U prawie 90 proc. osób, pracujących przed komputerem więcej niż trzy godziny dziennie, występują problemy z oczami. – Powstało nawet pojęcie, określające takie objawy. Do Computer Vision Syndrom (CVS), należą m.in. podwójne widzenie czy zespół suchego oka – mówi dr Iwona Filipecka z Kliniki Okulus z Bielska-Białej, specjalizującej się w diagnostyce okulistycznej.
Pracodawcy nie dbają o prawidłową organizację i wyposażenie stanowiska pracy >>
Najczęstsze dolegliwości okulistyczne, wywołane przez monitor komputera to ból oczu. Zgłasza go aż 41 proc. pacjentów. Na suchości i pieczenie skarży się 37 proc. pacjentów. 37 proc. osób z CVS dokucza również zaburzenie widzenia, które zwykle określane jest przez pacjentów jako niewyraźne widzenie lub podwójne widzenie. Do innych zgłaszanych objawów należą zmęczenie oczu, podrażnienie i zaczerwienienie.
Skutkiem długiej pracy z komputerem jest także zespół suchego oka. Jedną z przyczyn powstawania tych objawów jest znaczne zmniejszenie częstotliwości mrugania. Prawidłowo mrugamy około 20 razy na minutę. – Taka częstość mrugania zapewnia równomierne rozprowadzenie łez po powierzchni oka i jego prawidłowe nawilżenie. W trakcie pracy przy komputerze mrugamy 2-3 razy rzadziej – mówi dr Iwona Filipecka. – Powoduje to wysuszanie spojówki i rogówki, a w konsekwencji ból, pieczenie, uczucie suchości i zaczerwienienie oczu – dodaje doktor Filipecka. Podobne objawy wywoływane są przez wpływy klimatyczne, suche powietrze, przebywanie w ogrzewanych pomieszczeniach czy z klimatyzacją.
Osoby między 30 a 40 rokiem życia, stale pracując z komputerem narażone są na przedwczesną starczowzroczność. Powoduje ją m.in. zmniejszenie zakresu akomodacji, czyli odległości między najdalszym i najbliższym punktem, który widziany jest wyraźnie. Zwykle dotyka to osoby po czterdziestce.
Odpowiedzialność kierowników za stan bhp w zakładzie pracy >>
Z kolei u dzieci i młodzieży często dochodzi do skurczu akomodacji, czyli trwałego napięcia mięśni rzęskowych i powstania krótkowzroczności akomodacyjnej. Takie osoby dobrze widzą na bliskie odległości, ale mają problemy z widzeniem na odległość. – Zwiększony wysiłek akomodacyjny nasila uczucie zmęczenia oczu i bóle głowy. Zwykle są to pierwsze objawy zgłaszane przez dzieci – mówi okulista dr Iwona Filipecka.
Podczas pracy z komputerem może występować również zjawisko tzw. podwójnego widzenia. Jest ono spowodowane osłabieniem odruchu zbieżnego ustawienia oczu przy patrzeniu z bliska, czyli tzw. konwergencji. W wyniku nieprawidłowego ustawienia gałek ocznych powstają dwa obrazy, które nie ulegają w korze potylicznej połączeniu w jeden.
W różnych badaniach wykazano także obniżenie czucia kontrastu u pacjentów pracujących wiele godzin przy komputerze. – Może to powodować gorsze widzenie lub zaburzenia widzenia u osób prowadzących pojazdy mechaniczne, szczególnie w gorszych warunkach pogodowych i nocą – przestrzega Iwona Filipecka.
Długotrwała praca przy komputerze może stanowić również problem dla alergików. Monitor bardzo silnie przyciąga cząsteczki kurzu, a wraz z nimi bakterie, pyłki i roztocza. Są to bardzo silne alergeny i mogą powodować długotrwałe alergiczne zapalenie spojówek i powiek, których typowe objawy to stałe zaczerwienienie, swędzenie i obrzęk tkanek.
Obowiązek uczestniczenia w szkoleniach bhp >>
Co możemy zrobić, by ulżyć naszym oczom? Radzi dr Iwona Filipecka:
- przeczyść ekran monitora, przed każdym dniem pracy;
- wymuszaj dodatkowe mruganie;
- co kilkanaście minut popatrz w dal, najlepiej na zieloną przestrzeń;
- ustaw w swoim komputerze odpowiedni rozmiar czcionki, najlepiej 12 lub więcej;
- jeśli stosujemy światło sztuczne należy pamiętać aby było równomiernie rozproszone w pomieszczeniu, nie powodujące olśnienia. Nie powinno być dużej różnicy w oświetleniu ekranu i pomieszczenia;
- wilgotność i temperatura są istotnymi czynnikami wpływającymi na film łzowy. Prawidłowa wilgotność to 65–75 proc. a temperatura 20–22 stopni;
- zaopatrz się w „sztuczne łzy”.