Projekt stanowi realizację Programu aktywizacji osób po 50. roku życia.
Ustawa ma zwolnić pracodawców z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy za pracowników, którym brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia im uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Analogicznie pracodawcy, którzy zatrudniają pracowników w wieku przedemerytalnym, zostaliby zwolnieni z opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Skutkiem tych zmian będzie obniżenie kosztów zatrudnienia pracownika w wieku przedemerytalnym, co przyczynić się ma do promocji zatrudnienia starszych osób. "Osoby starsze, w wieku przedemerytalnym przeważnie przegrywają konkurencję w walce o miejsca pracy z osobami młodymi, silnymi i prężnymi. Tym samym powiększają one liczbę osób bezrobotnych, które z poczucia mniejszej atrakcyjności na rynku pracy nie poszukują już pracy" - napisano w uzasadnieniu projektu.
>> Wcześniejsze emerytury coraz popularniejsze
Nowelizacja wprowadza również ustawowy zakaz zwalniania pracownika tylko z powodu ukończenia wieku emerytalnego. Obecnie pracodawca może jako przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę podać fakt, że osoba ma ukończony wiek emerytalny. Oznacza to, że na dzień przed ukończeniem przez kobietę 60 lat, a mężczyznę 65 lat, pracodawca zobowiązany jest uzasadnić merytorycznie jej zwolnienie, a dwa dni później już nie. Zdaniem autorów ustawy jest to dyskryminacja ze względu na wiek.
Projekt znosi także limity "dorabiania" dla osób posiadających uprawnienia do emerytury i renty, w tym także renty rodzinnej. Zdaniem autorów ustawy limity "dorabiania" dezaktywizują osoby otrzymujące emerytury i renty, które bojąc się przekroczenia dopuszczalnych kwot i utraty całości lub części świadczenia, wolą nie podejmować dodatkowej działalności. Zniesienie limitów spowoduje zmniejszenie "szarej strefy" zatrudnienia.
Projektowana ustawa przewiduje też poszerzenie katalogu osób, które mogą otrzymać dotację na założenie własnej firmy, o osoby nieposiadające statusu bezrobotnych, w wieku po 50. roku życia. Obecne przepisy uzależniają prawo do dotacji na założenie własnej firmy od posiadania statusu osoby bezrobotnej. Przez to wiele osób, które nie są zarejestrowane w urzędzie pracy i mają skończone 50 lat (na przykład otrzymują świadczenie przedemerytalne, emeryturę czy rentę) nie może skorzystać z dotacji na biznes.
Nowela ma także umożliwić finansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych szkoleń, szczególnie tych mających na celu przekwalifikowanie zawodowe osób po 50. roku życia. Projekt wprowadza także możliwość opłacania przez pracodawcę z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych abonamentów medycznych dla osób powyżej 50. roku życia. Wnioskodawcy przewidują, że spowoduje m.in. mniejsze wydatki firm z tytułu wynagrodzeń za czas choroby (33 dni w roku choroby pracownika).
Autorzy projektu przypominają, że w tym roku wygasa większość uprawnień do wcześniejszych emerytur i zdecydowanie mniej osób, które nie ukończyły ustawowego wieku emerytalnego, będzie uprawnionych do odchodzenia z rynku pracy. Konieczne jest zatem stworzenie takich warunków prawnych, które zapewnią realną możliwość kontynuowania zatrudnienia przez osoby w wieku przedemerytalnym. "Poważnym problemem pracodawców jest coraz większy brak zasobów kadrowych na rynku pracy. Prawdziwym rezerwuarem siły roboczej jest ta kategoria osób, które ukończyły 50 lat" - czytamy w uzasadnieniu.
W Polsce pracuje ok. 28 proc. osób w wieku 55-64 lata. W Unii Europejskiej średnia osób pracujących w tym wieku wynosi 43,5 proc., podczas gdy wskaźniki zatrudnienia osób w wieku 25-45 lat nie odbiegają zasadniczo od tych, które notują kraje UE.