Obecnie można zawrzeć z tym samym pracownikiem dwie następujące po sobie umowy na czas określony, a trzecia z kolei powinna zostać zawarta już na czas nieokreślony. Inne regulacje w tym zakresie obowiązywały od 22 sierpnia 2009 r. do 31 grudnia 2011 r., kiedy do przedsiębiorców miała zastosowanie ustawa antykryzysowa. W czasie obowiązywania ustawy antykryzysowej można było podpisać z pracownikiem dowolną liczbę umów na czas określony, które łącznie nie mogły trwać dłużej niż 24 miesiące.
WAŻNE!
Miesięczny termin przerwy między umowami na czas określony nie wpływa na liczenie tych umów od nowa, jeżeli nie przekracza 30 dni.
Do limitu umów na czas określony nie wlicza się umów:
- na okres próbny (wyrok SN z 7 lutego 2001 r., I PKN 229/00, OSNP – wkł. 2001/13/8),
- na czas wykonania określonej pracy,
- w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
- na czas określony zawartych w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym (np. umów na czas określony zawieranych z palaczami c.o.) albo zadań realizowanych cyklicznie.
Rozstrzygnięcie, czy pracodawca może zawrzeć z pracownikiem umowę na czas określony czy już nie, najczęściej wynika z przepisów przejściowych zawartych w ustawie antykryzysowej. Ustaliły one, że:
- do umów o pracę trwających w dniu wejścia w życie ustawy antykryzysowej (22 sierpnia 2009 r.) nie stosuje się art. 251 Kodeksu pracy (czyli regulacji limitujących zawieranie umów na czas określony do dwóch następujących po sobie), lecz przepisy ustawy antykryzysowej (art. 35 ust. 1 i 2 ustawy antykryzysowej),
- do umów na czas określony trwających 1 stycznia 2012 r. stosuje się art. 251 Kodeksu pracy (art. 34 ust. 2 ustawy antykryzysowej),
- jeżeli termin rozwiązania umowy zawartej przed dniem wejścia w życie ustawy antykryzysowej przypada po 31 grudnia 2011 r., umowa rozwiązuje się z upływem czasu, na który została zawarta (art. 35 ust. 3 ustawy antykryzysowej).
Przykład 1. Umowa zawarta w trakcie ustawy antykryzysowej, której termin zakończenia przypada po uchyleniu tej ustawy
Jeżeli pracownik po raz pierwszy podjął zatrudnienie u danego pracodawcy na podstawie umowy na czas określony w czasie obowiązywania ustawy antykryzysowej i ostatnia z tych umów zakończyła się po uchyleniu obowiązywania ustawy antykryzysowej, tj. po 31 grudnia 2011 r., wówczas pierwszą umową wliczaną do limitu umów na czas określony będzie ta umowa (art. 34 ust. 2 ustawy antykryzysowej).
PRZYKŁAD
Pracownik podjął pracę na umowę na czas określony od 1 lutego 2011 r. Następnie od 1 lipca 2011 r. zawarł z tym samym pracodawcą drugą umowę na czas określony do 31 stycznia 2013 r. Od 1 lutego 2013 r. z tym pracownikiem pracodawca może podpisać jeszcze jedną umowę na czas określony. Jako pierwszą umowę na czas określony traktujemy bowiem tylko umowę zawartą od 1 lipca 2011 r., gdyż kończy się ona już po zakończeniu obowiązywania ustawy antykryzysowej, tj. 31 stycznia 2013 r.
Takie stanowisko w tej sprawie prezentuje zarówno Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, jak i Państwowa Inspekcja Pracy.
Przykład 2. Umowy na czas określony zawarte przed obowiązywaniem ustawy antykryzysowej
Kolejny problem sprawia pracodawcom zaliczenie do limitu umów na czas określony umów, które zostały zawarte i zakończyły się przed wejściem w życie ustawy antykryzysowej. Takie umowy podlegają wyłącznie przepisom Kodeksu pracy, a zatem są wliczane do liczby dwóch dopuszczalnych umów na czas określony, jakie można zawrzeć z tym samym pracownikiem.
PRZYKŁAD
Pracodawca zawarł z pracownikiem umowę na czas określony od 1 stycznia do 31 lipca 2009 r. Następnie podpisał z nim umowę od 1 sierpnia 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. Później zawarł z pracownikiem umowę na czas określony od 1 stycznia 2012 r. do 31 stycznia 2013 r. W takim przypadku od 1 lutego 2013 r. trzeba będzie zawrzeć z pracownikiem umowę na czas nieokreślony. Do limitu umów zaliczamy bowiem pierwszą umowę, która zakończyła się przed wejściem w życie ustawy antykryzysowej, oraz drugą, zawartą od 1 stycznia 2012 r., która została podpisana po zakończeniu ustawy antykryzysowej.
Przykład 3. Umowy zawarte przed wejściem ustawy antykryzysowej, a kończące się po jej zakończeniu
Jeżeli umowę na czas określony zawarto przed wejściem w życie ustawy antykryzysowej i termin jej zakończenia przypada już po zakończeniu ustawy antykryzysowej, to taka umowa będzie traktowana jako pierwsza umowa zawarta na czas określony.
PRZYKŁAD
Z pracownikiem zawarto umowę na czas określony od 1 sierpnia 2009 r. do 31 lipca 2012 r. Następnie podpisano z nim umowę na czas określony od 1 sierpnia 2012 r. do 28 lutego 2013 r. W takim przypadku pracodawca nie będzie mógł podpisać z pracownikiem od 1 marca 2013 r. umowy na czas określony, ponieważ obie umowy zaliczamy do limitu umów na czas określony. Ponieważ z pracownikiem już zawarto dwie dozwolone umowy na czas określony, kolejną umowę należy zawrzeć na czas nieokreślony.
Więcej na ten temat przeczytasz w płatnej części serwisu w artykule: Liczenie limitu umów na czas określony