ODPOWIEDŹ EKSPERTA
Pierwszym właściwym krokiem jest nawiązanie dobrego kontaktu z pracownikiem. Kiedy pracownik będzie miał zaufanie do kierownika, łatwiej będzie można określić, co się z nim dzieje i od jak dawna funkcjonuje w ten sposób. Dobrze przeprowadzona rozmowa może uświadomić pracownikowi, na czym polega jego niedostosowanie do pracy, bez naruszania jego poczucia godności. Po takiej rozmowie pracownik będzie bardziej skory do współpracy i poddania się badaniom lub szkoleniom.
Badania lekarskie
Niektóre choroby przejawiają się w postaci takich zachowań, jak wyżej opisane, ale samo tego typu zachowanie, bez objawów chorobowych, nie może świadczyć o żadnej chorobie. Dlatego tylko dokładne badanie lekarskie mogłoby ustalić, czy pracownik jest chory. Badanie takie ma sens jednak tylko wtedy, jeśli zachowanie pracownika uległo zmianie w ciągu ostatnich lat lub miesięcy. Natomiast jeśli pracownik od wielu lat, czy praktycznie „od urodzenia” zachowywał się w podobny sposób, to jego zachowanie raczej nie jest wynikiem choroby, lecz przejawem jego osobowości i może być wrodzone. Cech wrodzonych nie można się pozbyć, ale można je modyfikować i uczyć się wykorzystywać je na swoją korzyść.
Osobowość perfekcjonisty
Ludzie nadmiernie skrupulatni, sprawdzający wszystko bardzo dokładnie, z trudnością podejmujący decyzje mają cechy osobowości perfekcjonisty, czyli kogoś, kto w swoich działaniach dąży do wygórowanego ideału i jest przy tym nadmiernie surowy wobec siebie. Taki człowiek ogromnie obawia się popełnienia błędu, a czynności zabezpieczające go przed nim powodują, że pracuje wolniej niż inni. Przeważnie skupia się na szczegółach, najczęściej trzyma się sztywno wszelkich zasad ustalonych przez uznane przez niego autorytety. Raczej rzadko potrafi się odprężyć i odpocząć, co również spowalnia jego pracę.
Perfekcjoniści są bardzo przydatni przy zadaniach wymagających dużej dokładności, dbałości o szczegóły, ale nie potrafią na zbyt długo przyspieszać swojego działania. Do wszystkich zadań przywiązują jednakową wagę i bardzo trudno ich namówić do tego, aby pozwolili sobie coś przeoczyć przy czynności o niewielkim znaczeniu. Są bardzo schematyczni w działaniu, tzn. trzymają się sztywno raz ustalonego kursu. Potrafią jednak zmieniać kurs, jeśli da im się odpowiednią ilość czasu i dobrze się uzasadni konieczność dokonania zmiany.
Konsultacja psychologiczna
Żeby zaplanować plan rozwojowy dla pracownika, wskazane byłoby przeprowadzenie badań psychologicznych. Badania takie muszą być prowadzone przez uprawnione osoby, posiadające dyplom psychologa i mające odpowiedni staż pracy. Wyniki badań psychologicznych powinny być dobrze chronione przed osobami postronnymi, a jednocześnie udostępniane w całości osobie badanej na jej życzenie. Badania psychologiczne pozwoliłyby określić cechy osobowości pracownika, jego mocne i słabe strony oraz ewentualnie ujawniłyby jego problemy psychiczne i pozwoliłyby zaplanować pracę nad ich rozwiązaniem.
W przypadku poważnych problemów psychicznych wskazany byłby kontakt psychologa z lekarzem i skierowanie pracownika na badania psychiatryczne. Badania psychologiczne pozwoliłyby przede wszystkim określić typ szkoleń, które byłyby najbardziej efektywne dla pracownika. Wyniki takich badań oraz określenie potencjału zawodowego pracownika dałyby możliwość właściwego pokierowania jego rozwojem w firmie.
Szkolenia dla perfekcjonisty
Osoby z silnymi cechami perfekcjonisty muszą nauczyć się ustalania priorytetów oraz lżejszego traktowania mniej ważnych zadań. Jest to dla nich bardzo trudne, ale daje im dużo radości, kiedy zaczynają sobie „odpuszczać”. Do niektórych osób trafiają argumenty w postaci wyliczeń, jakie zyski przynosi wytropienie bardzo drobnych błędów, a jakie zyski przynosi ten sam czas, spożytkowany na coś innego - analityczne umysły często przeżywają wstrząs, gdy sobie uświadomią, że ich strategia poprawiania wszystkich błędów przynosi więcej strat niż zysków.
Umiejętność relaksacji, odprężania się, zabawy to coś, co każdy perfekcjonista powita z ulgą. Przy odpowiednim ćwiczeniu takie osoby potrafią trochę zwiększyć tempo swojej pracy, a co ważniejsze - potrafią dłużej utrzymywać zwiększone tempo, mniej się męcząc. Jak z tego wynika, najlepszą formą szkolenia mógłby być dla perfekcjonisty coaching indywidualny, ale równie dobre może się okazać grupowe szkolenie z organizacji pracy w formie warsztatów. Pomocne mogą być treningi relaksacyjne, wyjazdy integracyjne, warsztaty antystresowe. Co dokładnie byłoby najlepsze, zależy jednak ściśle od danej osoby i od specyfiki firmy.
Romuald Korach
Autor jest specjalistą w dziedzinie rozwoju indywidualnego i predyspozycji zawodowych w firmie ARK Consulting, jest coachem psychologiem.
Kontakt: romuald.korach@arkconsulting.com.pl