RADA
Składki nieopłacone za okres od grudnia 1998 r. do kwietnia 1999 r. uległy przedawnieniu 15 maja 2009 r. Natomiast ZUS może nadal dochodzić składek należnych za okres od maja do grudnia 1999 r., ponieważ nie upłynął 10-letni termin ich przedawnienia. ZUS nie wystawi Pani zaświadczenia o niezaleganiu, ponieważ nie jest Pani płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne – działalność zakończyła Pani w grudniu 1999 r.
UZASADNIENIE
Od 1 stycznia 2003 r. należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata) przedawniają się po upływie 10 lat (art. 24 ust. 4 ustawy systemowej). Termin ten rozpoczyna bieg od dnia, w którym należności stały się wymagalne.
Od stycznia 2003 r. do składek na ubezpieczenia społeczne, których nie opłacała Pani w okresie od grudnia 1998 r. do grudnia 1999 r., ma zastosowanie 10-letni okres przedawnienia. To oznacza, że ostatnie składki za grudzień 1999 r. (z terminem płatności do 15 stycznia 2000 r.) przedawnią się 15 stycznia 2010 r. Jeżeli ZUS do tego czasu nie wystąpi o zapłacenie zaległych składek, ulegną one przedawnieniu. Do tego czasu jest Pani dłużnikiem wobec ZUS.
Bieg terminu przedawnienia może zostać przerwany przez:
- odroczenie terminu opłacania należności,
- rozłożenie należności na raty,
- podjęcie innej czynności zmierzającej do ściągnięcia należności, np. wysłanie przez ZUS upomnienia,
jeżeli o tej czynności został powiadomiony dłużnik.
PRZYKŁAD
Płatnik nie opłacił składek na ubezpieczenia społeczne za czerwiec 2001 r. Termin na ich opłacenie upłynął 15 lipca 2001 r. Należne składki nie przedawniły się do 31 grudnia 2002 r. Do tego dnia nie minął 5-letni termin przedawnienia. Dlatego do tych składek stosuje się 10-letni termin przedawnienia. Składki przedawnią się 15 lipca 2011 r. Płatnik składek zwrócił się do ZUS o zawarcie układu ratalnego. ZUS zawarł z płatnikiem układ ratalny na 12 miesięcy. W związku z 12-miesięcznym okresem zawieszenia, możliwość dochodzenia zaległych składek przez ZUS przedawnią się 15 lipca 2012 r.
W przypadku należności z tytułu składek wynikających z decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej lub następcy prawnego, przedawnienie następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym decyzja została wydana.
Nie ulegają przedawnieniu należności zabezpieczone hipoteką lub zastawem, jednak po upływie terminu przedawnienia należności te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu do wysokości zaległych składek i odsetek za zwłokę liczonych do dnia przedawnienia.
WAŻNE!
Bieg terminu przedawnienia w pewnych sytuacjach może się nie rozpocząć, może także ulec zawieszeniu lub przerwaniu.
Jeżeli nie występowała Pani wcześniej o ulgę w spłacie zaległych składek oraz jeżeli ZUS nie dochodził od Pani ściągnięcia zaległych składek, to w części uległy one przedawnieniu (chodzi o składki za okres od grudnia 1998 r. do kwietnia 1999 r.). To oznacza, że nie ma Pani zobowiązań wobec ZUS z tytułu nieopłaconych składek. ZUS nie może ich teraz dochodzić.
Na takich samych zasadach ulegają przedawnieniu należności z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, a od lipca 2004 r. na takich samych zasadach przedawniają się należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Podstawa prawna:
- art. 24, art. 32 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
- art. 93 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
Orzecznictwo uzupełniające:
- Do składek na ubezpieczenia społeczne należnych i nieprzedawnionych przed 31 grudnia 2002 r. należy stosować przepis art. 24 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74) w brzmieniu nadanym ustawą z 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (DzU nr 241, poz. 2074). (Uchwała Sądu Najwyższego z 8 lipca 2008 r., I UZP 4/08, OSNP 2009/1-2/19)