Społeczeństwo chyba nie spodziewało się aż takich zmian na rynku pacy. Będą różne bony, pożyczki dla pracowników, staże na 2025, 2026 i kolejne lata. Jeszcze tylko wejście w życie ustawy, bo podpis Prezydenta jest. Trzeba przyznać, że rząd, sejm, senat i Prezydent RP uwinęli się z wdrożeniem nowe regulacji, bo przecież projekt ustawy wpłynął do Sejmu 7 stycznia 2025 r. Mamy połowę kwietnia, a ustawa jest już podpisana i czeka na wejście w życie.
- Bon na kształcenie ustawiczne w 2025 aż 8613,14 i więcej w kolejnych latach
- Bon na zasiedlenie: koniec z kryterium wieku. Bon nie tylko dla osób do 30 roku życia, ale i powyżej
- Przesłanka negatywna (kryterium wieku) domagania się przyznania bonu na zasiedlenie. Będzie zmiana sądy zauważały problemy legislacyjne
- Pożyczka edukacyjna 2025
- Inne zasady staży na 2025 r. i 2026 jak i lata kolejne, w tym staże zdalne
- Pakiet aktywizacyjny
Opisujemy poniżej kolejne nowe regulacje w związku z rewolucją na polskim rynku pracy. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2024 r. poz. 475, z późn. zm.) nie będzie obowiązywała, bo zastąpi ją ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (dalej jako: ustawa). Dotychczasowe regulacje obowiązywały już od 20 lat, co sprawiło, że od 2004 r. było 200 nowelizacji. Czas na zmiany, tym bardziej, że są korzystne dla pracowników, bezrobotnych, osób wykluczonych, ale i pracodawców!
Ustawa dotyczy kompleksowej modernizacji instytucji rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania Publicznych Służb Zatrudnienia (PSZ) i form aktywizacji zawodowej oraz podnoszenie umiejętności kadr gospodarki. Reforma została zapisana w Krajowym Planie Odbudowy.
Bon na kształcenie ustawiczne w 2025 aż 8613,14 i więcej w kolejnych latach
Ustawa wdraża tzw. bon na kształcenie ustawiczne. Taki bon będzie dostępny dla szerokiej grupy osób. Mianowicie nie tylko dla osób bezrobotnych, ale także dla osób poszukujących pracy. W ramach tej instytucji urząd pracy sfinansuje do wysokości przeciętnego wynagrodzenia (obecnie: 8613,14 zł). koszty szkoleń, studiów podyplomowych i egzaminów pozwalających zdobyć uprawnienia i kwalifikacje zawodowe. Jak podkreśla Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wprowadzenie tego instrumentu przyczyni się do realizacji unijnego celu zwiększenia do 2030 r. wskaźnika osób biorących udział w uczeniu się przez całe życie dla Polski z obecnych 24,3% (w ciągu ostatnich 12 miesięcy przed badaniem) do 51,7%,
Bon na zasiedlenie: koniec z kryterium wieku. Bon nie tylko dla osób do 30 roku życia, ale i powyżej
Wreszcie nastąpi wyczekiwana zmiana, ponieważ osoby po 30 roku życia czuły się dyskryminowane. Do instytucji jakiej był bon na zasiedlenie stosowało się kryterium wiekowe. Już go nie będzie. Będzie miało teraz miejsce tzw. wsparcie mobilności zawodowej – a w nowej ustawie zlikwidowano ograniczenia wiekowe w dostępie do bonu na zasiedlenie. To finansowa forma wsparcia (ponad 16 tys. zł) dla bezrobotnych, którzy podejmują pracę w znacznej odległości od miejsca zamieszania). Po wejściu w życie przepisów wszyscy bezrobotni, bez względu na wiek, będą mogli skorzystać z bonu.
Jak dotychczas mogliśmy wyczytać w wyrokach, m.in. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 19 marca 2024 r., II SA/Bk 52/24: bon na zasiedlenie może zostać przyznany na wniosek bezrobotnego, który zamierza podjąć zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą poza miejscem dotychczasowego zamieszkania. Krąg osób bezrobotnych uprawnionych do skorzystania z tego instrumentu został zawężony wyłącznie do osób bezrobotnych, które nie ukończyły 30 roku życia. (tak już nie będzie). Sąd podkreślał, że młody bezrobotny, który chce otrzymać bon na zasiedlenie, musi spełnić łącznie trzy warunki, o których mowa wyżej (tzn. ma zapewnić, że zostaną spełnione). Dopiero pozytywne rozpatrzenie wniosku skutkuje zawarciem umowy między młodym bezrobotnym a starostą. Bezrobotny może podjąć zatrudnienie lub otworzyć firmę najwcześniej w dniu otrzymania bonu, a nie po złożeniu wniosku a przed jego rozpatrzeniem. Jak już to wyżej wskazano, bon na zasiedlenie może bowiem być przyznany wyłącznie osobie, która zamierza (planuje) podjąć zatrudnienie. W konsekwencji powyższego przyjąć należy, że do wniosku o przyznanie omawianego bonu należy załączyć oświadczenie pracodawcy o zamiarze zatrudnienia, ewentualnie oświadczenie o tym, że wnioskodawca zamierza rozpocząć działalność gospodarczą, a nie zawartą już z pracodawcą umowę o pracę. Podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej przed przyznaniem bonu na zasiedlenie (zawarciem umowy), powoduje, że osoba, która ubiega się o to wsparcie nie może go otrzymać.
Przesłanka negatywna (kryterium wieku) domagania się przyznania bonu na zasiedlenie. Będzie zmiana sądy zauważały problemy legislacyjne
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 listopada 2021 r., III OSK 4459/21 możemy wyczytać, że: działając racjonalnie ustawodawca, wprowadzając do ustawy art. 66n ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy i chcąc mu nadać inne znaczenie niż wynikające z jego literalnego brzmienia – "na wniosek bezrobotnego do 30 roku życia" – winien zdefiniować to pojęcie, tak jak uczynił w przypadku art. 2 ust. 1 pkt 3 i 4 wskazanej ustawy. Natomiast ustawodawca, wprowadzając art. 66n ustawy, nie uczynił tego, zaś wiek bezrobotnego wyraźnie powiązał z momentem złożenia przez niego wniosku o przyznanie bonu na zatrudnienie – "na wniosek bezrobotnego do 30 roku życia". Określenie "do 30 roku życia" jest równoznaczne z określeniem "do ukończenia 30 roku życia". Oba oznaczają to samo, że w chwili ukończenia 30 lat tj. 30-tych urodzin rozpoczyna się 31 rok życia. Skoro zatem wnioskodawca już w chwili wystąpienia z wnioskiem ukończył 30 lat to problem czy powinien spełniać to kryterium wyłącznie w chwili złożenia wniosku, czy także w momencie przyznania mu świadczenia tj. zawarcia umowy (analogicznie jak w przypadku bezrobotnego do 25 roku życia) ma drugorzędne znaczenie. Ukończenie przez wnioskodawcę 30 roku życia na dzień złożenia wniosku o przyznanie bonu na zasiedlenie dla osoby bezrobotnej wyklucza jego uprawnienie do skorzystania z tego instrumentu pomocowego.
Pożyczka edukacyjna 2025
Będzie też wdrożona tzw. pożyczka edukacyjna. Instytucja jest przeznaczona dla bezrobotnego i poszukującego pracy - oprócz kosztów szkolenia będzie można z niej sfinansować także studia podyplomowe i egzaminy pozwalające zdobyć uprawnienia i kwalifikacje zawodowe: będzie ona nieoprocentowana i udzielana do wysokości 400% (obecnie 33 929,88) przeciętnego wynagrodzenia; umarzalna w 20%, o ile pożyczkobiorca ukończy kształcenie ustawiczne sfinansowane pożyczką i spłaci w terminie 80% pożyczki.
Inne zasady staży na 2025 r. i 2026 jak i lata kolejne, w tym staże zdalne
W założeniu ma mieć miejsce poprawa jakości staży. Dotyczy to oczywiście aspektów finansowych. Chodzi o to, że ustawa przewiduje zwiększenie wysokości stypendium otrzymywanego przez stażystę (bezrobotny). Obecnie jest to 120% zasiłku (1994,40 zł). Ustawa przewiduje zwiększenie stypendium do 160% zasiłku dla bezrobotnych (2659,2 zł). Ustawa zakłada możliwość realizacji staży także w formie zdalnej, w niepełnym wymiarze czasowym (min. 20 godzin w tygodniu) oraz możliwość zakończenia stażu zdobyciem kwalifikacji.
Pakiet aktywizacyjny
Pakiet aktywizacyjny, to kolejne rozwiązanie, które ma na celu aktywizację społeczną i zawodową. Urząd może skierować bezrobotnego, wymagającego wielopoziomowego, kompleksowego wsparcia, do udziału w kilku formach pomocy np. w pierwszej kolejności bezrobotny zostanie skierowany na szkolenie aby uzyskać kwalifikacje zawodowe, następnie zostanie skierowany na staż, aby zdobyć doświadczenie i w rezultacie otrzyma pierwsze zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych.
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2024 r. poz. 475, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia