Elastyczny czas pracy – zmiany w prawie pracy

Agnieszka Śniegowska
rozwiń więcej
Elastyczny czas pracy - zmiany w prawie pracy. /Fot. Fotolia / ShutterStock
Elastyczny czas pracy został uchwalony 13 czerwca 2013 r. przez sejm. Zmiany w prawie pracy weszły w życie dnia 23 sierpnia 2013 r. Funkcjonują już dłuższe 12-miesięczne okresy rozliczeniowe i ruchomy czas pracy. Okres rozliczeniowy może być wydłużony w każdym systemie czasu pracy.

Cel zmian

Sejm uchwalił 13 czerwca br. kolejne już w tym roku zmiany w prawie pracy. Senat wniósł poprawki i ustawa ponownie trafiła do sejmu. Zmiany weszły w życie dnia 23 sierpnia 2013 r. Wprowadzają tzw. ruchomy czas pracy i wydłużają okresy rozliczeniowe. Elastyczność czasu pracy ma usprawnić i umożliwić pracodawcom planowanie i organizowanie pracy w sposób odpowiadający rzeczywistym potrzebom – zintensyfikowanie albo zredukowanie pracy w zależności od zapotrzebowania.

Autopromocja

Ruchomy czas pracy

Ruchomy czas pracy polega na tym, że pracownik, w dniach będących dla niego dniami pracy zgodnie z rozkładem czasu pracy, może rozpoczynać pracę w różnych godzinach (art. 1401 § 1 k.p.). Rozkład taki może przewidywać przedział czasowy, w którym pracownik może sam decydować o godzinie rozpoczęcia pracy. Ruchoma godzina rozpoczęcia pracy przekłada się na godzinę jej zakończenia. 

Polecamy: Wskaźniki i stawki - Wymiar czasu pracy - okresy rozliczeniowe

Normy czasu pracy i prawo do odpoczynku

W zależności od systemu czasu pracy, w którym pracownik jest zatrudniony (podstawowy, przedłużony, przerywany, zadaniowy), „ruchomość” nie powinna naruszać dopuszczalnych norm czasu pracy ani prawa pracownika do odpoczynku. W podstawowym systemie czasu pracy norma ta wynosi przeciętnie 8 godzin na dobę i 40 godzin na tydzień (w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy) w okresie rozliczeniowym, a odpoczynek nieprzerwanie co najmniej 11 godzin w każdej dobie i 35 w każdym tygodniu (w tym ww. odpoczynek dobowy). Doba, o której mowa, to 24 kolejne godziny, liczone od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z rozkładem. Zmianą jest to, że w ruchomym czasie pracy ponowne wykonywanie przez pracownika pracy w tej samej dobie nie stanowi – tak jak na gruncie dotychczasowej regulacji - pracy w godzinach nadliczbowych (art. 1401 § 4 k.p.). Oznacza to, że mimo pracy ponad ww. 8 godzin w ciągu doby (wskutek rozpoczęcia pracy przez upływem 24 godzin liczonych od rozpoczęcia pracy poprzedniego dnia) praca ta nie powinna być traktowana jako praca w tzw. nadgodzinach i nie będzie przysługiwał za nią dodatek lub czas wolny. 

Zobacz również: Elastyczny czas pracy 2014

12-miesięczny okres rozliczeniowy

Uelastycznienie czasu pracy polega również na tym, że pracodawca może wprowadzić nawet 12-miesięczny okres rozliczeniowy (dla przykładu można wskazać, że w podstawowym systemie czasu pracy do tej pory możliwy był maksymalnie 4-miesięczny). Wydłużenie okresu powinny uzasadniać przyczyny obiektywne, techniczne lub dotyczące organizacji pracy. Jest to możliwe w każdym systemie czasu pracy. Jedynym wymogiem jest zachowanie ogólnych zasad ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Przekłada się to na wszystkie kwestie uzależnione od długości okresu rozliczeniowego, w szczególności opracowanie rozkładu czasu pracy (choć ten może być na okresy miesięczne lub dłuższe) oraz ustalanie i rozliczanie nadgodzin (w tym czasem wolnym). Im dłuższy okres, tym później pracodawca zrekompensuje pracownikowi pracę w nadgodzinach.

Nowością jest to, że jeżeli w danym miesiącu, zgodnie z przyjętym rozkładem, pracownik nie pracuje, ma zagwarantowane wynagrodzenie co najmniej na poziomie minimalnego (ustalanego proporcjonalnie do etatu).

Zadaj pytanie: Forum Kadry - Czas pracy

www.ghmw.pl

Więcej o wydłużonym okresie rozliczeniowym – w specjalnym poradniku „Nowe zasady rozliczania czasu pracy”>>

Kadry
Miesięcznie 1754,74 zł składki na ZUS w 2025 r. Do tego dodaj NFZ [Składka zdrowotna 2025 r.]
09 maja 2024

Składki osób prowadzących działalność gospodarczą wzrosną w 2025 r. o 154,42 zł do poziomu 1754,74 zł miesięcznie (bez ulg i składki zdrowotnej).

Rozwiązanie stosunku pracy. Jak prawidłowo wypowiedzieć umowę o pracę?
09 maja 2024

Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika jest jednym ze sposobów rozwiązania stosunku pracy. Jaka powinna być treść prawidłowo sporządzonego wypowiedzenia umowy o pracę? Kiedy stosunek pracy zostanie rozwiązany?

Rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych w służbie cywilnej. Wynagrodzenie czy czas wolny? Kto o tym decyduje?
09 maja 2024

Jeżeli wymagają tego potrzeby urzędu, członek korpusu służby cywilnej na polecenie przełożonego wykonuje pracę w godzinach nadliczbowych. Jak należy rekompensować pracę w nadgodzinach pracownikom, urzędnikom i osobom zatrudnionym na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej?

Przejście pracownika na emeryturę lub rentę. Wysokość odprawy emerytalno-rentowej
09 maja 2024

Pracownikowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna. Kodeks pracy określa, że odprawa przysługuje w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia. Czy pracownik może otrzymać odprawę emerytalno-rentową w wyższej wysokości?

Komu przysługuje nagroda jubileuszowa. Jak ustalać jej wysokość i kiedy wypłacać?
09 maja 2024

Nagroda jubileuszowa jest świadczeniem charakterystycznym dla sfery budżetowej. Prawo do tego świadczenia mają urzędnicy państwowi, członkowie korpusu służby cywilnej, pracownicy samorządowi, nauczyciele. Wysokość nagrody jubileuszowej ustalana jest w zależności od stażu pracy i wysokości wynagrodzenia uprawnionej osoby.

Świadczenie urlopowe dla nauczycieli. Wypłata do końca sierpnia 2024 r.
09 maja 2024

Znana jest już kwota świadczenia urlopowego w 2024 r. dla nauczycieli - nie jest niska. Do kiedy powinno być wypłacone świadczenie i jakie są zasady jego przyznania? Szczegóły niżej.

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę?
09 maja 2024

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę? To zależy od okoliczności danej sprawy, ponieważ nie zawsze L4 chroni np. przed dyscyplinarką - rozwiązaniem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia (i to zarówno z winy pracownika jak i bez jego winy) czy też przed rozwiązaniem z powodu upadłości czy likwidacji zakładu pracy. Poniżej szczegółowe wyjaśnienia.

Praca sezonowa szuka człowieka. Jest problem ze znalezieniem personelu na sezon letni
09 maja 2024

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez "Gazetę Wyborczą", hotelarze zmagają się z problemem znalezienia personelu na sezon letni. Mimo oferowania różnych benefitów, takich jak zniżki na studia, produkty firmowe, dofinansowanie zajęć sportowych, prywatną opiekę medyczną, dofinansowanie kursów i szkoleń, program rekomendacji pracowników oraz darmowe napoje i przekąski, firmy mają trudności ze znalezieniem zainteresowanych.

9 maja Dniem Europy - czy znasz 11 najważniejszych instytucji w UE?
09 maja 2024

9 maja jest Dniem Europy to święto pokoju i jedności w Europie. Upamiętnia on rocznicę wygłoszenia historycznej deklaracji Schumana, w której Robert Schuman przedstawił swoją wizję nowej formy współpracy politycznej w Europie, dzięki której wojna między narodami europejskimi stałaby się nie do pomyślenia. Plan Schumana uważa się za zalążek tego, czym dzisiaj jest Unia Europejska. Podpisana 9 maja 1950 r. deklaracja dała początek integracji europejskiej i współpracy na rzecz pokoju i jedności.

Ubezpieczenie zdrowotne w KRUS. Dla kogo, ile wynosi składka i kto musi ją opłacać?
08 maja 2024

Mimo spełnienia warunków do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, nie oznacza to automatycznego korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Osoba zainteresowana musi zgłosić się do ubezpieczenia w ciągu 14 dni, jeśli jest rolnikiem lub domownikiem. Dla członków rodziny rolnika, domownika oraz emeryta lub rencisty, termin wynosi 7 dni. Do zgłoszenia używa się specjalnego druku "Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego".

pokaż więcej
Proszę czekać...