Urlopy dla rodziców w 2019 r. – macierzyński, rodzicielski, wychowawczy, ojcowski

Urlop macierzyński

Urlop macierzyński jest urlopem obowiązkowym i płatnym. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracownicy przysługuje ten urlop w wymiarze:

• 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;

• 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;

• 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;

  Autopromocja

  Wynagrodzenia 2024.
  Rozliczanie płac w praktyce

  Sprawdź

• 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;

• 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Warto wspomnieć, że pracownica może wykorzystać przed przewidywaną datą porodu do 6 tygodni urlopu macierzyńskiego. Po porodzie będzie przysługiwał jej urlop macierzyński niewykorzystany przed porodem aż do wyczerpania wyżej przedstawionego wymiaru.

Dodatkowo, pracownica, wykorzystując po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu i powrócić do pracy, jeżeli zostanie spełniony jeden z poniższych warunków:

• pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik – ojciec wychowujący dziecko;
• przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony – ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.

Z części urlopu ma także prawo zrezygnować pracownica, posiadająca orzeczenie o niezdolności do pracy już po 8 tygodniach urlopu. Pozostałą część urlopu może wykorzystać lub sprawować ojciec wychowujący dziecko, a także inny członek najbliższej rodziny, który jest pracownikiem lub ubezpieczonym.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami 

Pracownica, która chce zrezygnować z części urlopu macierzyńskiego powinna przedłożyć pracodawcy pisemny wniosek, nie później niż 7 dni przed planowanym powrotem do pracy. Pracodawca musi uwzględnić taki wniosek.

Urlop rodzicielski

Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego pracownik ma prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do:

• 32 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka;
• 34 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.

Z urlopu rodzicielskiego mogą jednocześnie korzystać oboje rodzice dziecka, przysługuje im on łącznie. Niemniej jednak, łączna długość urlopu rodzicielskiego nie może przekraczać wspomnianego wcześniej wymiaru.

Z urlopu rodzicielskiego można skorzystać bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, jednorazowo lub w maksymalnie 4 częściach. 16 tygodni tego urlopu może być wykorzystane w terminie późniejszym, nie przypadającym bezpośrednio po poprzedniej części urlopu rodzicielskiego, do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.

W celu skorzystania z urlopu rodzicielskiego pracownik powinien przedłożyć pracodawcy na piśmie stosowny wniosek nie krócej niż na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić taki wniosek. Co ważne, z urlopu rodzicielskiego można zrezygnować w każdym czasie, za zgodą pracodawcy.

Urlop wychowawczy

Jest to urlop fakultatywny oraz bezpłatny, udzielany na okres maksymalnie do trzech lat. Przysługuje do czasu ukończenia przez dziecko 6 lat. Każdy pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego z tytułu opieki nad dzieckiem. Co istotne, z urlopu może skorzystać zarówno matka jak i ojciec dziecka. Może być wykorzystany przez rodziców w 5 częściach, które nie muszą następować bezpośrednio po sobie.

Urlop wychowawczy udzielany jest wyłącznie na wniosek pracownika. Wniosek powinien być złożony na piśmie w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu.

Urlop ojcowski

Zgodnie z przepisami, ojciec dziecka posiadający status pracownika ma prawo do 2 - tygodniowego urlopu ojcowskiego. Należy jednak pamiętać, że urlop ojcowski można wykorzystać nie później niż do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Co ważne, może być on wykorzystany jednorazowo bądź w dwóch częściach, każda w wymiarze jednego tygodnia.

Urlop udzielany jest na pisemny wniosek pracownika, zgłoszony nie później niż na 7 dni przed jego rozpoczęciem. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek pracownika.

Podstawa prawna:

- Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;

- Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków.