Co to jest oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi?
Polskie prawodawstwo wyróżniają jedne z najbardziej liberalnych w Europie przepisów dotyczących legalizacji pobytu i pracy obcokrajowców na terenie RP. Dużą rolę odgrywają regulacje umożliwiające szybko i sprawnie zapewnić legalny pobyt oraz zatrudnienie obywatelom sześciu, wskazanych w rozporządzeniu, państw, tj.: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy. Tak zwana procedura uproszczona, inaczej nazywana procedurą oświadczeniową, pozwala na zatrudnienie cudzoziemców z tych krajów, na maksymalny okres 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, w ciągu zaledwie 7 dni roboczych.
Oświadczenie - procedura uproszczona krok po kroku
Procedura oświadczeniowa daje pracodawcom możliwość zatrudnienia obcokrajowca spoza UE w ciągu 7 dni roboczych na podstawie zarejestrowanego w ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Oświadczenie rejestrowane jest przez Powiatowy Urząd Pracy dla konkretnego pracownika i dotyczy wykonywania pracy u wskazanego w nim pracodawcy. W oświadczeniu wskazać należy ponad to:
- stawkę wynagrodzenia, jaką będzie otrzymywał pracownik
- formę zatrudnienia (umowa cywilnoprawna, umowa o pracę)
- miejsce wykonywania pracy
- wymiar czasu pracy
- okres na jaki praca zostanie powierzona obcokrajowcowi
Proces legalizacji zatrudnienia pracownika spoza UE w oparciu o procedurę uproszczoną można podzielić na cztery etapy:
Złożenie wniosku o rejestrację oświadczenia w urzędzie pracy
Dla obcokrajowca, który ma zostać zatrudniony w strukturach przedsiębiorstwa konieczne jest złożenie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, we właściwym, ze względu na siedzibę pracodawcy, urzędzie pracy.
Oświadczenie można zarejestrować udając się osobiście do urzędu, a także listownie lub on-line, za pośrednictwem portalu praca.gov.pl. Podmiot zamierzający powierzyć pracę cudzoziemcowi składając oświadczenie powinien załączyć do niego:
- dokument potwierdzający tożsamość pracodawcy, np. odpis KRS
- oświadczenie o niekaralności w związku z okolicznościami wymienionymi w Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
- dowód wniesienia opłaty za oświadczenie w wysokości 30 PLN
- kopie wypełnionych stron ważnego dokumentu podróży cudzoziemca
Lub inne dokumenty wskazane przez urząd pracy, który dokonuje wpisu dokumentu do ewidencji oświadczeń
Zarejestrowanie oświadczenia przez UP
Poprawnie wypełnione oświadczenie, złożone wraz z niezbędnymi załącznikami jest wpisywane do ewidencji oświadczeń w ciągu maksymalnie 7 dni roboczych. Pracodawca odbiera je z właściwego UP osobiście lub przez pełnomocnika. W przypadku braków formalnych urząd wzywa pracodawcę do ich uzupełnienia – składający oświadczenie ma 7 dni na ich uzupełnienie. W przypadkach wymagających przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego termin rejestracji oświadczenia może wydłużyć się do 30 dni.
Podpisanie umowy z obcokrajowcem
Umowa zawarta z cudzoziemcem powinna być sporządzona w języku dla niego zrozumiałym oraz musi być w pełni zgodna ze wpisanym do ewidencji oświadczeniem. Oznacza to m.in., że stawka wynagrodzenia, stanowisko pracy oraz miejsce jej wykonywania muszą być takie same jak podane przez pracodawcę w momencie składania oświadczenia. Zmiany w tym zakresie wymagają złożenia nowego dokumentu.
Obowiązek informacyjny względem UP
O podjęciu przez cudzoziemca pracy na podstawie oświadczenia pracodawca powinien poinformować urząd najpóźniej w pierwszym dniu pracy obcokrajowca. Również w przypadku, kiedy cudzoziemiec nie rozpocznie pracy we wskazanym w oświadczeniu terminie, pracodawca powinien poinformować PUP – ma na to 7 dni.
Dla obcokrajowców, którzy nie przebywają na terenie RP, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy jest dokumentem umożliwiającym staranie się o wydanie wizy pracowniczej w konsulacie RP.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi – podstawa do uzyskania wizy pracowniczej
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi jest dokumentem, który pozwala na legalną pracę, a także umożliwia ubieganie się o wydanie wizy, dzięki której obcokrajowiec może wjechać do Polski. W przypadku rekrutacji pracowników w kraju ich pochodzenia przy składaniu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy, pracodawca powinien wziąć pod uwagę czas niezbędny pracownikowi na uzyskanie wizy. W zależności od regionu czas potrzebny na złożenie wniosku o wizę, po skompletowaniu wszystkich dokumentów, w tym oryginału oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy, to około 1-2 tygodnie. Natomiast sam proces wydawania decyzji ws. wizy przez Konsulaty RP trwa maksymalnie do 10 dni.
Obywatele Ukrainy, i innych wskazanych w właściwych rozporządzeniach państw, mają możliwość wjazdu na teren RP także w ramach ruchu bezwizowego. Oznacza to, że mogą oni przekroczyć granicę Polski, także w celu podjęcia zatrudnienia, bez konieczności ubiegania się o wizę. Jednak, trzeba pamiętać, że w takiej sytuacji maksymalny czas pobytu obcokrajowca na terenie RP wynosi 90 dni w ciągu kolejnych 180 dni.
Bez względu na to, czy cudzoziemiec posiada ważną wizę czy też wjechał do Polski w ramach ruchu bezwizowego, niezbędnym dokumentem do legalizacji jego pracy jest oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy.
Przedłużenie zatrudnienia cudzoziemca po wygaśnięciu ważności oświadczenia
Cudzoziemcy, którzy znaleźli stabilne zatrudnienie w Polsce mogą przedłużyć pobyt i pracę, bez konieczności opuszczania kraju, starając się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Dokument ten składa się we właściwym ze względu na miejsce wykonywania pracy urzędzie wojewódzkim.
Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę wydawane jest przez Wojewodę na maksymalny okres 3 lat. Wniosek o wydanie dokumentu składa osobiście, najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu w Polsce, cudzoziemiec.
Koszt złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt tymczasowy i pracę wynosi 440 złotych. Opłatę tę, w odróżnieniu od opłat za rejestrację oświadczenia, ponosi cudzoziemiec. Dodatkowo, po uzyskaniu pozytywnej decyzji od wojewody, obcokrajowiec uiszcza 50 zł opłaty za wydanie przez urząd wojewódzki karty pobytu tymczasowego.
Do poprawnie wypełnionego wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę niezbędne jest dołączenie wskazanych przez urząd dokumentów i zaświadczeń, m.in.:
- załącznika nr 1 wypełnionego przez podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi
- czterech aktualnych fotografii
- kserokopii ważnego dokumentu podróży (paszportu)
- informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy (dokument ten uzyskuje pracodawca po przeprowadzaniu testu rynku pracy)
- dokument potwierdzający posiadanie zapewnionego miejsca zamieszkania
- dokument potwierdzający posiadanie stabilnego i regularnego źródła dochodów
- dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego
I inne dokumenty wskazane przez właściwy urząd wojewódzki. Listę niezbędnych poświadczeń i dokumentów można sprawdzić na stronie internetowej urzędu lub skontaktować się w tym celu ze specjalną infolinią dla cudzoziemców.
Jeśli złożone przez obcokrajowca dokumenty są kompletne, otrzyma on stempel do paszportu, potwierdzający złożenie wniosku i legalizujący jego pobyt na terenie RP do czasu wydania ostatecznej decyzji przez wojewodę.
Stempel w dokumencie podróży nie uprawnia cudzoziemca do przekraczania granicy Polski. Może on wrócić do kraju pochodzenia, ale aby ponownie wjechać na teren RP, konieczne jest uzyskanie wizy, o ile obcokrajowiec pochodzi z kraju objętego obowiązkiem wizowym.
Dla obcokrajowców, którzy chcą przedłużyć pracę w Polsce bez konieczności ubiegania się o kartę pobytu tymczasowego, pracodawca może także postarać się o wydanie zezwolenia na pracę Typu A. Jednak w tym przypadku cudzoziemiec będzie zobowiązany wyjechać do kraju pochodzenia, np. w trakcie urlopu, i złożyć wniosek o wydanie nowej wizy na podstawie otrzymanego zezwolenia. Procedura uzyskiwania zezwolenia typu A i legalizacji pobytu oraz pracy na jego podstawie zostanie omówiona w kolejnym artykule.