Przyczyny zmian
W większości państw europejskich występuje wyraźna tendencja zrównywania wieku emerytalnego mężczyzn i kobiet oraz podnoszenia tego wieku. W Polsce wprowadzenie równego dla obu płci wieku przechodzenia na emeryturę było zasadniczym elementem koncepcji reformy systemu emerytalnego i spotkało się z dużym oporem społecznym. Dla większości społeczeństwa niższy wiek emerytalny kobiet jest bowiem zasłużonym przywilejem, który ma rekompensować kobietom większe obciążenie wynikające z wypełniania przez nie tradycyjnej podwójnej roli rodzinnej i zawodowej.
Zobacz serwis: Emerytury i renty
Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012, poz. 637), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2013 r. podniosła wiek emerytalny do 67 lat dla kobiet i mężczyzn. Najważniejszym efektem podniesienia wieku emerytalnego z punktu widzenia rozwoju gospodarczego ma być powstrzymanie spadku zatrudnienia, a w konsekwencji utrzymanie wzrostu PKB oraz wpływów podatkowych od przedsiębiorstw, które nie będą zmuszone do likwidacji miejsc pracy w nadchodzącym okresie ograniczenia podaży pracy. Z przeprowadzonych symulacji wynika, że wydłużenie wieku emerytalnego zwiększy średnie tempo wzrostu PKB w latach 2012 - 2042 o 0,2 pkt proc.
Stopniowe zmiany
Podwyższanie wieku emerytalnego będzie procesem stopniowym i rozłożonym w długim okresie czasu. Rozłożenie procesu podnoszenia wieku emerytalnego w czasie powinno ograniczyć możliwe trudności na rynku pracy, a zatem nie powinien on wpłynąć na wzrost stopy bezrobocia na poziomie kraju.
W przypadku kobiet docelowy wiek zostanie osiągnięty w 2040 r., a więc po dwudziestu ośmiu latach od rozpoczęcia jego podnoszenia o siedem lat (z 60 lat do 67 lat), a w przypadku mężczyzn podnoszenie wieku o dwa lata (z 65 lat do 67 lat) trwać będzie osiem lat i zostanie osiągnięte w 2020 r.
Zobacz: Wysokość emerytury w 2014 r.
Kogo objęły zmiany
Wiek emerytalny pozostaje bez zmian dla kobiet urodzonych przed dniem 1 stycznia 1953 r. - 60 lat oraz dla mężczyzn urodzonych przed dniem 1 stycznia 1948 r. - 65 lat. Wprowadzenie podwyższonego wieku emerytalnego do 67 lat obejmuje kobiety urodzone po 31 grudnia 1952 r. oraz mężczyzn urodzonych po 31 grudnia 1947 r.
Zrównanie wieku emerytalnego a długość okresów składkowych i nieskładkowych
Zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn wiąże się również ze zrównaniem wymaganego od kobiet i mężczyzn okresu składkowego i nieskładkowego, który warunkuje prawo do podwyższenia emerytury do kwoty minimalnej emerytury. Wprowadzono więc stopniowe wydłużenie z 20 do 25 lat okresu składkowego i nieskładkowego, uprawniającego kobiety do emerytury w minimalnej wysokości. Wydłużając ten staż od 1 stycznia 2014 r. o rok co dwa lata, docelowy staż na poziomie 25 lat, uprawniający kobiety do wypłaty emerytury minimalnej, zostanie osiągnięty po 31 grudnia 2021 r. Konsekwencją tej zmiany jest stopniowe wydłużanie do 25 lat okresu opłacania składek za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne.
Zobacz: Emerytura pomostowa
Emerytury częściowe
Podwyższenie wieku emerytalnego i obawy z tym związane, skłoniły ustawodawcę do wprowadzenia nowego rodzaju wcześniejszej emerytury - emerytury częściowej. Przysługuje ona ubezpieczonym, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego i spełniają następujące warunki:
- mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn;
- osiągnęli wiek wynoszący co najmniej 62 lata dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn.
Zadaj pytanie: Forum Kadry - ZUS i Płace