Ministerstwo Gospodarki zgłosiło potrzebę uregulowania w systemie prawnym instytucji renty dożywotniej adresowanej do osób starszych. Jej istota polega na tym, że właściciel przenosi na świadczeniodawcę własność nieruchomości w zamian za dożywotnie, okresowe świadczenie pieniężne. Jednocześnie świadczeniobiorca miałby prawo dożywotniego mieszkania w nieruchomości - na jego rzecz ustanowiona byłaby służebność osobista mieszkania (budynku, lokalu mieszkalnego). Służebność osobista mieszkania pozostawałaby ponadto w mocy w przypadku przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego lub postępowania upadłościowego.
Dzisiejsze regulacje zawarte w Kodeksie cywilnym nie chronią w sposób wystarczający interesów wszystkich osób zwierających tego typu umowy. Stąd potrzeba wzmocnienia praw świadczeniobiorców i zwiększenia wymagań wobec świadczeniodawców.
Polecamy serwis: Emerytury i renty
Wypłaty świadczeń będą gwarantowane m.in. przez ustanowienie hipoteki na nieruchomości. Zakłada się, że hipoteka będzie zabezpieczać wierzytelności zarówno wymagalne (tj. z przeszłości), jak i przyszłe, a także odsetki, koszty postępowań sądowych i egzekucyjnych do wysokości odpowiadającej wartości mieszkania.
Proponuje się wprowadzenie wieloetapowej procedury zawierania umów. Ma to uchronić odbiorców świadczeń, z reguły osoby starsze, przed nadużyciami i pochopnym zawieraniem umów renty dożywotniej. Zakłada się, że informacje o instytucji renty dożywotniej kierowane do potencjalnych świadczeniobiorców, w tym zwłaszcza ludzi starszych, powinny być umieszczone na jednolitym arkuszu informacyjnym. Znajdą się w nim wyczerpujące informacje dotyczące m.in.: opisu instytucji renty dożywotniej, warunków jej otrzymywania, prognozowanej wysokości renty i sposobu jej wypłacania, ustanowienia na nieruchomości hipoteki i służebności osobistej mieszkania, kosztów zawarcia umowy, możliwości wypowiedzenia umowy w określonych sytuacjach, itp.
W czasie trwania umowy świadczeniodawca będzie mógł zbyć nieruchomość wyłącznie na rzecz innych podmiotów oferujących taką usługę. Zaproponowano ponadto możliwość przenoszenia umów przez podmiot oferujący rentę dożywotnią (inny niż zakład ubezpieczeń) na zakład ubezpieczeń. Takie rozwiązanie zabezpieczy ciągłość umowy w przypadku, gdy podmiot oferujący rentę nie będzie mógł spełnić wymogów określonych w ustawie.
Zobacz także: Dodatki do emerytur i rent
Zabezpieczeniu interesów świadczeniobiorcy będzie służyć również możliwość wypowiedzenia umowy, gdy przestanie on – choćby czasowo – otrzymywać przysługujące mu świadczenie. Ponadto jego interes będzie chroniony także w razie upadłości świadczeniodawcy lub poddania go egzekucji. W takim wypadku przepisy przyznają świadczeniobiorcom prawo dochodzenia różnicy między wartością nieruchomości a sumą wypłaconych już świadczeń.
Podmioty zainteresowane oferowaniem renty dożywotniej będą musiały uzyskać zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego. Warunkiem uzyskania zezwolenia będzie spełnienie określonych wymogów organizacyjnych i kapitałowych.
Zadaj pytanie na: Forum Kadry