Większa ochrona pracowników i wsparcie pracodawców. Zmiany w tarczy antykryzysowej
Rozszerzenie tarczy antykryzysowej ma jeden zasadniczy cel – objęcie wsparciem jeszcze większej liczby przedsiębiorców i ochrona jeszcze większej liczby miejsc pracy. Co się zmieniło? Przypominamy najważniejsze zmiany.
Polecamy: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł
Pożyczka dla jeszcze mniejszych
Jedna ze zmian dotyczy pożyczki dla mikroprzedsiębiorców do 5 tys. zł na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Poszerzono krąg firm, które mogą skorzystać z pożyczki o podmioty, które nie zatrudniają lub nigdy nie zatrudniały pracowników. Pożyczka wraz z odsetkami dalej ulega umorzeniu, jednak aby skorzystać z tej opcji przedsiębiorca musi prowadzić działalność przez okres 3 miesięcy od dnia jej udzielenia. Zrezygnowano za to z warunku utrzymania przez przedsiębiorcę stanu zatrudnienia w stosunku do stanu na dzień 29 lutego br.
Dodatkowo przychód z tytułu umorzenia pożyczki nie będzie stanowił przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.
Ułatwienia, uproszczenia i usprawnienia
Mali, średni i duzi przedsiębiorcy, którzy starają się o dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych do nich składek przedsiębiorcy mogą otrzymać wsparcie nie od dnia, a od miesiąca złożenia wniosku. Dodatkowo przedsiębiorca nie będzie miał obowiązku utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową po okresie otrzymania dofinansowania.
Zmiany objęły również przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, którzy nie zatrudniają pracowników. Podczas ubiegania się o dofinansowanie nie będą musieli składać co miesiąc oświadczenia o prowadzeniu działalności, ani prowadzić działalności po okresie otrzymywania dofinansowania. Dofinansowanie przypada od miesiąca złożenia wniosku.
Poszerzona pomoc finansowa
Rozszerzona tarcza antykryzysowa przewiduje również możliwość ponownego przyznania świadczenia postojowego – nie więcej niż trzykrotnie. Ponowne przyznanie świadczenia postojowego będzie mogło nastąpić nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty po raz pierwszy tego świadczenia. Co ważne, Rada Ministrów będzie mogła zdecydować o kolejnych wypłatach w drodze rozporządzenia. Dodatkowo osoby wykonujące pracę w oparciu o umowy cywilnoprawne będą mogły skorzystać ze zwolnienia, jeśli zawarły umowy przed 1 kwietnia 2020 roku. Wcześniej tym terminem był 1 marca 2020 roku.
Część przedsiębiorców otrzyma również możliwość odstąpienia od pobierania odsetek za zwłokę przez ZUS od należności z tytułu składek za okres po 31 grudnia 2019 roku. W tym celu będą musiały złożyć wniosek do ZUS w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemiologicznego, stanu epidemii lub w okresie 30 dni po ich odwołaniu.
Zwolnienie ze składek rozszerzono również na płatników składek zatrudniających od 10 do 49 osób objętych ubezpieczeniami społecznymi. Zwolnienie obejmuje w tym wypadku 50 proc. łącznej kwoty należności z tytułu składek. Z pełnego zwolnienia skorzystać mogą spółdzielnie socjalne, bez względu na to ilu zatrudniają pracowników, ale takie, które były płatnikami przed 1 kwietnia 2020 roku. Tego typu wsparcie przysługuje również tym przedsiębiorcom, którzy prowadzili działalność przed 1 kwietnia 2020 roku.
Zwracamy również uwagę na możliwość uzyskania wsparcia ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Po zmianach wyraźnie wskazano, że z tego wsparcia skorzystać mogą organizacje pozarządowe, podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego oraz państwowe osoby prawne w rozumieniu o finansach publicznych.
Pomoc dla zaczynających własny biznes
Tarcza zapewnia również wsparcie dla firm, które niedawno rozpoczęły swoją działalność gospodarczą. Chodzi o te podmioty, którym udzielono pożyczki z Funduszu Pracy w ramach programu „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie”. Według nowych zasad, pożyczkobiorcy będą mieli możliwość zawieszenia spłat rat kapitałowo-odsetkowych na 6 miesięcy. Dodatkowo podmioty te będą mogły wydłużyć o 6 miesięcy karencję spłat, wydłużyć okres spłaty pożyczki (jednak nie więcej niż 12 miesięcy), albo okresowego obniżenia oprocentowania spłaty pożyczki do 0 proc. w skali roku, a także zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej przed upływem 12 miesięcy bez konsekwencji.
Oprócz tego zmieniony zostaje termin graniczny rejestracji w ZUS – z 1 lutego na 1 kwietnia 2020 r. Przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność po 1 lutego, pomimo że tak samo znajdują się w bardzo trudnej sytuacji, nie mogli skorzystać ze zwolnienia.
Wsparcie dla osób w okresie przedemerytalnym
Termin na złożenie wniosku o przyznanie świadczenia przedemerytalnego został przedłużony. Zgodnie z przepisami, jeżeli termin ten upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, termin ten uważa się za zachowany w razie zgłoszenia wniosku o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w ciągu 30 dni od dnia ustania obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Osoby upoważnione do pobierania zasiłków i świadczeń przedemerytalnych są zobowiązane do poinformowania o przychodzie do dnia 31 maja 2020 roku.
Placówki opieki także pod tarczą
Zgodnie z przepisami zmienionej tarczy zniesiony został limit wieku i liczby dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Dzięki temu do takich miejsc będą mogły zostać przyjęte dzieci młodsze niż 10 lat, a liczba dzieci w placówce będzie mogła przekroczyć 14.
Zmiany objęły również środowiskowe domy samopomocy. Ośrodki wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi mogą zostać zwolnione z odpłatności od prowadzonych przez nie usług. Zwolnienie jest obligatoryjne i nie jest konieczne przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Ochrona zdrowia i życia na pierwszym miejscu
W tym kontekście należy zaznaczyć, że zgodnie z nowymi przepisami zniesiono obowiązek przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego, jak i jego aktualizacji. Sytuację osobistą rodziny, majątkową i dochodową można ustalić poprzez rozmowę telefoniczną z pracownikiem socjalnym, a w przypadku osób niepełnosprawnych z powodu dysfunkcji narządu słuchu – przy wykorzystaniu środków wspierających komunikowanie się, oraz z dokumentów przesłanych drogą elektroniczną. W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy, jeśli nie nastąpiła zmiana danych, odroczono ustawowy termin przeprowadzania aktualizacji rodzinnego wywiadu środowiskowego, do momentu ustania zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii – w takim przypadku aktualizację rodzinnego wywiadu środowiskowego sporządza się niezwłocznie po odwołaniu danego Zmiany mają na celu ochronę pracowników socjalnych przed narażeniem na zakażenie.
W kontekście pomocy dla Domów Pomocy Społecznej, które borykają się z brakami kadrowymi, wprowadzono możliwość tymczasowego przeniesienia pracownika samorządowego do jednostki organizacyjnej pomocy społecznej. Przeniesienie odbywa się za zgodą pracownika.
Ważne jest również zdrowie i bezpieczeństwo pracowników. Od teraz szkolenia w dziedzinie bhp dla nowozatrudnionych mogą się odbywać za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej (nie licząc szkoleń przeprowadzanych na stanowisku pracy). Ważność szkoleń zostaje przedłużona na okres do 60 dni po zakończeniu obowiązywania stanu epidemii.
Zmiany w tarczy gwarantują również wsparcie dla osób doświadczających przemocy w rodzinie. Zgodnie z przepisami w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii koronawirusa nie wykonuje się tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego. Po zmianach wprowadzony został zapis zgodnie z którym eksmisja sprawców przemocy domowej może się odbywać również w czasie epidemii koronowirusa.
Cudzoziemcy i niepełnosprawni pracownicy
Zaktualizowana tarcza zakłada możliwość legalizacji pobytu dla cudzoziemca, który w dniu ogłoszenia stanu epidemiologicznego przebywał na terenie Polski i którego okres legalnego pobytu zakończyłby się w czasie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii lub w ciągu następnych 30 dni. Podczas pobytu taka osoba będzie miała możliwość wykonywania pracy w oparciu o posiadane zezwolenie na pracę sezonową lub oświadczenia o powierzeniu mu wykonywania pracy.
W przypadku osób niepełnosprawnych przewidziano umożliwienie im lub pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne dokonanie zmian w dotychczasowych umowach ze starostą, z uwagi na trudności z ich wykonywaniem wynikające z epidemii. Dodatkowo wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast mają obowiązek informowania mieszkańców o warunkach korzystania z pomocy w sytuacji kryzysowej, również w tłumaczeniu na język migowy.