Bez regularnej komunikacji z kandydatami w trakcie trwania procesu rekrutacyjnego nigdy nie uda się nam zbudować silnej marki pracodawcy. Właściwy sposób prowadzenia rekrutacji zarówno przez małe, jak i duże firmy czy korporacje ma kluczowe znaczenie właśnie dla employer brandingu przedsiębiorstw. Niestety, w dzisiejszych czasach nie wszystkie zdają sobie z tego sprawę. Z powodu braku obowiązujących standardów w zakresie kontaktu z kandydatami, działy HR popełniają błędy, które mogą kosztować je utratę pozycji dobrego pracodawcy, a co za tym idzie, utrudnić pozyskanie najlepszych specjalistów na rynku.
Ogłoszenie rekrutacyjne
Zacznijmy zatem od początku, czyli od pierwszego kontaktu firmy z kandydatami. Jest nim ogłoszenie rekrutacyjne zwykle publikowane w prasie, na portalach rekrutacyjnych i na stronie internetowej firmy. To, jak zostało napisane, wpływa na sposób postrzegania firmy przez osoby biorące udział w procesie. Jeśli cały tekst ma bardzo sformalizowany charakter, jest napisany sztywnym, lakonicznym, wręcz urzędowym językiem, możemy spodziewać się, że firma zostanie odebrana w ten sam sposób. Zupełnie inny odbiór takiego ogłoszenia umożliwia umieszczenie zwrotów typu: „Serdecznie zapraszamy do składania aplikacji” lub „Czekamy na Twoje zgłoszenie!”. Taka krótka zachęta ociepli wizerunek firmy, która stanie się bardziej ludzka. Dobrą praktyką jest również zamieszczanie krótkiej, ale treściwej informacji o firmie, w której nie powinno zabraknąć informacji mogących zachęcić kandydatów do wysyłania swoich CV, jak chociażby możliwość rozwoju czy przyjazna atmosfera. Kolejnym bardzo ważnym elementem ogłoszenia jest jego szata graficzna, która powinna spajać tekst i grafikę w jedną, pasującą do siebie całość. Innym niezbędnym składnikiem oferty jest formułka, informująca kandydatów, że firma skontaktuje się tylko z wybranymi kandydatami. Dzięki temu uprzedzamy aplikujących, że nie będziemy kontaktować się ze wszystkimi osobami.
E-mail z podziękowaniem
W procesie rekrutacyjnym zwykle bierze udział bardzo wielu kandydatów. Niestety, osoby, które wysłały CV, a z jakichś względów zostały odrzucone, często nie otrzymują żadnej informacji po aplikowaniu na stanowisko. Rekruterzy często pomijają ich. A prawda jest taka, że osoba, która odpowiedziała na ogłoszenie, już uczestniczy w procesie rekrutacyjnym, ponieważ poświęciła swój czas i dlatego powinna chociaż otrzymać e-maila z podziękowaniem. Zrozumiałe jest, że trudno odpowiedzieć wszystkim 180 z 200 osób, które aplikowały na dane stanowisko, a nie zostały zakwalifikowane do kolejnego etapu. W tej pracy może pomóc nam system wspierający zarządzanie procesem rekrutacyjnym, który dzięki automatycznie generowanym odpowiedziom wysyłanym do wszystkich, którzy nadesłali aplikacje, zabezpiecza nas przez zapomnieniem o podziękowaniu kandydatowi za nadesłanie odpowiednich dokumentów. Dzięki temu kandydat wie, że jego aplikacja dotarła do rekrutera i weźmie udział we wstępnej selekcji CV.
Pierwszy bezpośredni kontakt
Po wyselekcjonowaniu z setek aplikacji kilkunastu najlepszych kandydatów nadchodzi czas na pierwszy bezpośredni kontakt rekrutera z potencjalnym pracownikiem. Najczęściej odbywa się on za pośrednictwem telefonu lub e-maila, choć ten drugi sposób jest rzadziej praktykowany. Kiedy pracownik działu HR ma pewne wątpliwości odnośnie do danych zawartych w CV kandydata, może przeprowadzić skrócony wywiad telefoniczny. Ten sposób kontaktu jest bardzo wygodny zarówno dla kandydata, jak i dla rekrutera, ponieważ nie wymaga bezpośredniego spotkania i oszczędza czas obu stron biorących udział w rozmowie. Wywiad ten ma na celu doprecyzowanie, czy kandydat powinien brać udział w kolejnym etapie procesu, jakim najczęściej jest spotkanie na rozmowie kwalifikacyjnej. Rekruter powinien powiadomić kandydata, jaki jest cel rozmowy telefonicznej i podać termin, w którym może się on spodziewać informacji czy przeszedł do kolejnego etapu. Warto też uwzględnić fakt, iż nie zawsze pora, o której dzwonimy, jest dla kandydata dogodna. Jeżeli nie jest to właściwy moment, powinniśmy umówić się z kandydatem na konkretną godzinę, kiedy będzie mógł swobodnie rozmawiać.
Istotny jest również sposób, w jaki przekazuje się informacje przez telefon. Wystarczy, że rekruter zamiast powiedzieć do kandydatki: „Serdecznie zapraszamy panią na spotkanie w poniedziałek o godz. 12.00...”, powie „Otrzymaliśmy pani aplikację, proszę przyjść na spotkanie 10 września o 12.00”. Jest to przykład, jak na dwa zupełnie odmienne sposoby można przekazać tę samą informację. Uprzejme zwracanie się do kandydata podczas pierwszego kontaktu buduje pozytywny wizerunek rekrutera i stawia w korzystnym świetle firmę, którą reprezentuje. Dobrze przygotowany do swojej pracy specjalista HR jest ambasadorem firmy, który buduje wizerunek firmy już od najwcześniejszych etapów rekrutacji.
Rozmowa rekrutacyjna
Przejdźmy do kolejnego punktu procesu, jakim jest rozmowa rekrutacyjna. Zanim dojdzie do spotkania face to face, rekruter musi dokładnie przeanalizować CV kandydata i pomyśleć, jakie pytania mu zadać. W trakcie rozmowy powinien nie tylko uzyskać wszelkie interesujące go informacje na temat kandydata, lecz także opowiedzieć mu, czym zajmuje się firma, jakie są wyznawane przez nią wartości i jej priorytety oraz poinformować, jaki będzie zakres jego obowiązków na danym stanowisku etc. Na koniec musi zapytać, czy kandydat nie ma żadnych pytań i wątpliwości, które prowadzający rekrutacje mógłby rozwiać. Oczywiście, nie jest to etap, w którym wchodzimy głęboko w organizację, którą reprezentujemy, ale nie możemy dopuścić do tego, aby kandydat miał wrażenie, że przekazał o sobie i swoim pracodawcy mnóstwo informacji, nie otrzymując nic w zamian. W ten sposób rekruter pokazuje, że traktuje uczestnika procesu podmiotowo, a nie przedmiotowo.
Informowanie kandydata o procesie
Kolejną kwestią jest podziękowanie kandydatowi za uczestnictwo w procesie. Większość z nas nie lubi osobiście przekazywać innym osobom złych wiadomości. A do takich na pewno należy poinformowanie kandydata, że nie przeszedł do kolejnego etapu. Wielu rekruterów woli wysłać e-maila lub list i w ten sposób podziękować za uczestnictwo w procesie. Wynika to z obawy, że w trakcie rozmowy telefonicznej kandydaci zaczną zadawać pytania, na które trudno będzie odpowiedzieć. Przyjęło się jednak, że odpowiedzi w tak ważnej sprawie, jak uczestnictwo w rekrutacji, dobrze jest udzielać telefoniczne. Po pierwsze, świadczy to bardzo dobrze o rekruterze oraz o firmie. Po drugie, dzięki bezpośredniej rozmowie, umożliwia się kandydatowi zadanie pytania o przyczyny takiej decyzji, które oczywiście możemy ująć ogólnie, dając kandydatowi jednak pewne wskazówki. Najpierw rekruter nawiązuje do mocnych stron kandydata, a następnie informuje, że do kolejnego etapu zostały zakwalifikowane osoby, które bardziej pasowały do profilu stanowiska. Po trzecie, należy podziękować kandydatowi za udział w rekrutacji i poświęcenie swojego czasu na spotkania. Biorący udział w rekrutacji na pewno docenią, że rekruter rozmawia z nimi osobiście w czasie rzeczywistym, a nie wysyła zdawkowego e-maila.
Powinniśmy również regularnie informować kandydatów o poszczególnych etapach rekrutacji. Jeżeli po spotkaniu obiecujemy zadzwonić za dwa tygodnie, to musimy dochować tego terminu. Gdy z przyczyn niezależnych od nas czas trwania rekrutacji się wydłuża i nie możemy dać kandydatom jednoznacznej odpowiedzi we wcześniej deklarowanym terminie, powinniśmy ich poinformować o tym fakcie.
Ambasadorzy marki
Ostatnim etapem jest podziękowanie wszystkim kandydatom za udział w procesie rekrutacyjnym i zatrudnienie najlepszego z nich. Jednak budowanie wizerunku dobrego pracodawcy na tym etapie się nie kończy. Nowo przyjęty pracownik musi zostać w odpowiedni sposób wprowadzony w swoje obowiązki w trakcie pierwszych dni nowej pracy. Firma powinna mieć procedury, np. manuale, ułatwiające mu aklimatyzację w nowym otoczeniu.
Kandydaci biorący udział w procesach rekrutacyjnych w pewnym sensie są ambasadorami naszej marki. Większość z nich nie zostaje zatrudniona, więc mogą mieć powody do negatywnego nastawienia do naszej firmy, dlatego powinniśmy dbać o odpowiedni przepływ informacji pomiędzy rekrutującymi a kandydatami. Dobrze, kiedy w dziale rekrutacji firmy obowiązują ustandaryzowane zasady przeprowadzania rozmów telefonicznych i rekrutacyjnych. Wprowadzenie reguł dotyczących komunikowania się z kandydatami w znacznym stopniu usprawnia i podnosi jakość procesu rekrutacji, co w zasadniczy sposób wpływa na postrzeganie firmy na zewnątrz. Dzięki temu nawet niezatrudnieni przez nas kandydaci docenią nasz profesjonalizm i będą pozytywnie kojarzyć naszą firmę.