Nawet jeżeli pracownica nie poinformuje Pana przed podpisaniem umowy o tym, że jest w ciąży, to zgodnie z przepisami prawa pracy nie będzie mógł Pan rozwiązać umowy o pracę w trakcie trwania urlopu macierzyńskiego.
Odpowiedź na przedstawione pytanie należy rozpocząć od ustalenia, czy pracownica miała prawo nie ujawniać swojego stanu przed pracodawcą. Zakres informacji, których może żądać pracodawca od przyszłej pracownicy, został ściśle określony w art. 22 § 1 k.p.
Należą do nich:
• imię (imiona) i nazwisko,
• imiona rodziców,
• data urodzenia,
• miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
• wykształcenie,
• przebieg dotychczasowego zatrudnienia,
• nr PESEL
oraz inne dane osobowe pracownika, a także imiona i nazwiska oraz daty urodzenia dzieci pracownika, ale jedynie wtedy, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy. W tym stanie rzeczy pracownica nie ma obowiązku informować pracodawcy, czy jest w ciąży, a sama próba ustalenia przez niego, czy kandydatka jest w ciąży, jest bezprawna i w świetle orzecznictwa ETS (wyrok C-207/98) może być traktowana jako przejaw dyskryminacji.
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy w przypadku urodzenia dziecka nie będzie Pan mógł wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę przed jej upływem ani w okresie ciąży, ani w trakcie urlopu macierzyńskiego pracownicy (art. 177 § 1 k.p.).
Zwolnienie pracownicy w ciąży lub w czasie urlopu macierzyńskiego może nastąpić z przyczyny upadłości lub likwidacji zakładu pracy.
Oczywiście w Pańskim przypadku umowa rozwiąże się przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego, gdyż upłynie okres, na który umowa jest zawarta. Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku gdy rozwiązanie umowy będzie przypadało po 3. miesiącu ciąży, wówczas umowa zostaje automatycznie przedłużona do dnia porodu.
Odnosząc się do kwestii urlopów i przerw w pracy, urlop macierzyński będzie przysługiwał pracownicy z tytułu urodzenia pierwszego dziecka w wymiarze 18 tygodni (art. 180 § 1 k.p.), z czego co najmniej 2 tygodnie urlopu mogą przypadać przed porodem. Pracownicy w okresie ciąży przysługują płatne zwolnienia na badania w związku z ciążą.
Pracownicy przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, jeśli wychowuje przynajmniej jedno dziecko w wieku do lat 14. Należy dodać, że w świetle art. 188 k.p. brak jest podstaw prawnych do odmowy udzielenia zwolnienia. Pracownicy przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego za czas nieobecności w pracy, jeśli dziecko wymaga osobistej opieki. Zasiłek opiekuńczy przysługuje z powodu konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem do ukończenia 14 lat przez okres nie dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym lub innym członkiem rodziny przez okres nie dłuższy niż 14 dni w roku kalendarzowym (art. 32 ust. 1 oraz 33 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).
Odpowiedział Jerzy Grycz