Tak, pracodawca ma prawo prowadzić postępowanie wyjaśniające w zakładzie pracy i nie powoduje ono naruszenia dóbr osobistych pracownika.
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem (art. 52 § 1 pkt 2 k.p.). Oznacza to, że rozwiązanie umowy o pracę przez zakład pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika może nastąpić (niezależnie od tego, czy popełnił on przestępstwo na szkodę zakładu pracy czy osoby trzeciej oraz niezależnie od tego, czy szkoda ta pozostaje w związku z pracą), jeżeli przestępstwo to uniemożliwia dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego za ugruntowany należy uznać pogląd, że „oczywistość” popełnienia przestępstwa może być stwierdzona nie tylko na podstawie prawomocnego wyroku skazującego, lecz także na podstawie takiej oceny konkretnego zdarzenia, które nie pozostawia wątpliwości co do wyniku ewentualnego postępowania karnego, np. gdy sprawca został „złapany na gorącym uczynku” w momencie dokonywania kradzieży (wyrok SN z 4 kwietnia 1979 r., I PR 13/79, OSNC 1979/11/221). Oczywistość przestępstwa w rozumieniu art. 52 § 1 pkt 2 k.p. dotyczy bezsporności faktu, a więc samego zaistnienia czynu kwalifikowanego przez prawo jako przestępstwo bez względu na to, czy przestępstwo to będzie następnie ścigane, a jego sprawca skazany.
Nie można natomiast uznać oczywistości przestępstwa pracownika, jeżeli brak jest pewności, czy przestępstwo w ogóle zostało popełnione albo kto się go dopuścił. W tym stanie rzeczy może powstać pytanie postawione przez Czytelnika, czy prowadzone przez pracodawcę we własnym zakresie postępowanie wyjaśniające, zmierzające do ustalenia, czy zachodzi przesłanka określona art. 52 § 1 pkt 2 k.p., może stanowić naruszenie dóbr osobistych pracownika w rozumieniu art. 23 k.c. Przypomnijmy, że ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne (art. 24 k.c.). W razie dokonania naruszenia może on także żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie.
Prowadzenie przez zakład pracy samodzielnego postępowania w celu wyjaśnienia, czy zachowanie pracownika nosi znamiona oczywistości przestępstwa, o którym mowa w art. 52 § 1 pkt 2 k.p., samo przez się nie przesądza o bezprawności takiego działania w rozumieniu art. 24 § 1 k.c. także wówczas, gdy przypisywane pracownikowi przestępstwo nie zostało przez niego popełnione (uchwała SN z 30 marca 1994 r., I PZP 9/94, OSNP 1994/2/26). W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy zaznaczył, że pomówienie kogoś o niepopełnione przestępstwa narusza jego dobra osobiste w postaci czci i dobrego imienia, a gdy zarzucone przestępstwo wiąże się z pracą zawodową – również jego dobre imię w życiu zawodowym. Jednak w art. 52 § 1 k.p. za przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem bez wypowiedzenia z jego winy uznaje się popełnienie przestępstwa także wtedy, gdy jest ono oczywiste. Dlatego też według ocen zawartych w omawianej uchwale, niezbędne jest przeprowadzenie przez zakład pracy minimum postępowania, które pozwoliłoby przyjąć, że przestępstwo jest oczywiste.
Zdaniem Sądu Najwyższego, skoro ustawodawca zezwolił na rozwiązanie przez zakład pracy umowy o pracę bez wypowiedzenia z pracownikiem z powodu popełnienia przez niego oczywistego przestępstwa, to tym samym zezwolił pracodawcy na podjęcie samodzielnego postępowania mającego na celu ustalenie, czy pracownik dopuścił się popełnienia takiego przestępstwa. Stąd też takie postępowanie jest podejmowane w ramach porządku prawnego. Wyłącza to także jego bezprawność w rozumieniu art. 24 § 1 k.c. także wówczas, gdy następnie okaże się (zwłaszcza w wyniku postępowania karnego), że przestępstwo nie zostało popełnione.