Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy
Pracodawca zezwala na podjęcie pracy tylko tym pracownikom, którzy mają aktualne zaświadczenie lekarskie potwierdzające zdolność konkretnej osoby do wykonywania pracy na danym stanowisku. Gdyby okazało się, że w wyniku przeprowadzonych badań okresowych pracownik stracił jednak tę zdolność, pracodawca przede wszystkim powinien zwolnić daną osobę z obowiązku świadczenia pracy. Zwolnienie nie wpływa na prawo do wynagrodzenia.
Zobacz także: Wypadki przy pracy i choroby zawodowe
Przeniesienie na inne stanowisko pracy
Jeśli dany pracownik posiada wymagane kwalifikacje, pracodawca może przenieść go na inne stanowisko pracy. Gdyby stwierdzono u pracownika objawy wskazujące na powstawanie choroby zawodowej, pracodawca na podstawie orzeczenia lekarskiego ma obowiązek przenieść pracownika do innej pracy. Nowa praca nie może narażać zatrudnionego na działanie czynnika, który wywołał wspomniane objawy. Orzeczenie lekarskie określa termin i czas przeniesienia.
Istnieją także sytuacje obowiązkowego przeniesienia pracownika. Zgodnie z art. 231 Kodeksu pracy pracodawca, na podstawie orzeczenia lekarskiego, przenosi do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Co istotne, jeżeli przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy przez okres nie przekraczający 6 miesięcy.
Zobacz także: Umowa o badania profilaktyczne
Stanowisko pracy
W wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2011 r. (II PK 225/10) znajduje się definicja stanowiska pracy. Przez „stanowisko pracy", o którym mowa w art. 229 § 4 Kodeksu pracy, należy rozumieć zarówno określenie rodzaju pracy, jak i miejsca (warsztatu) pracy. W skierowaniu pracownika na badania lekarskie podstawowe znaczenie ma określenie czynników zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika (charakterystyka stanowiska pracy), a nie nazwa stanowiska pracy.
Zobacz także: Forum Kadry - BHP
Wypowiedzenie umowy
W przypadku przeciwwskazań lekarskich do wykonywania określonej pracy pracodawca może także rozwiązać umowę o pracę. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 grudnia 1999 r. (I PKN 469/99) stwierdził, że przeciwwskazanie lekarskie do wykonywania choćby jednego obowiązku należącego do zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę. Zgodnie z wyrokiem orzeczenie lekarskie nie musi dotyczyć wszystkich obowiązków pracowniczych. Wypowiedzieć umowę można nawet wtedy, gdy przeciwwskazanie lekarskie dotyczy tylko jednego z nich.
Zobacz także: Czy możesz być zwolniony z pracy z powodu swoich ograniczeń zdrowotnych
Co więcej, Sąd Najwyższy uznał, że przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach pracownika będącego działaczem związkowym, któremu pracodawca wypowiedział umowę o pracę ze względu na przeciwwskazanie lekarskie do wykonywania niektórych obowiązków na zajmowanym stanowisku pomimo braku zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej, pozostaje w sprzeczności ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa do restytucji stosunku pracy.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)