Obowiązek wypłaty dodatków do wynagrodzenia może wynikać wprost z przepisów ustawy, np. dodatek za pracę w porze nocnej, albo też z uregulowań wewnątrzzakładowych.
Dodatków do wynagrodzenia przysługujących pracownikom z mocy prawa nie ma potrzeby wprowadzania do przepisów płacowych lub postanowień umownych. Należą się one bowiem, w każdym przypadku, gdy zostaną spełnione warunki określone w przepisach prawa pracy.
Dodatki fakultatywne, dla określenia wynagrodzenia pracowniczego, powinny jasno wynikać z przepisów płacowych obowiązujących u pracodawcy, względnie z umowy zawartej z pracownikiem. Mogą być one przypisane do danego stanowiska pracy lub powierzonej funkcji albo uzależnione od spełnienia określonych przesłanek.
Zobacz: Premia uznaniowa za godziny nadliczbowe
Dodatek funkcyjny
Dodatek funkcyjny związany jest z pełnieniem określonej funkcji kierowniczej przez pracownika. Jego zadaniem jest rekompensowanie pracownikowi zwiększonego nakładu pracy i większej odpowiedzialności. Wysokość dodatku funkcyjnego powinna zależeć od zakresu odpowiedzialności kierownika, hierarchii zajmowanego stanowiska i wielkości zatrudnienia w podporządkowanej komórce. Punktem odniesienia może być wysokość wynagrodzenia zasadniczego pracownika lub przeciętne wynagrodzenia u danego pracodawcy, co pozwala na automatyczną waloryzację wysokości dodatku wraz ze wzrostem wynagrodzeń.
Dodatek funkcyjny różni się od innych dodatków występujących w wynagrodzeniu pracowniczym. Jest on bowiem bezpośrednio związany z pełnioną funkcją, a powstanie do niego prawa nie jest uzależnione, jak to ma miejsce przy innych dodatkach, od dopełnienia przez pracownika dodatkowych przesłanek. Sam bowiem fakt, że pracownikowi powierzono określoną funkcję kierowniczą, uzasadnia jego prawo nie tylko do wynagrodzenia zasadniczego, lecz również do dodatku funkcyjnego, jeżeli obowiązujące przepisy ustawowe lub zakładowe (względnie umowne) przewidują dla tego stanowiska takie świadczenie.
Zobacz serwis: Wynagrodzenie
Świadczenie to przewidują pragmatyki służbowe normujące zasady wynagradzania niektórych grup pracowniczych, np. pracowników samorządowych, prokuratorów czy sędziów.
Zgodnie z przepisem art. 36 ust 4 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, pracownikowi samorządowemu może być przyznany dodatek funkcyjny.
Na podstawie delegacji ustawowej Rada Ministrów wydała w dniu 8 marca 2009 r. Rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. W rozporządzeniu zostały określone m.in. zasady ustalania wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych na podstawie wyboru, powołania i umowy o pracę, w tym maksymalny poziom dodatku funkcyjnego.
I tak na przykład maksymalny poziom dodatku funkcyjnego:
- dla wójta w gminie do 15 tys. mieszkańców wynosi 1.900,00 zł;
- dla skarbnika gminy w gminie do 15 tys. mieszkańców wynosi do 160% najniższego wynagrodzenia zasadniczego.
Anna Jędrzejczak Radca prawny