Polski Ład i problem obniżonych wynagrodzeń
Pierwsze dni obowiązywania przepisów podatkowych Polskiego Ładu przyniosły szereg problemów i negatywnych efektów związanych z obliczaniem zaliczek na podatek dochodowy. Okazało się, że bieżące wypłaty wynagrodzenia części zatrudnionych (np. nauczycieli), dla których Polski Ład miał być korzystny lub neutralny, obniżyły się o kwoty rzędu 100-400 zł. Ma to związek z likwidacją odliczenia składki zdrowotnej od podatku oraz nieuwzględnianiem kwoty wolnej od podatku u pracowników, którzy nie złożyli oświadczenia PIT-2.
Obecne problemy są jednak wierzchołkiem góry lodowej. Podobna obniżka wypłat czeka również osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych, głównie zleceniobiorców. Zgodnie z najnowszymi szacunkami GUS, te umowy stanowią podstawowe źródło utrzymania 900 tys. Polaków. Co więcej, te osoby nie mogą obecnie w żaden sposób uchronić się przed obniżką wynagrodzenia – bo zgodnie z przepisami nie są uprawnione do składania PIT-2. Nie jest możliwe więc pomniejszenie ich zaliczek na PIT o kwotę wolną od podatku.
Federacja Przedsiębiorców Polskich sygnalizowała ten problem Ministerstwu Finansów m.in. w piśmie z 14 grudnia 2021 r., proponując odpowiednie rozwiązania, które wyjaśniłyby istniejące wątpliwości oraz pomogłyby uniknąć szokowego efektu zmiany kwot obliczanych zaliczek na PIT.
Rozporządzenie - dłuższy termin poboru zaliczek na PIT
Ministerstwo Finansów zaproponowało doraźne załagodzenie obecnych problemów przez wydanie rozporządzenia, zgodnie z którym możliwe będzie przedłużenie terminu poboru zaliczek na PIT od nadwyżki zaliczek obliczonych w oparciu o przepisy obecne nad nadwyżkami obliczonymi na podstawie starych przepisów. Konstrukcja tego rozwiązania jest jednak nadmiernie skomplikowana – może więc tworzyć dodatkowe trudności i wątpliwości interpretacyjne dla przedsiębiorców. Nie jest jasny odpowiedni sposób postępowania w przypadku wygaśnięcia przedłużonego terminu poboru zaliczek lub zmiany poziomu dochodów zatrudnionych osób. Sam sposób obliczania różnic dodatnich i ujemnych względem przepisów w obowiązującym i ubiegłorocznym stanem prawnym będzie stanowić dodatkowe obciążenie dla i tak obarczonych licznymi nowymi obowiązkami działów księgowo-kadrowych w firmach.
Polecamy: Wynagrodzenia 2022 z ebookiem Polski Ład – przepisy przejściowe
Rozwiązanie problemu - opinia FPP
Uważamy, że możliwe jest znacznie prostsze rozwiązanie istniejącego problemu. Jako Federacja Przedsiębiorców Polskich proponujemy, by Minister Finansów skorzystał z uprawnienia, jakie daje mu art. 22 §1 Ordynacji podatkowej i zwolnił z poboru zaliczki na PIT płatników w takim zakresie, w jakim uwzględnia to nową kwotę wolną od podatku. Przepis dotyczyłyby zarówno pracowników i zleceniobiorców – którzy jedynie oświadczaliby, czy nie wyczerpują u innego pracodawcy limit kwoty wolnej. W ten sposób osiągamy identyczny efekt – czyli ochronę zatrudnionych przed tymczasowym spadkiem wypłacanego im wynagrodzenia – a jednocześnie nie obciążamy przedsiębiorców dodatkowymi zbędnymi obowiązkami i unikamy potencjalnych pułapek, które mogą kryć się za niejasnymi i trudnymi w interpretacji przepisami.
Liczymy, że rząd będzie otwarty na głos przedsiębiorców i skorzysta z przedstawionych mu konstruktywnych rozwiązań.