Pracownik przedstawił wezwanie na obowiązkowe szczepienie dziecka. Czy pracownikowi, który udaje się z dzieckiem na obowiązkowe szczepienie, przysługuje odpłatne zwolnienie od pracy? - pyta Czytelniczka z Konina
Nie. Pracownikowi, który udaje się z dzieckiem na obowiązkowe szczepienie, nie przysługuje płatne zwolnienie od pracy.
Pracodawca jest zobowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas niezbędny do przeprowadzania obowiązkowych badań lekarskich i szczepień ochronnych przewidzianych przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych, o zwalczaniu gruźlicy oraz o zwalczaniu chorób wenerycznych (§ 9 rozporządzenia w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy). Za czas tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zwolnienie to dotyczy jednak tylko obowiązkowego szczepienia ochronnego pracownika, a nie jego dziecka.
Pracodawca zwalnia od pracy pracownika na czas niezbędny do przeprowadzenia obowiązkowych badań lekarskich i szczepień ochronnych.
Osoby przebywające na terytorium Polski zobowiązane są na zasadach określonych w ustawie do poddawania się szczepieniom ochronnym (art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi). W przypadku osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych odpowiedzialność za wypełnienie obowiązków związanych ze szczepieniami ponosi osoba, która sprawuje prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, albo opiekun faktyczny. Z tego obowiązku niekiedy wywodzi się rozszerzenie zwolnienia pracownika na sytuacje, w których szczepieniu poddane ma być jego dziecko. Nie ma jednak podstaw do takiej interpretacji. Fakt, że rodzice odpowiadają za wypełnienie obowiązku szczepienia dzieci, nie oznacza, że tworzy to jednocześnie jakikolwiek obowiązek po stronie pracodawcy. W przypadku gdy rzeczywiście nie ma możliwości przeprowadzenia szczepień dziecka w czasie wolnym od pracy, pracownikowi przysługuje zwolnienie dla pracownika wychowującego dziecko w wieku do 14 lat (art. 188 Kodeksu pracy) lub urlop wypoczynkowy. Należy dopuścić również uznanie, że obowiązek przeprowadzenia szczepienia usprawiedliwia nieobecność pracownika w pracy, jednak nie będzie to nieobecność płatna.
Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń
Przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Skoro szczepienie jest obowiązkowe, to staje się ono istotną przesłanką dla domagania się usprawiedliwienia nieobecności. Za czas nieprzepracowany wynagrodzenie przysługuje jednak tylko wówczas, gdy z przepisów prawa pracy wynika, że pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za dany okres. W omawianym przypadku w powszechnie obowiązujących przepisach takiej regulacji nie ma.
Podstawa prawna:
● art. 5 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 151; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1669),
● art. 188 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1629),
● § 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1632).