- Czym jest praca sezonowa?
- Jakie są prace sezonowe?
- Zezwolenie na pracę sezonową cudzoziemca – jakie?
- Co powinna zawierać umowa o pracę sezonową?
- Ile można pracować w sezonie?
- Czy można zatrudnić sezonowo młodocianego pracownika?
Czym jest praca sezonowa?
Prawo pracy nie definiuje pracy sezonowej a zagadnienia z nią związane są uregulowane w różnych przepisach, jednak nie zawsze wprost. Ciekawie na ten temat wypowiada się Sąd Najwyższy w wyroku z 3 kwietnia 1986 r., III URN 20/86. Sąd wskazuje, że: „Określenie "praca sezonowa" pochodzi od słowa "sezon" oznaczającego porę roku. Wypływa stąd wniosek, iż chodzi o pracę wykonywaną tylko przez część roku, związaną z określonym sezonem, tj. z właściwościami pór roku, zwłaszcza warunkami atmosferycznymi”.
Jakie są prace sezonowe?
Najczęściej prace sezonowe wykonywane są latem, może to być np.
- praca w obiektach turystyczno-wypoczynkowych;
- praca w gastronomi;
- praca ratownika wodnego;
- praca na statku turystycznym czy na promie;
- praca pilota wycieczki czy przewodnika;
- praca na budowie;
- praca pomocnik rolnika;
- praca w handlu.
Często praca sezonowa jest utożsamiana z czasową pracą cudzoziemców lub z pracą tymczasową (właśnie o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym) wykonywaną na rzecz danego pracodawcy użytkownika.
Zezwolenie na pracę sezonową cudzoziemca – jakie?
Inspekcja pracy oraz Europejski Urząd ds. Pracy (ELA) w swoich kampaniach ukierunkowanych na pracowników sezonowych, pod hasłem „Prawa przez cały rok” podkreśla, że mobilni pracownicy UE, czy cudzoziemcy wykonujący pracę okresowo mają prawo do sprawiedliwych, niedyskryminujących i godnych warunków pracy i płacy, takich jak pracownicy lokalni.
Cudzoziemcy spoza Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii, legalnie przebywający na terytorium RP (np. na podstawie wizy „05b”, „01” „20”, czy w ramach ruchu bezwizowego - do 90 dni w ciągu każdych 180 w całej strefie Schengen), muszą posiadać zezwolenie na pracę sezonową oznaczone literą „S”. Zezwolenie wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy.
Co ważne, nie może to być standardowe zezwolenie typu „A”. Praca sezonowa cudzoziemca nie jest też dopuszczalna na podstawie oświadczenia wpisanego do ewidencji w powiatowym urzędzie pracy.
Co do zasady, taka praca sezonowa może być wykonywana tylko w ramach konkretnych rodzajów działalności, sklasyfikowanych według PKD, w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca, jest to: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo oraz działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (a w ramach nich poszczególne podklasy).
Co powinna zawierać umowa o pracę sezonową?
Umowa o pracę sezonową, zawierana w ramach stosunku pracy powinna być sporządzona w formie pisemnej. Powinna określać:
- strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności: rodzaj pracy w tym zakres obowiązków; miejsce wykonywania pracy; wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia; wymiar czasu pracy; termin rozpoczęcia pracy.
Praca sezonowa może być również wykonywana na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia czy też umowy o dzieło). Wówczas nie istnieje obowiązek stosowania się do praw pracowniczych określonych w kodeksie pracy. Należy jednak zagwarantować minimalną stawkę godzinową, która wynosi w 2022 r. - 19,70 zł za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług. Typem takiej cywilnoprawnej umowy, charakterystycznej dla pracy sezonowej jest też umowa o pomocy przy zbiorach, zawierana z rolnikiem i jego pomocnikiem (np. na czas prac w polu i zbioru ogórków).
Ile można pracować w sezonie?
Umowy na prace sezonowe zawierane są zwykle na czas określony czy na czas wykonania określonej pracy, tj. na okres sezonu, tymczasowo. Co ciekawe, nie trzeba pamięć o generalnych limitach. Zasadą jest, że łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać 3. Przy pracach sezonowych i dorywczych ww. obostrzenia nie obowiązują - jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.
Czy można zatrudnić sezonowo młodocianego pracownika?
Młodocianych którzy ukończyli 15 lat, a nie przekroczyli 18 lat można zatrudniać przy tzw. pracach lekkich. Co ważne, praca lekka nie może powodować zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego młodocianego, a także nie może utrudniać młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego. Często młodociani w okresie wakacyjnym są zatrudniani do takich prac jak: roznoszenie ulotek, segregowanie dokumentów czy korespondencji, prace pomocnicze w ogrodnictwie i prace polowe takie jak: pielenie, zbiory płodów ogrodniczych i prace porządkowe (bez używania sprzętu mechanicznego i bez pracy na wysokości.
Takie prace, a konkretnie wykaz lekkich prac określa pracodawca po uzyskaniu zgody lekarza wykonującego zadania służby medycyny pracy. Wykaz ten wymaga zatwierdzenia przez właściwego inspektora pracy. Wykaz lekkich prac nie może zawierać prac wzbronionych młodocianym. Należy pamiętać, że czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godzin na dobę, a w wieku powyżej 16 lat - 8 godzin na dobę.