Obowiązek odprowadzania składek od przychodu z umowy licencyjnej zależy od tego, co jest przedmiotem tej umowy. Jeżeli umowa została zawarta w celu stworzenia konkretnego dzieła (programu komputerowego), wówczas od grudnia br. od miesięcznego wynagrodzenia z tego tytułu należy opłacać składki. Natomiast jeśli umowa została zawarta jedynie na udostępnianie za opłatą programu stworzonego przez programistę bez zamówienia, od osiąganych z niej przychodów nie należy opłacać składek.
UZASADNIENIE
Zasadniczo umowa licencyjna jest uregulowana w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ale w kwestiach nieuregulowanych należy do niej stosować odpowiednie przepisy Kodeksu cywilnego. Umowa licencyjna polega na tym, że twórca utworu może udzielić upoważnienia do korzystania z tego utworu na wymienionych w umowie polach eksploatacji. Umowa powinna określać zakres, miejsca i czas tego korzystania oraz przysługujące w zamian wynagrodzenie.
Obowiązek ubezpieczeń osoby, która za udzieloną licencję otrzymuje wynagrodzenie, zależy od tego, co jest przedmiotem tej umowy. Przedmiotem umowy licencyjnej, podobnie jak umowy o dzieło, jest konkretny utwór (dzieło). Z tym że na podstawie umowy o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania dzieła i udzielenia licencji (lub przeniesienia praw autorskich). Natomiast w przypadku umowy licencyjnej licencjodawca zezwala na korzystanie z utworu już istniejącego.
Umowa licencyjna sama w sobie, tak jak i umowa o dzieło, nie stanowi tytułu do ubezpieczeń. Zatem osoba, która udzieliła Państwu licencji na korzystanie z programu, z tytułu tej umowy nie podlegała żadnym ubezpieczeniom. Dlatego w okresie, kiedy programista otrzymuje jedynie wynagrodzenie z umowy licencyjnej (do końca listopada 2010 r.), od należnego mu wynagrodzenia z tego tytułu nie należy opłacać składek.
WAŻNE!
Umowa licencyjna nie jest tytułem ani do ubezpieczeń społecznych, ani do ubezpieczenia zdrowotnego.
Sytuacja ta może się jednak zmienić od dnia zatrudnienia programisty na podstawie umowy o pracę. Gdy pracownik podpisze ze swoim pracodawcą umowę o dzieło, w ramach której zobowiązuje się do wykonania na jego rzecz oznaczonego dzieła oraz udzielenia licencji (lub przeniesienia autorskich praw majątkowych), z tytułu tej umowy podlega obowiązkowo ubezpieczeniom na takich samych zasadach jak pracownicy, tj. obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu (art. 8 ust. 2a ustawy systemowej oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy zdrowotnej).
Jednak w przypadku, gdy pracownik jest jednocześnie związany ze swoim pracodawcą umową licencyjną, obowiązek ubezpieczeń zależy jeszcze od przedmiotu umowy licencyjnej.
Jeżeli w umowie licencyjnej zawartej z pracownikiem postanowiono, że licencjodawca tylko udziela licencji na korzystanie z programu, do którego przysługują mu prawa autorskie, to od należnego mu z tego tytułu wynagrodzenia nie ma obowiązku odprowadzania składek. Wynika to z faktu, że przedmiot umowy nie został wykonany na zamówienie pracodawcy. Na podstawie zawartej umowy pracodawca nie nabywa autorskich praw majątkowych, a jedynie uzyskuje prawo do korzystania z utworu.
Inaczej jest, gdy z umowy wynika, że pracownik ma obowiązek stworzyć program na zlecenie pracodawcy i udziela mu licencji na korzystanie z tego programu komputerowego. W tym przypadku mamy do czynienia z wykonaniem konkretnego zamówionego utworu. W związku z tym powstaje konieczność uwzględnienia wynagrodzenia wypłacanego na podstawie umowy licencyjnej w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia pracownika.
WAŻNE!
W przypadku umowy licencyjnej zawartej z własnym pracodawcą o obowiązku ubezpieczeń decyduje przedmiot tej umowy.
Oznacza to, że:
- jeśli przedmiotem umowy zawartej z przyszłym pracownikiem było również stworzenie programu, to począwszy od 1 grudnia 2010 r. (od dnia zawarcia umowy o pracę) przychód otrzymany z umowy licencyjnej należy uwzględnić w raportach ZUS RCA w podstawie wymiaru składek opłacanych za pracownika; przychód ten należy traktować jak część wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę; w takiej sytuacji nie należy zgłaszać tej osoby dodatkowo do ubezpieczeń z tytułu łączącej ją z Państwa firmą umowy licencyjnej,
- jeśli przedmiotem umowy licencyjnej zawartej z przyszłym pracownikiem było tylko i wyłącznie udzielenie prawa do korzystania z programu, który nie został stworzony na zamówienie pracodawcy i prawa autorskie nadal należą do programisty, od przychodów z tej umowy nie należy opłacać żadnych składek.
Podstawa prawna
- art. 67 ust. 1 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.),
- art. 8 ust. 2a, art. 9 ust. 4b, art. 18 ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.),
- art. 66 ust. 1 pkt 1a, art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.).