny rachunek, oraz członków ich rodzin przemieszczających się w obrębie Wspólnoty (DzU UE L 71.149.2 ze zm.).
Kacper Pyrka
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych