Potrącona kwota może być także przeznaczona na pokrycie innych należności pracownika. Stwierdzonych w sądowym albo administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym.
Wynagrodzenie pod kontrolą
Wynagrodzenie za pracę podlega ochronie. Oznacza to, że możliwość dokonywania potrąceń z wynagrodzenia jest ograniczona.
Możemy wymienić następujące aspekty ochrony:
- wynagrodzenie pracownika można pomniejszyć tylko o należności określone w kodeksie pracy,
- potrącenie jest możliwe w ściśle określonych w tym kodeksie granicach
- dokonanie potrącenia może się odbyć tylko według reguł określonych w kodeksie pracy.
Zobacz: W jakiej kolejności dokonać potrącenia?
Co można potrącić bez zgody pracownika?
Z wynagrodzenia za pracę podlegają potrąceniu:
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
- kary pieniężne przewidziane za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy.
Dobrowolne potracenia
Prawo pracy przewiduje możliwość stosowania potrąceń dobrowolnych.
W przypadku zbiegu prawa do potrąceń dobrowolnych z potrąceniami ustawowymi pierwszeństwo przysługuje potrąceniom ustawowym.
Potrącenia dobrowolne są wykorzystane przy:
- wpłatach pracownika do kasy zapomogowo-pożyczkowej,
- spłatach pożyczki z tej kasy,
- spłatach pożyczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
- składkach na rzecz związku zawodowego.
Aby pracodawca mógł dokonać dobrowolnych potrąceń musi uzyskać pisemną zgodę pracownika. Pracownik w pisemnej deklaracji powinien wskazać wysokość kwot, które mogą być potrącane. Wyrażenie przez pracownika, bez zachowania formy pisemnej, zgody na dokonywanie potrąceń dobrowolnych z wynagrodzenia za pracę jest nieważne.
Zobacz: Czy można wypłacać wynagrodzenie raz na dwa miesiące?
W przypadku, gdy pracodawca dokona potrącenia dobrowolnego bez zgody pracownika, pracodawca powinien liczyć się z:
- obowiązkiem zwrotu pracownikowi potrąconych kwot wraz z odsetkami,
- karą grzywny nałożoną przez inspektora Państwowej Inspekcji Pracy.
Pracownik ma prawo nie wyrazić zgody na dobrowolne potrącenia i nie może z tego powodu ponieść żadnych konsekwencji.
Pracownik może skutecznie cofnąć zgodę na potrącenia. Jeżeli dotyczy to wierzytelności pracodawcy, wówczas pracownik może odwołać zgodę, która już doszła do pracodawcy, jedynie za jego zgodą.
Zobacz serwis: Wynagrodzenie zasadnicze
Kwota wolna od potrąceń
Wolną kwota od potrąceń jest:
- minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,
- 80 proc. kwoty - przy potrącaniu innych należności niż na rzecz pracodawcy.