Zespół powypadkowy ma za zadanie ustalić okoliczności i przyczyny wypadku oraz, po przeprowadzaniu postępowania powypadkowego, stwierdzić, czy zdarzenie jest wypadkiem przy pracy czy nie, i sporządzić protokół powypadkowy.
Każdy wypadek, który nastąpił podczas dyżuru, wymaga od zespołu powypadkowego indywidualnego podejścia i rzetelnego ustalenia, czy wypełnione zostały przesłanki pozwalające uznać to zdarzenie za wypadek przy pracy, a w szczególności, czy zachowany został związek z pracą.
Pracodawca ma prawo zobowiązać pracownika do pełnienia dyżuru, czyli do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę. Pracownik może dyżurować w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, również w domu. W każdym momencie może zostać wezwany do wykonywania powierzonych mu zadań.
WAŻNE!
Jeżeli podczas pełnienia dyżuru pracownik ulegnie wypadkowi, zadaniem zespołu powypadkowego jest ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku oraz dokonanie kwalifikacji prawnej zdarzenia, czyli ustalenie, czy zdarzenie jest wypadkiem przy pracy. W tym celu należy posłużyć się definicją zapisaną w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Za wypadek przy pracy uważa się zdarzenie:
- nagłe,
- wywołane przyczyną zewnętrzną,
- powodujące uraz albo śmierć,
- które nastąpiło w związku z pracą:
– podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
– podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności, nawet bez polecenia,
– w czasie pozostawania pracownika w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Do uznania zdarzenia za wypadek przy pracy wszystkie cztery przesłanki muszą wystąpić łącznie. Jeśli wypadek wydarzył się w czasie pełnienia przez pracownika dyżuru, należy przede wszystkim ustalić, czy zdarzenie to miało związek z pracą (przy czym związek ten jest szeroko pojmowany jako związek czasowy, miejscowy lub funkcjonalny). Związek zdarzenia z pracą oznacza, że wypadek nastąpił w czasie i miejscu wykonywania pracy lub poza czasem i miejscem wykonywania pracy, lecz w związku z czynnościami podejmowanymi w interesie zakładu pracy albo w związku z wykonywaną pracą.
Czasu dyżuru nie wlicza się do czasu pracy, pod warunkiem że podczas dyżuru pracownik nie wykonywał pracy. W przypadku gdy pracownik, w chwili gdy zdarzył się wypadek, był w gotowości do pracy na wyraźne polecenie pracodawcy – ale jej nie wykonywał, istnieje związek miejscowy oraz funkcjonalny między zdarzeniem a pracą. Dlatego zdarzenie wypełnia również pozostałe trzy przesłanki definicji, w związku z czym jest wypadkiem przy pracy.
Podstawa prawna:
- art. 1515 § 1 Kodeksu pracy,
- art. 3 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (DzU z 2009 r. nr 167, poz. 1322).