Do osób tych należą:
- nakładcy,
- wykonujący pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia i osoby z nimi współpracujące,
- prowadzący pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,
- wykonujący pracę odpłatnie, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
- duchowni.
Jeśli więc jesteś jedną z tych osób (i podlegasz obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu), to możesz w każdym momencie przystąpić również dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego. Wniosek taki zgłasza się na dokumencie ZUS ZUA – zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych/ubezpieczenia zdrowotnego.
Jeśli jesteś płatnikiem na własne ubezpieczenie, dokonujesz zgłoszenia samodzielnie. Jeżeli twoje składki rozlicza płatnik składek, to jemu składasz stosowne oświadczenie.
Termin złożenia wniosku jest bardzo ważny. Co do zasady ubezpieczeniem chorobowym będziesz objęty od dnia, który wskażesz we wniosku, jeżeli zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i chorobowego zostanie złożone w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia podlegania ubezpieczeniom.
Jeśli natomiast zgłoszenie ZUS ZUA złożysz później niż w ciągu 7 dni od daty objęcia ubezpieczeniem chorobowym, wskazanej w zgłoszeniu, to będziesz podlegać temu ubezpieczeniu od daty przekazania zgłoszenia do ZUS.
Przykład 1
Katarzyna L. od 1 grudnia 2008 r. podjęła pracę na podstawie umowy zlecenia. Z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Ponadto zadeklarowała zleceniodawcy chęć przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Zleceniodawca jako płatnik składek dokonał zgłoszenia Katarzyny L. do ubezpieczeń społecznych od dnia 1 grudnia 2008 r. na formularzu ZUS ZUA, który złożył w ZUS dnia 5 grudnia 2008 r. Zgłoszenie było dokonane terminowo w związku z czym Katarzyna L. od 1 grudnia 2008 r. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.
Przykład 2
Tomasz K. od 2 stycznia 2008 r. prowadzi pozarolniczą działalność. W okresie od 2 stycznia 2008 r. do 12 sierpnia 2008 r. zgłosił się obowiązkowo tylko do ubezpieczenia zdrowotnego z tego tytułu, ponieważ jednocześnie był zatrudniony. Od 13 sierpnia 2008 r. miał obowiązek zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z uwagi na zakończenie zatrudnienia. Jednak fakt ten przeoczył i dopiero 2 września 2008 r. dokonał prawidłowego zgłoszenia od 13 sierpnia 2008 r. do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego. Jednocześnie na tym samym druku ZUS ZUA zaznaczył datę przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 13 sierpnia 2008 r. Ponieważ zgłoszenie do ubezpieczeń Tomasz K. złożył w ZUS dopiero 2 września 2008 r., to może być objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym nie wcześniej niż od tej daty.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 13 października 2008r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2007r. Nr 11 poz. 74, ze zm.)