RADA
Pracownik ma prawo do odprawy emerytalnej, ale tylko wypłaconej na podstawie Karty Nauczyciela. Nie można łączyć uprawnień emerytalnych z Karty Nauczyciela i przepisów o pracownikach samorządowych dotyczących odpraw emerytalnych.
UZASADNIENIE
Pracownikom, którzy chcą przejść na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub na emeryturę, przysługuje odprawa rentowa lub emerytalna. Zasady przyznawania i wypłacania odpraw określa Kodeks pracy, chyba że zasady przyznawania odpraw zostały uregulowane w przepisach branżowych lub wewnątrzzakładowych.
Nauczyciel zamierza przejść od 1 września 2008 r. na emeryturę nauczycielską bez względu na wiek. ZUS przyzna nauczycielowi prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej bez względu na wiek, jeżeli nauczyciel rozwiąże umowę o pracę ze szkołą, w której jest zatrudniony jako nauczyciel. Z biblioteką nauczyciel nie musi rozwiązywać umowy o pracę, by nabyć prawo do emerytury, ale ZUS będzie wypłacał emeryturę dopiero od miesiąca, w którym nauczyciel rozwiąże umowę o pracę również z Państwem.
Szkoła w dniu rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem wypłaci mu odprawę emerytalną w wysokości uzależnionej od lat pracy nauczycielskiej. Wysokość emerytalnej odprawy nauczycielskiej przedstawia się następująco:
Państwo jako pracodawca mieliby obowiązek wypłacić odprawę emerytalną pracownikowi, który odchodzi z pracy w związku przejściem na emeryturę pod warunkiem, że:
• ukończył co najmniej 60 lat i ma 35-letni staż emerytalny oraz
• równocześnie z rozwiązaniem umowy o pracę ze szkołą rozwiązał umowę o pracę z Państwa zakładem.
Nauczyciel, który pracuje w Państwa bibliotece, do 31 sierpnia 2008 r. nie ukończy 60 lat, dlatego nie ma prawa do dwóch odpraw emerytalnych. Nie uzyska również prawa do odprawy emerytalnej, jeżeli rozwiąże z Państwem umowę o pracę dopiero po ukończeniu 60 lat, ponieważ pracownikowi przysługuje jedna odprawa emerytalna lub rentowa. Państwa pracownik nabędzie natomiast do niej prawo już po rozwiązaniu umowy ze szkołą.
Nauczyciel spełnia warunki do przyznania prawa do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej. Dlatego może starać się o emeryturę według zasad obowiązujących do 31 grudnia 2008 r. Natomiast sam wniosek o emeryturę nauczyciel może złożyć nawet w 2010 r. po ukończeniu 60 lat. Gdyby równocześnie pracownik rozwiązał umowy o pracę ze szkołą i z Państwem, to przysługiwałaby pracownikowi odprawa emerytalna ze szkoły i z biblioteki.
Podstawa prawna:
• art. 87 Karty Nauczyciela,
• art. 921 Kodeksu pracy,
• art. 21 ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1593 ze zm.).
Beata Skrobisz-Kaczmarek
radca prawny
Orzecznictwo uzupełniające:
• Kontynuowanie nauczycielskiego zatrudnienia połączone z pobieraniem emerytury nauczycielskiej nie pozbawia prawa do odprawy pieniężnej, przewidzianej w art. 87 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (jednolity tekst: DzU z 1997 r. nr 56, poz. 357 ze zm.), nauczyciela, którego stosunek pracy wygasł z upływem okresu pozostawania w stanie nieczynnym i przejścia na emeryturę, jeżeli wcześniej nie skorzystał on z uprawnienia do tej odprawy. (Uchwała Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2002 r., III ZP 24/01, OSNP 2002/9/202)