Rada pracowników może powstać u pracodawców wykonujących działalność gospodarzą zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Liczbę zatrudnionych u pracodawcy pracowników ustala się na podstawie przeciętnej liczby zatrudnionych pracowników w ramach stosunku pracy w okresie ostatnich 6 miesięcy przed dniem powiadomienia o wyborach członków rady pracowników.
Przy ustalaniu liczby pracowników nie uwzględnia się pracowników młodocianych.
Polecamy: Zatrudnianie młodocianych
Jednak nie każdy pracodawca zatrudniający co najmniej 50 osób będzie zobowiązany do utworzenia rady pracowników. Rady pracowników nie tworzy się u pracodawcy, który:
- nie prowadzi działalności gospodarczej,
- zatrudnia mniej niż 50 pracowników,
- jest przedsiębiorstwem państwowym, w którym tworzony jest samorząd załogi przedsiębiorstwa,
- jest przedsiębiorstwem mieszanym zatrudniającym co najmniej 50 pracowników,
- jest państwową instytucją filmową.
Rady pracowników nie tworzy się także u pracodawcy, u którego nie działa reprezentatywna organizacja związkowa, a pracownicy nie byli zainteresowani jej samodzielnym powołaniem oraz gdy reprezentatywne organizacje związkowe nie powołały rady pracowników.
Porównaj: Czym są organizacje związkowe (art. 238)
Powyższe oznacza, że utworzenie rady pracowników zależy tak naprawdę od pracowników i ich woli utworzenia takiej rady, a nie od pracodawcy.
Właściciel fabryki zatrudnia 70 osób. W jego zakładzie pracy nie działa organizacja związkowa. Sami pracownicy natomiast nie chcą zakładać takiej rady, gdyż uważają, że pracodawca o wszystkim ich informuje i przestrzega praw pracowniczych i przepisów prawa pracy. Pracodawca nie może im nakazać utworzenia takiej rady, jeżeli oni sami nie chcą.