Podstawy prawne dostarczenia wypowiedzenia umowy o pracę
W związku z faktem, iż kodeks pracy nie reguluje kwestii dostarczenia wypowiedzenia, w tym zakresie należy posiłkować się kodeksem cywilnym pod warunkiem, że przepisy podlegające zastosowaniu nie są sprzeczne z zasadami prawa pracy. Zastosowanie w tej sytuacji będzie miał art. 60 i 61 k.c. w związku z art. 300 k.p. Zgodnie z tym pierwszym wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).
Jak z przytoczonej treści wynika, kodeks cywilny nie stawia żadnych wymagań co do formy, w jakiej należy złożyć oświadczenie woli. Wymaga jedynie takiego sposobu zachowania, który ujawniałby wolę tej osoby w sposób dostateczny. W myśl kolejnego artykułu oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.
Oświadczenie woli zakładu pracy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia jest złożone pracownikowi z chwilą, gdy doszło do niego w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego treścią, chociaż tego nie uczynił (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 marca 1995 r. sygn. akt: I PRN 2/95)
Czy pracownik musi podpisać się pod wypowiedzeniem umowy o pracę?
W praktyce najczęściej mamy do czynienia z osobistym wręczeniem wypowiedzenia w miejscu pracy bądź wysłaniem takiego wypowiedzenia pocztą lub za pomocą kuriera. Nasuwa się pytanie, czy konieczny jest podpis pracownika pod wręczonym wypowiedzeniem lub potwierdzenie odbioru z placówki pocztowej.
Wydaje się, iż podpis taki jest istotny z punktu widzenia ciężaru dowodu, jaki w takiej sytuacji będzie spoczywał na pracodawcy. By zabezpieczyć się przed skutecznym wykazaniem w przyszłości okoliczności wręczenia wypowiedzenia, należy dokonać go w obecności świadka lub świadków, a ponadto sporządzić na tę okoliczność notatkę służbową, w której podane zostaną, min., dane świadków.
Jednakże pamiętać należy, że dla skutecznego złożenia takiego oświadczenia istotna jest sama możliwość zapoznania się z jego treścią. W związku z tym nie ma znaczenia dla skutków prawnych odmowa przyjęcia przez pracownika pisemnego oświadczenia woli pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub rozwiązaniu jej bez wypowiedzenia ani też niezgłoszenie się - mimo braku przeszkód faktycznych - po odbiór przesyłki pocztowej zawierającej tego rodzaju oświadczenie.
Mimo iż pracownik często uchyla się od skutków doręczenia wypowiedzenia i nie odbiera go z poczty, nie wpłynie to na skuteczne rozwiązanie stosunku pracy. W takim wypadku wystarczy zwrot pisma z poczty z informacją, że list był dwukrotnie awizowany i nikt go nie odebrał. Oznacza to, że wypowiedzenie uznaje się za skuteczne w dniu drugiego awizowania.
Opiera się to na domniemaniu, iż pracownik miał możliwość zapoznania się z jego treścią, z której jednak dobrowolnie nie skorzystał.
W przypadku, gdy adresat będąc w domu w momencie doręczenia wypowiedzenia, wyraźnie i bezpodstawnie odmawia jego przyjęcia, pracownik poczty ma obowiązek dokonać adnotacji o odmowie jego przyjęcia.
Skutkiem tego jest uznanie daty odmowy przyjęcia listu za datę dostarczenia wypowiedzenia. W obecnym stanie prawnym odmowa przyjęcia pisma powoduje, że doręczenie uważa się za dokonane.
Mieszkanie dla Młodych - rząd przyjął projekt ustawy
Nieodpłatne świadczenie dla spółki - praca członka zarządu bez wynagrodzenia
Jakie inne formy wypowiedzenia umowy o pracę są dopuszczalne?
Forma pisemna zastrzeżona dla oświadczenia o wypowiedzeniu, podobnie jak forma zastrzeżona dla umowy o pracę nie ma charakteru formy zastrzeżonej pod rygorem nieważności, a zatem niedochowanie tej formy nie będzie skutkować uznaniem wypowiedzenia za nieważne.
Stąd też wynika zgoda w orzecznictwie, że wypowiedzenie doręczone pracownikowi za pomocą faksu bądź drogą elektroniczną jest skuteczne, mimo iż stanowi naruszenie przepisów o wypowiadaniu umów o pracę. (Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 2 października 2002 r. sygn. akt: III PZP 17/2002).
Możliwe jest także oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej, które zostanie opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu.( II PK 178/2006).
Uznaje się również, iż samo ustne oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę może wywrzeć doniosłe skutki prawne.
Sąd Najwyższy w wyżej powołanej uchwale o sygn. III PZP 17/2002 dokonał bardzo daleko idącej wykładni uregulowania terminu wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, wskazując iż „doręczenie pracownikowi pisma wypowiadającego umowę o pracę” należy rozumieć nie tylko jako faktyczne wręczenie mu pisma, ale także udaremnioną przez niego próbę doręczenia mu tego pisma, na przykład wskutek odmowy jego przyjęcia z rąk osoby upoważnionej lub nieodebrania z poczty przesyłki zawierającej to oświadczenie.
W związku z tym również złożenie w formie ustnej oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę spowoduje możliwość wystąpienia przez pracownika z powództwem o uznanie go za bezskuteczne albo o odszkodowanie.