We Francji szykuje się duża reforma emerytalna. Społeczeństwo nie jest zadowolone z propozycji podwyższenia wieku emerytalnego – trwają protesty i zamieszki. Ile będzie wynosił wiek emerytalny we Francji po reformie? Czym spowodowane jest podwyższenie wieku emerytalnego?
- Reforma emerytalna - projekt
- Podwyższony wiek emerytalny we Francji
- Wiek emerytalny we Francji a w innych krajach UE
- Wydłużony okres składkowy
- Podwyższenie emerytury minimalnej
- Niższy wiek emerytalny dla niepełnosprawnych i poszkodowanych w wypadkach przy pracy
- Długa kariera się opłaca
- Zatrudnienie starszy osób – publikacja wskaźników
- Umowa na czas nieokreślony dla seniorów
Reforma emerytalna - projekt
Francuski rząd przyjął projekt jednak bez poparcia parlamentu. Okazuje się, że takie rozwiązanie jest możliwe, ponieważ jest to zgodne z frnacuską konstytucją. W konsekwencji w dniach 21 i 22 marca 2023 r. do Rady Konstytucyjnej we Francji trafił projekt ustawy o reformie emerytalnej. Zgodnie z jej założeniami ma dojść do przesunięcia ustawowego wieku emerytalnego, do 64 lat począwszy od 2030 r., a ponadto wymagane będą 43 lata składkowe począwszy od 2027 r.
Polecamy: „Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami”. Książka z aktualizowanym serwisem online
Podwyższony wiek emerytalny we Francji
Projekt ustawy wydłuża ustawowy wiek emerytalny z 62 lat do 64 lat. Od 1 września 2023 r. wiek ten będzie stopniowo podwyższany w tempie 3 miesięcy na pokolenie począwszy od ubezpieczonych urodzonych 1 września 1961 r. Wiek emerytalny zostanie podniesiony do 63 lat i 3 miesięcy w 2027 r. (pokolenie 65), skończywszy na wieku emerytalnym w wymiarze 64 lat w 2030 r. (pokolenia 68 i następne). Oczywiście nowo zatrudniani pracownicy zostaną objęci już nowym powszechnym systemem emerytalnym.
Wiek emerytalny we Francji a w innych krajach UE
Okazuje się, że dotychczas wiek emerytalny we Francji był jednym z niższych w Unii Europejskiej, ponieważ średnio aktywność zawodowa francuzów kończy się w wieku 62,3 lat, podczas gdy wiek emerytalny mężczyzn w Polsce to 65 lat, a kobiet 60. Przeciętnie zaś mieszkańcy Unii Europejskiej przechodzą na emeryturę średnio w wieku 63,8 lat. Przykładowo w Niemczech, we Włoszech, w Danii wiek emerytalny wynosi aż 67 lat.
Wydłużony okres składkowy
Zgodnie z projektem ustawy ma zostać także wydłużony okres składkowy uprawniający do pełnej emerytury. Okres składkowy prawdopodobnie zostanie wydłużony do 43 lat w 2027 r., z pokolenia urodzonego w 1965 r.
Podwyższenie emerytury minimalnej
Francuski rząd proponuje też podwyższenie kwoty emerytury minimalnej do kwoty 1200 euro brutto miesięcznie (tj. równowartość co najmniej 85% minimalnego wynagrodzenia netto). Zdaniem francuskiego ministra pracy na tej podwyżce powinno skorzystać od 1 września 2023 r. około 10-20 tys. nowych emerytów każdego roku. Jeśli zaś chodzi o ewentualny zasiłek solidarnościowy dla osób starszych podniesiony zostanie warunek zamieszkania we Francji z 6 do 9 miesięcy w roku.
Niższy wiek emerytalny dla niepełnosprawnych i poszkodowanych w wypadkach przy pracy
Ma zostać wprowadzony niższy wiek emerytalny dla niepełnosprawnych, poszkodowanych w wypadkach przy pracy czy osób których stan zdrowia się pogorszył ze względu na chorobę zawodową. Prawdopodobnie takie osoby będą mogły przejść na emeryturę w wieku 60 lat (chociaż pierwotnie proponowana granica wiekowa wynosiła nawet 62 lata), a niepełnosprawni już od 55 roku życia.
Długa kariera się opłaca
W założeniu ma zmienić się tzw. system długiej kariery. Chodzi o to, że im wcześniej rozpoczyna się pracę, tym wcześniej można przejść na emeryturę i pobierać ją w pełniej wysokości. Jeżeli więc pracownik rozpocznie pracę:
1) przed 16 rokiem życia, będzie mógł przejść na emeryturę już w wieku 58 lat;
2) między 16 a 18 rokiem życia będzie mógł przejść na emeryturę już od 60 roku życia
3) między 18 a 20 rokiem życia będzie mógł przejść na emeryturę od 62 roku życia.
Zmiana prawa ma polegać na dodaniu kolejnej granicy wiekowej. Jeżeli pracownik rozpocznie pracę między 20 a 21 rokiem życia, będzie mógł przejść na emeryturę wieku 63 lat.
Zatrudnienie starszy osób – publikacja wskaźników
Okazuje się, że w zakresie starszych pracowników wskaźnik ich zatrudnienia we Francji jest niższy niż średnia europejska. Konieczne są więc zmiany, które mają polegać na tym, że ustanowiony zostanie m.in. „indeks seniorów” w zakładach pracy zatrudniających co najmniej 300 pracowników. Zmiany mają wejść w życie od 1 listopada 2023 r. Pracodawcy będą musieli co roku publikować wskaźniki płci dotyczące zatrudnienia starszych pracowników i działań jakie zostały wdrożone w celu promowania zatrudniania starszych osób. Jeżeli pracodawcy się do tego nie dostosują będą musieli płacić kary finansowe. Z kolei pracodawcy zatrudniający powyżej 1000 pracowników będą musieli wdrożyć wskaźniki od 1 lipca 2024 r.
Umowa na czas nieokreślony dla seniorów
Celem pewności zatrudnienia i utrzymania na rynku pracy osób starszych planowane jest wprowadzenie eksperymentalnego instrumentu jakim jest umowa na czas nieokreślony na koniec kariery zawodowej seniora. Rozwiązanie prawne ma zostać wprowadzone eksperymentalnie od 1 września 2023 r. do 1 września 2026 r. Ma zostać zmieniony również system wysokości i odprowadzania składek za seniora.
Powyższe, to jednak założenia i propozycje, poszczególne regulacje mogą jeszcze się zmienić, szczególnie mając na uwadze nastroje społeczne.