Zatrudnianie pracowników niepełnosprawnych jest korzystne dla obu stron. Osoba niepełnosprawna podejmuje pracę, a pracodawca może liczyć na wsparcie przy zatrudnianiu osoby niepełnosprawnej oraz na zwolnienie od niektórych podatków i opłat. Jeśli firma zatrudnia więcej osób niepełnosprawnych, może starać się o uzyskanie statusu zakładu pracy chronionej. Przed złożeniem wniosku do urzędu wojewódzkiego należy sprawdzić, czy firma spełnia wymagania formalne.
Kto może wnioskować o status zakładu pracy chronionej?
O status prowadzącego zakład pracy chronionej może ubiegać się każdy pracodawca, który:
- prowadzi działalność gospodarczą przez co najmniej 12 miesięcy,
- zatrudnia nie mniej niż 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy,
- osiąga przez okres minimum 6 miesięcy wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości:
- co najmniej 50%, w tym co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowić muszą osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
- co najmniej 30%, w przypadku gdy pracodawca zatrudnia osoby niewidome lub psychicznie chore, albo upośledzone umysłowo zaliczone do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
- obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład pracy chronionej muszą odpowiadać przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy oraz muszą uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy oraz pomieszczeń higienicznosanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniać wymagania dostępności do nich;
- musi zostać zapewniona doraźna i specjalistyczna opieka medyczna, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne.
Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy
Zanim pracodawca wystąpi z wnioskiem o przyznanie statusu zakładu pracy chronionej, firmę obowiązkowo skontroluje Państwowa Inspekcja Pracy. Inspekcja sprawdzi, czy obiekty i pomieszczenia są dostosowane do szczególnych potrzeb pracowników niepełnosprawnych. Zasada ta nie dotyczy firm, które zatrudniają osoby niepełnosprawne jako pracowników ochrony.
Państwowa Inspekcja Pracy może co dwa lata sprawdzać zakład pracy. Oprócz kontroli okresowych są też kontrole okazjonalne. Kontrole są po to, aby sprawdzić, czy pracodawca utrzymuje warunki wymagane dla zakładu pracy chronionej.
Korzyści dla pracodawcy
Prowadzący zakład pracy chronionej tworzy zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych, którego środki są przeznaczane na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej. Zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych jest prowadzony w formie rozliczeniowego rachunku bankowego środków.
Zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych tworzy się m.in. ze zwolnień:
- z podatku od nieruchomości, podatku rolnego i leśnego,
- z podatku od czynności cywilnoprawnych,
- z opłat z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sankcyjnym,
- z części zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (w pierwszym przedziale skali podatkowej).
Źródło:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych.