Długi weekend majowy to czas, w którym tysiące pracowników sięga po tzw. "mostkowanie" – zjawisko polegające na pobieraniu zwolnień lekarskich bez rzeczywistych wskazań medycznych. Pracownicy najczęściej sięgają po nie tuż przed lub po świętach. Chodzi o wydłużenie sobie czasu wolnego, bez konieczności wykorzystywania przysługującego urlopu wypoczynkowego.
"Mostkowanie" jest strategią wykorzystywaną przez część pracowników, polegająca na pobieraniu L4 w okresach okołoświątecznych – najczęściej bez realnej potrzeby zdrowotnej. W tym czasie zamiast leczenia – podróże, prace w ogrodzie, remonty czy spotkania towarzyskie. Przedsiębiorstwa zostają z problemem – nagłą absencją, koniecznością reorganizacji pracy i wymiernymi stratami.
Zjawisko mostkowania, choć nieformalne, ma bardzo realne konsekwencje dla firm. Przedsiębiorcy mierzą się nie tylko z brakami kadrowymi, ale też z wymiernymi kosztami związanymi z fikcyjną absencją. Problem narasta szczególnie w okolicach długich weekendów i świąt – wyjaśnił ekspert rynku pracy i prezes firmy doradczej Conperio, specjalizującej się w analizie absencji chorobowych Mikołaj Zając.
Teleporada – wygoda czy luka w systemie?
Dynamiczny rozwój telemedycyny sprawił, że teleporady stały się dostępne, szybkie i wygodne. Choć są one ważnym i potrzebnym elementem systemu opieki zdrowotnej – szczególnie dla osób faktycznie chorych lub mających utrudniony dostęp do lekarza – to w kontekście zjawiska "mostkowania" stają się wygodnym narzędziem do pozyskiwania fikcyjnych zwolnień. Pracodawcy coraz częściej zauważają ten mechanizm w okresach przedświątecznych i w okolicach długich weekendów, ale nie tylko – wskazał ekspert.
Jak przeciwdziałać nadużyciom?
Aby przeciwdziałać nadużyciom, coraz więcej firm korzysta z narzędzi analitycznych, które identyfikują nieprawidłowości, wskazują podejrzane przypadki i sugerują skierowanie pracownika na kontrolę. Jednym z takich narzędzi jest np. Pulpit Absencji – aplikacja do monitorowania i analizowania wzorców absencyjnych.
Przykład: Jeden z pracowników czterokrotnie korzystał ze zwolnień w pierwszym kwartale roku. Analiza wykazała, że jedno z nich przypadło na ferie zimowe w jego województwie, a kolejne – wystawione w krótkim odstępie czasu przez różnych lekarzy i w różnych placówkach – również wzbudziło wątpliwości. Kontrola terenowa potwierdziła nieprawidłowości – mimo zalecenia "chory powinien leżeć", mężczyzna wykonywał naprawy samochodowe w garażu.
To nie tylko sposób na walkę z nieuczciwymi praktykami, ale też realne wsparcie dla działów HR i kadr w analizie kosztów absencji oraz planowaniu pracy. Niezwykle ważna jest tu także rola team liderów. To osoby o znacznym stażu w firmie, reprezentujące pracodawcę, od których postawy i podejścia do problematyki absencji chorobowej w danym przedsiębiorstwie zależy bardzo dużo, szczególnie w kontekście jej monitorowania i skutecznego obniżania wśród członków załogi – przekazał Zając.