Jak i kiedy pracownik na zwolnieniu lekarskim musi powiadomić pracodawcę i ZUS? O przyczynie nieobecności i aktualnym miejscu pobytu

ZUS i pracodawca muszą wiedzieć, gdzie chory przebywa na zwolnieniu lekarskim. 3 dni na powiadomienie o zmianie adresu / Shutterstock

Każdy ubezpieczony ma obowiązek informowania o zmianie swojego miejsca pobytu w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim. Na powiadomienie ZUS-u i pracodawcy są 3 dni. Mimo to, wiele osób o tym obowiązku zapomina. Jakie są tego skutki?

rozwiń >

Zwolnienie lekarskie (e-ZLA) zawiera konkretny adres przebywania chorego. Nie musi to być adres stałego zamieszkania

- Choroba czy uraz podczas urlopu może przytrafić się każdemu. Warto zadbać o to, by lekarz wystawił zwolnienie na adres, pod którym rzeczywiście będziemy przebywać w trakcie rekonwalescencji. Adres pobytu może być inny niż zamieszkania, zameldowania czy adres, który figuruje w naszej dokumentacji medycznej. Zdarza się, że w trakcie zwolnienia potrzebujemy opieki innych osób i dlatego na czas kuracji przenosimy się do rodziny – mówi Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

O zmianie miejsca przebywania chorego trzeba powiadomić ZUS i pracodawcę

Jeśli w czasie niezdolności do pracy ubezpieczony będzie przebywać w innym miejscu niż to, które wyświetli się w systemie lekarzowi lub asystentowi medycznemu, gdy będzie wystawiać elektroniczne zwolnienie lekarskie, to trzeba podać właściwy adres, pod którym chory będzie przebywał. W przypadku zmiany miejsca pobytu w trakcie zwolnienia należy w ciągu 3 dni poinformować o tym pracodawcę i ZUS (formularz ZZD) – dodaje rzeczniczka

Korespondencję z ZUS warto odbierać

Właściwy adres, pod którym przebywa chory, jest ważny szczególnie podczas kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby. Do chorego pod adres wskazany na zwolnieniu lekarskim może trafić korespondencja z ZUS-u wzywająca na badanie do lekarza orzecznika. W przypadku niestawienia się na taką kontrolę, zasiłek chorobowy zostaje wstrzymany od następnego dnia po wyznaczonej dacie badania,  ze względu na uniemożliwienie badania przez lekarza orzecznika ZUS. By tak się nie stało, należy upewnić się, czy lekarz wystawia zwolnienie lekarskie na adres, pod którym będziemy przebywać w czasie chorobowego - wyjaśnia Krystyna Michałek z ZUS. 

Czy pracownik musi zawiadomić pracodawcę o zwolnieniu lekarskim? W jakim terminie? Przecież e-ZLA trafia do firmy automatycznie

Państwowa Inspekcja Pracy wyjaśnia, że choć od kilku lat zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie i automatycznie przesyłane do pracodawcy, to nie zwalnia to pracownika z obowiązku poinformowania o chorobie swoich przełożonych. Wynika to z § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Zgodnie z tym przepisem pracownik ma obowiązek uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia.

A w sytuacjach nagłych, w razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy (np. choroba), pracownik ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy.

Rozporządzenie to precyzuje (§ 2 ust. 3), że niedotrzymanie ww. terminu zawiadomienia pracodawcy o nieobecności w pracy może być usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami uniemożliwiającymi terminowe dopełnienie przez pracownika obowiązku określonego w tym przepisie, zwłaszcza jego obłożną chorobą połączoną z brakiem lub nieobecnością domowników albo innym zdarzeniem losowym. Należy to zrobić jednak niezwłocznie po ustaniu przyczyn uniemożliwiających terminowe zawiadomienie pracodawcy.

Jak zawiadomić pracodawcę o nieobecności w pracy?

Sposób informowania pracodawcy przez pracownika o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, powinny określać przepisy obowiązujące u danego pracodawcy.
Jak wyjaśnia Państwowa Inspekcja Pracy, jeśli przepisy wewnątrzzakładowe nie określają sposobu zawiadomienia pracodawcy o przyczynie nieobecności pracownika w pracy, zawiadomienia tego pracownik dokonuje:
- osobiście lub przez inną osobę,
- telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności (e-mail, sms),
- drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego.

Czym grozi brak zawiadomienia pracodawcy o chorobie lub innym powodzie nieobecności w pracy?

Jak wyjaśnia Państwowa Inspekcja Pracy, nieprzekazanie pracodawcy informacji o nieobecności w pracy lub przekazanie w sposób inny niż przewidują przepisy, może być uznane za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji pracy, o którym mowa w art. 108 Kodeksu pracy. Może się to wiązać z nałożeniem kary porządkowej.

W skrajnych przypadkach konsekwencje mogą być zdecydowanie poważniejsze. Sąd Najwyższy w wyroku z 16 czerwca 2004 r. (I PK 639/03) stwierdził, że pracownik powinien z własnej inicjatywy (osobiście lub za pośrednictwem osoby trzeciej), w sposób wiarygodny i bez nieuzasadnionej zwłoki, powiadomić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie trwania swej nieobecności w pracy, a niewywiązanie się z tego obowiązku wskutek winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa pracownika może stanowić ciężkie naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego (art. 52 § pkt 1 Kodeksu pracy). Daje to pracodawcy możliwość rozwiązania umowy o pracę w trybie natychmiastowym z winy pracownika

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Kadry
Nieodpłatne kursy językowe dla pracowników. Aspekty prawne i podatkowe
27 cze 2025

Na co może liczyć pracownik chcący podnieść swoje kwalifikacje zawodowe? Czy pracodawca może finansować pracownikom kursy językowe ze środków ZFŚS? Kiedy sfinansowanie szkoleń językowych pracownikom jest dla nich przychodem? W artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania!

6 najważniejszych zmian w zatrudnianiu cudzoziemców od czerwca 2025 r.
27 cze 2025

Dnia 1 czerwca weszły w życie ważne przepisy zmieniające zasady legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Zmiany można przedstawić w 6 głównych punktach. Oto najważniejsze przepisy prawne.

MRPiPS: Pilotaż skróconego czasu pracy 2025 – nabór wniosków od 14 sierpnia 2025, do 1 mln zł dofinansowania [SZCZEGÓŁY, WAŻNE TERMINY]
27 cze 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło szczegóły długo wyczekiwanego pilotażu skróconego czasu pracy. Program, pierwszy tego typu w Polsce i tej części Europy, zakłada praktyczne testowanie różnych modeli organizacji pracy przy wsparciu finansowym państwa. Wnioski o udział w pilotażu będzie można składać od 14 sierpnia do 15 września 2025 roku.

Nowoczesne BHP czyli jak zmiany klimatu wpływają na bezpieczeństwo pracy
26 cze 2025

Jakich działań ze strony pracodawcy wymaga nowoczesne podejście do BHP? Czym jest dziś bezpieczeństwo pracy? Jak zmiany klimatu wpływają na zarządzanie bezpieczeństwem w firmie?

Nowe obowiązki pracodawców od 2026 roku. Zmiany Kodeksu pracy w Dzienniku Ustaw
27 cze 2025

W Dzienniku Ustaw pojawiła się ustawa zmieniająca Kodeks pracy. Jej przepisy wejdą w życie na początku 2026 roku. Oznacza to nowe obowiązki dla pracodawców. Co zmienia się w Kodeksie pracy? O czym muszą wiedzieć pracownicy?

Lipiec 2025. Kalendarz do druku [PDF]
25 cze 2025

Pobierz kalendarz lipca 2025 do druku z miejscem na notatki. Lipiec 2025 roku zawiera 8 dni wolnych od pracy. Jakie są ważne dni lipca? Wydrukuj i dopisz swoje notatki na ten miesiąc.

Wynagrodzenie lekarza rezydenta 2025. Podwyżka już od lipca
25 cze 2025

Nowe, wyższe wynagrodzenie lekarza rezydenta w 2025 roku zapewnia rozporządzenie Ministra Zdrowia. Podwyżka wchodzi w życie już od 1 lipca. Ile zarabia lekarz i lekarz dentysta odbywający specjalizację w ramach rezydentury?

Oferta pracy bez kluczowych informacji powoduje rezygnację z aplikowania. Dlaczego firmy nie podają ważnych elementów oferty
25 cze 2025

Aż 36% kandydatów rezygnuje z aplikowania na ofertę pracy, w której brakuje kluczowych informacji, takich jak wynagrodzenie czy wskazanie konkretnej liczby dni przy pracy hybrydowej. Dlaczego pracodawcy nie zamieszczają w ofertach pracy najważniejszych elementów? Jaki wniosek dla pracodawców wynika z poniższych danych?

Do 30 tys. zł kary dla pracodawcy za nielegalne zatrudnienie. Czy dziecko może pracować w wakacje? [Przepisy prawne]
24 cze 2025

Prawo przewiduje do 30 tys. zł kary dla pracodawcy za nielegalne zatrudnienie. Czy dziecko może legalnie pracować w wakacje? Praca przy zbieraniu truskawek, innych owoców czy pomaganie w gastronomii to popularne sposoby na zarobek młodych Polek i Polaków. Czy zawsze przepisy prawne na to pozwalają?

Duże zmiany dla bezrobotnych i pracodawców od 1 czerwca 2025 r.
27 cze 2025

Zmiany dla pracodawców i bezrobotnych obowiązują od 1 czerwca 2025 r. Dotyczą działalności urzędów pracy i wprowadza je ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jest to zupełnie nowy akt prawny, który zamienia obowiązującą dotychczas (przez ponad 20 lat) ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Co się zmienia? Jest wiele nowości, które zadowolą osoby korzystające z usług urzędów pracy, m.in. w zasiłku dla bezrobotnych, stypendium stażowym i bonie na zasiedlenie. Oto najważniejsze z nich.

pokaż więcej
Proszę czekać...