- Ustawa o aktywności zawodowej – co ma na celu?
- Problemy polskiego rynku pracy
- Co to jest grant na pracę zdalną?
- Na kogo może być przyznany grant?
- W jakiej wysokości jest grant?
- Jakie obowiązki ma pracodawca podczas grantu?
- Jak wygląda procedura grantu na pracę zdalną?
Ustawa o aktywności zawodowej – co ma na celu?
Trwają konsultacje nad projektem z dnia 29 września 2022 r. dot. ustawy o aktywności zawodowej (numer z wykazu: UD399, dalej: projekt). Projekt przygotowało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, a jego wejście w życie planowane jest z dniem 1 stycznia 2023 r. z zastrzeżeniem wyjątków.
Problemy polskiego rynku pracy
Projektodawca zauważa, że na polskim rynku pracy jak i w działaniach powiatowych czy wojewódzkich urzędów pracy istnieje wiele luk i niedociągnięć. Rynek pracy się zmienia, sytuacja gospodarcza w kraju też, oczekiwania pracowników są coraz większe, przedsiębiorcy mierzą się z ogromnymi kosztami utrzymania działalności – czas więc na zmiany. Jakie? Głównie chodzi o poprawę funkcjonowania urzędów, szczególnie że mierzą się one z rejestrowaniem i obsługiwaniem coraz większej grupy osób przybywających z Ukrainy. Dużym problem jest też to, że urzędy zajmują się np. rejestracją osób, które w istocie nie mają na celu podjęcia zatrudnienia, a jedynie uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego. Nie zajmują się więc aktywizacją bezrobotnych, co w istocie jest ich głównym zadaniem.
Co więcej WUP czy PUP nie są jeszcze gotowe na digitalizacje swoich usług, praca urzędników nie nadąża za nowymi technologiami. Trzeba stworzyć nowe systemy korespondujące np. z tymi z ZUS-u. Cyfryzacja procesu obsługi klientów odciąży urzędników. Kolejnymi problemami rynku pracy jest: niski poziom aktywności zawodowej – ogromna liczba osób w wieku produkcyjnym pozostaje biernymi zawodowo. Wiąże się z tym niski poziom kształcenia ustawicznego (szczególnie dorosłych). Ma miejsce niedobór pracowników na rynku pracy odpowiednio wykwalifikowanych do świadczenia danej pracy. Projekt reguluje m.in. specjalne formy pomocy dla przedsiębiorstw w zakresie pracy zdalnej w celu przeciwdziałania bezrobociu w małych miejscowościach. Młode osoby coraz chętniej osiedlają się w dużych miastach, przez co rozwój społeczny i gospodarczy niewielkich miejscowości jest poważnie zagrożony.
Co to jest grant na pracę zdalną?
Przedsiębiorcom będzie przysługiwał grant na refundację stanowiska pracy dla osób wykonujących pracę w formie zdalnej. Regulacja jest szczególnie skierowana dla osób mieszkających w małych i średnich miejscowościach, które zagrożone są marginalizacją. Często w tych miejscowościach jest duże bezrobocie a możliwości aktywizacji ograniczone. Urzędy pracy będą więc kierowały bezrobotnych do takiej pracy, która chociaż częściowo może być wykonywana w formie zdalnej. Tym samym upowszechni się ten sposób wykonywania pracy – co do której niektórzy mają jeszcze opory. Osoba korzystająca z pracy zdalnej musi zamieszkiwać w terenie obszaru zagrożonego marginalizacją. Uszczegóławiając, w projekcie zaproponowano możliwość realizacji przez osoby bezrobotne tzw. stażu w formie zdalnej. Praca zdalna będzie mogła być jednak świadczona w maksymalnym wymiarze 50% czasu odbywania stażu. Organizacja takiego stażu pomoże też przedsiębiorcom i pracodawcom, którzy zyskają dodatkowe środki finansowe na zatrudnienie. Środki mogą być przeznaczone np. na dofinansowanie do sprzętu, oprogramowania, licencji i internetu.
Na kogo może być przyznany grant?
Grant może być przyznany m.in. dla:
- skierowanego bezrobotnego rodzica powracającego na rynek pracy, posiadającego co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 roku życia;
- bezrobotnego sprawującego opiekę nad osobą zależną czy osobą niepełnosprawną;
- osób poniżej 30. roku życia;
- dla osoby, która ukończyła nie więcej niż 40 lat oraz:
a) pozostaje w związku małżeńskim lub wychowuje co najmniej jedno własne lub przysposobione małoletnie dziecko, lub
b) samotnie wychowują co najmniej jedno własne lub przysposobione małoletnie dziecko;
W jakiej wysokości jest grant?
Zgodnie z projektem grant przysługuje w różnych wysokościach w zależności od tego kto jest zatrudniony, ale m.in. w kwocie nie wyższej niż 3-krotność minimalnego wynagrodzenia. W 2023 r. może to być więc maksymalnie 10 800 zł. Grant może też być przeznaczony na za zatrudnienie skierowanego bezrobotnego opiekuna osoby niepełnosprawnej i wtedy może wynosić nawet do 12-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu zawarcia umowy, za każdego skierowanego bezrobotnego opiekuna osoby niepełnosprawnej – tj. nawet 43 200 zł za jedną osobę.
Jakie obowiązki ma pracodawca podczas grantu?
Pracodawca lub przedsiębiorca będą zobowiązani do utrzymania zatrudnienia bezrobotnego opiekuna osoby niepełnosprawnej przez okres 12 miesięcy w pełnym wymiarze czasu pracy lub przez okres 18 miesięcy w połowie wymiaru czasu pracy Niewywiązanie się z warunku utrzymania zatrudnienia, lub wykorzystanie grantu niezgodnie z umową, lub jego niewykorzystanie powoduje obowiązek zwrotu grantu. Zwrot grantu będzie następował :
1) w kwocie proporcjonalnej do okresu, w którym nie utrzymano bezrobotnego w zatrudnieniu wraz z odsetkami ustawowymi;
2) w całości wraz z odsetkami ustawowymi – w przypadku wykorzystania grantu niezgodnie
z umową lub jego niewykorzystania.
Jak wygląda procedura grantu na pracę zdalną?
Zgodnie z projektem starosta może zawrzeć umowę, na podstawie której refunduje pracodawcy lub przedsiębiorcy przez okres do 6 miesięcy część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne za skierowanych bezrobotnych opiekunów osoby niepełnosprawnej, zatrudnionych co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy, w wysokości uprzednio uzgodnionej. Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać pracodawcy lub przedsiębiorcy środki Funduszu Pracy, zwane grantem, na utworzenie stanowiska pracy zdalnej.
Aktualnie projekt jest w etapie konsultacji z różnymi organizacjami, m.in. pracodawców i ze związkowcami.
Podstawa prawna:
Projekt z dnia 29 września 2022 r. dot. ustawy o aktywności zawodowej (numer z wykazu: UD399)