Kiedy przysługuje renta socjalna i jak wnioskować?
By uzyskać rentę socjalną należy najpierw złożyć pisemny wniosek w dowolnym oddziale ZUS (najlepiej właściwym dla miejsca zamieszkania lub pobytu). Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia od lekarza prowadzącego (na formularzu OL-9), wystawione nie później niż miesiąc przed złożeniem wniosku o rentę. Ponadto należy także dołączyć kopie posiadanej dokumentacji medycznej, która potwierdzi stan zdrowia osoby ubiegającej się o to świadczenie.
W niektórych przypadkach wymagane będą także dodatkowe dokumenty:
- w przypadku osoby zatrudnionej: wywiad zawodowy od pracodawcy na druku OL-10 oraz zaświadczenie o terminie zawartej umowy i kwocie przychodu
- uczniowie / studenci: odpowiednio zaświadczenie ze szkoły / uczelni
- zaświadczenie potwierdzające okres studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej (jeśli dotyczy)
- zaświadczenie o powierzchni użytków rolnych (dotyczy właścicieli, współwłaścicieli lub posiadaczy gospodarstwa rolnego)
Dokumenty złożyć może samodzielnie osoba ubiegająca się, jej przedstawiciel ustawowy (np. rodzic), opiekun prawny lub faktyczny, poproszony o to kierownik ośrodka pomocy społecznej albo inna osoba z pisemnym pełnomocnictwem.
Po złożeniu kompletu dokumentów ZUS wyznaczy termin i miejsce badania przez lekarza orzecznika, którego zadaniem jest ocena czy osoba wnioskująca jest całkowicie niezdolna do pracy.
Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem 18. roku życia;
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia;
- w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Renta socjalna może być stała – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała lub okresowa – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.
Kiedy renta socjalna nie przysługuje?
Po pierwsze renta socjalna nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej lub pobierającej świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych, renty strukturalnej, a także osobie uprawnionej do zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Renta socjalna nie przysługuje także osobie będącej właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Osobie będącej współwłaścicielem nieruchomości rolnej nie przysługuje renta socjalna, jeśli udział tej osoby przekracza 5 ha przeliczeniowych.
Renta socjalna nie przysługuje także za okres tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności. Nie dotyczy to jednak osób odbywających karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Osoba tymczasowo aresztowana lub odbywająca karę pozbawienia wolności jest obowiązana niezwłocznie powiadomić właściwy organ wypłacający rentę socjalną o tymczasowym aresztowaniu lub o odbywaniu kary pozbawienia wolności.
Osobie tymczasowo aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności może być wypłacane 50% kwoty renty socjalnej pod warunkiem, że spełni łącznie następujące warunki:
- samotnie gospodaruje,
- nie posiada innego przychodu,
- nie ma prawa do renty rodzinnej,
- jest właścicielem lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) lub przysługuje jej spółdzielcze prawo do lokalu lub jest najemcą lokalu komunalnego,
- zobowiąże się pisemnie, że z kwoty tej będzie dokonywała opłat z tytułu czynszu lub innych należności za lokal mieszkalny (dom jednorodzinny), a w lokalu (domu jednorodzinnym) nie przebywają inne osoby.
Prawo do renty socjalnej i rodzinnej
W przypadku zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniem do renty rodzinnej kwota renty socjalnej ulega takiemu obniżeniu, aby łączna kwota obu świadczeń nie przekraczała 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (od 1 marca 2019 r. jest to 2 x 1100 zł, czyli 2200 zł). Przy czym kwota obniżonej renty socjalnej nie może być niższa niż 10% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (obecnie to kwota 110 zł).
Renta socjalna nie przysługuje, jeżeli kwota renty rodzinnej przekracza 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (obecnie jest to 2200 zł).
Renta socjalna 2020 - kwota
Renta socjalna od 1 marca 2019 r. wynosi 1100,00 zł
Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń
Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry
Polecamy: Świadectwo pracy od A do Z
Renta socjalna. Ile można dorobić?
Każda osoba otrzymująca rentę socjalną ma prawo do niej dorabiać. Dodatkowe przychody muszą być zgłoszone do ZUS-u. Należy uważać, by miesięcznie uzyskiwać takie zarobki, które mieszczą się w limitach dla danego okresu. Jeżeli miesięczny przychód przekracza dozwolony limit - wówczas ZUS zawiesi wypłacanie renty.
Ile zatem można dorobić do renty socjalnej? Limity miesięcznych przychodów (kwoty brutto) wynoszą:
- od 1 grudnia 2017 r. do 28 lutego 2018 r. - 2979,00 zł,
- od 1 marca 2018 r. do 31 maja 2018 r. - 3161,70 zł,
- od 1 czerwca 2018 r. do 31 sierpnia 2018 r. - 3236 zł,
- od 1 września 2018 r. do 30 listopada 2018 r. - 3164,80 zł,
- od 1 grudnia 2018 r. do 28 lutego 2019 r. - 3206,20 zł.
- od 1 marca 2019 r. do 31 maja 2019 r. - 3404,70 zł,
- od 1 czerwca 2019 r. do 31 sierpnia 2019 r. - 3465,70 zł,
- od 1 września 2019 r. do 30 listopada 2019 r. - 3387,50 zł,
- od 1 grudnia 2019 r. do 29 lutego 2020 r. - 3452,20 zł.
Jeśli w danym miesiącu dodatkowy przychód rencisty przekroczył dozwoloną kwotę - wówczas ZUS zawiesza wypłacanie renty.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej
Hubert Rabiega