Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe. Czym się różnią? Co dają te ubezpieczenia?

Katarzyna Redmerska
Dziennikarka medyczno-prawna
rozwiń więcej
ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe / Shutterstock

Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe – czym się różnią? Ubezpieczenia zdrowotne i chorobowe to dwie zupełnie różne rzeczy, mimo że nazwy brzmią podobnie. Są to niezwykle ważne ubezpieczenia – od opłacania na nie składek uzależnione jest, czy przysługuje zasiłek chorobowy, a także bezpłatne leczenie. Jakie są różnice i co dają oba ubezpieczenia?  

rozwiń >

Ubezpieczenie zdrowotne i ubezpieczenie chorobowe – różnice 

  • Ubezpieczenie chorobowe jest jednym z ubezpieczeń społecznych, które zapewnia prawo do świadczeń zarówno w okresie choroby, jak i macierzyństwa. 
  • Ubezpieczenie zdrowotne daje prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej w ramach publicznej służby zdrowia – ambulatoryjnej oraz szpitalnej. Podmiotem odpowiedzialnym za powszechną opiekę zdrowotną jest Narodowy Fundusz Zdrowia. 

Jak tłumaczą różnicę pomiędzy oboma ubezpieczeniami eksperci – ubezpieczenie zdrowotne umożliwia bezpłatne leczenie, a ubezpieczenie chorobowe zapewnia świadczenie na czas tego leczenia. 

Autopromocja

Ubezpieczenie zdrowotne - kto płaci, komu przysługuje

Obowiązkowe składki na ubezpieczenie zdrowotne odprowadza pracodawca w przypadku pracowników zatrudnionych na umowę o pracę bądź umowę zlecenie. W przypadku składek na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne – są opłacane przez pracownika, gdy zdecyduje o wykupieniu dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego. 

Ustawa wymienia kilkadziesiąt grup osób podlegających ubezpieczeniu obowiązkowemu. Przysługuje ono m.in. 

  • pracownikom – osobom zatrudnionym na umowę o pracę;
  • rolnikom i ich domownikom; 
  • osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą;
  • osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej bądź umowy zlecenia;
  • bezrobotnym zarejestrowanym w Urzędzie Pracy;
  • osobom pobierającym zasiłek stały Pomocy Społecznej;
  • emerytom i rencistom; 
  • uczniom i studentom. 

Czy ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe

Ubezpieczenie tego rodzaju jest obowiązkowe dla osób pracujących na umowę o pracę – składki chorobowe odprowadza pracodawca. W przypadku umowy zlecenia składka chorobowa nie jest obowiązkowa. Pracownik może sam się ubezpieczyć dobrowolnie, składając wniosek do pracodawcy o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym - pracodawca ma obowiązek przyjąć wniosek. 

Ważne

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy to nie to samo

Wynagrodzenie chorobowe jest bardzo często niższą kwotą niż standardowa pensja. Kwota uzależniona jest od przyczyny niemożności wykonywania pracy. Wynagrodzenie chorobowe otrzymuje na podstawie zwolnienia lekarskiego – zaświadczenia stwierdzającego czasową niezdolność do pracy z powodu choroby lub pobytu w szpitalu. 

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy to nie to samo. To pierwsze wypłaca pracodawca, a to drugie jest wypłacane przez ZUS. Składka chorobowa chroni w obu tych przypadkach, ale zmienia się płatnik.

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje za pierwsze 33 dni choroby. Dla osób 50+, okres ten wynosi 14 dni w danym roku kalendarzowym. W przypadku, gdy powodem niezdolności do pracy jest wypadek przy pracy bądź choroba zawodowa – od pierwszego dnia pobytu na zwolnieniu przysługuje zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS. 

Jak długo wypłaca się zasiłek chorobowy

Zasiłek może być wypłacany przez 182 dni. Jedynie w przypadku niezdolności do pracy z powodu ciąży bądź gruźlicy okres ten może się wydłużyć do 270 dni. 

Naliczanie wynagrodzenia chorobowego

Są dwie możliwości sposobu naliczania wynagrodzenia chorobowego: 

  • 80 proc. średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy; 
  • 100 proc. średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy – 100 proc. średniego wynagrodzenia bierze się pod uwagę jedynie w przypadku ciąży i wypadku w pracy. Korzystniejszy sposób naliczania wynagrodzenia chorobowego dotyczy również nieobecności w pracy wskutek badań dla dawców szpiku czy pobytu w szpitalu w związku z oddawaniem narządów. 

Ubezpieczenie społeczne i składka zdrowotna 

Każdy pracodawca obowiązkowo płaci składki na ubezpieczenie zdrowotne i ubezpieczenie społeczne swoich pracowników. W zakres ubezpieczenia społecznego wchodzi ubezpieczenie chorobowe, rentowe, wypadkowe i emerytalne. Składki naliczane są na podstawie wynagrodzenia brutto wraz ze wszystkimi dodatkami pieniężnymi, stanowią więc odpowiedni procent od wynagrodzenia pracownika.  

Jakie świadczenia gwarantuje ZUS w ramach ubezpieczenia chorobowego

Ubezpieczenie chorobowe daje prawo do płatnego zwolnienia, w przypadku, gdy pracownik jest niezdolny do pracy z powodu choroby, a także daje prawo do: 

  • zasiłku opiekuńczego; 
  • wypłacania świadczenia rehabilitacyjnego; 
  • wypłacenia świadczenia macierzyńskiego. 

Co daje składka zdrowotna

Ubezpieczenie zdrowotne jest ubezpieczeniem obowiązkowym – dla zatrudnionych na umowę o pracę, umowę-zlecenia, prowadzących działalność gospodarczą, emerytów lub osób bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy. Jeżeli osoba nie ma tytułu do ubezpieczenia, powinna zostać do niego zgłoszona, jako członek rodziny. Niezależnie od tego ile osób z rodziny zostanie zgłoszonych do ubezpieczenia, składka nie wzrasta i będzie wynosić w dalszym ciągu 9 proc. od podstawy obliczeniowej. W przypadku, gdy ktoś nie może zostać ubezpieczony, jako członek rodziny, warto przystąpić do ubezpieczenia dobrowolnego, ponieważ uchroni ono przed ewentualnymi kosztami za pobyt w szpitalu i opiekę medyczną. 

Prywatne ubezpieczenie zdrowotne - czy warto

Od lat korzystanie z publicznej opieki zdrowotnej wiąże się z oczekiwaniem w długiej kolejce. Tymczasem pomoc lekarska z reguły potrzebna jest od razu. Między innymi dlatego korzystanie z prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego jest dobrym rozwiązaniem. Główną zaletą prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego jest szybki dostęp do specjalistów. Ponadto ubezpieczenie można z powodzeniem dostosować do sytuacji życiowej, w której się znaleźliśmy. Prywatne ubezpieczenia medyczne cieszą się dużą popularnością.

 
Kadry
MRPiPS bada 4-dniowy tydzień pracy i chce skrócenia tygodnia pracy w tej kadencji Sejmu
30 kwi 2024

Dwie wypowiedzi członków rządu wskazujące, że skrócenie tygodnia pracy z 5 do 4 dni (albo z 8 godzin dziennie do 7 godzin) może stać się obowiązującym prawem. 

Czerwiec 2024 – dni wolne, godziny pracy
30 kwi 2024

Czerwiec 2024 – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

Komunikat ZUS: 2 maja wszystkie placówki ZUS będą otwarte
30 kwi 2024

W czwartek, 2 maja, placówki ZUS będą otwarte.

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa?
30 kwi 2024

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Kiedy wypadają niedziele handlowe w 2024 roku?

Kalendarz maj 2024 do druku
30 kwi 2024

Kalendarz maj 2024 do druku zawiera: święta stanowiące dni wolne od pracy, Dzień Flagi, Dzień Matki i imieniny wypadające w tym miesiącu.

Majówka: Pamiętaj, że obowiązuje zakaz handlu i w długi weekend sklepy będą zamknięte
30 kwi 2024

W środę, 1 maja, zaczyna się majówka. Kto zaplanował sobie urlop na 2 maja, może cieszyć się długim weekendem trwającym aż 5 dni. Jak w tym czasie robić zakupy? Czy wszystkie sklepy będą zamknięte?

Czy polski pracownik czuje się emocjonalnie związany ze swoim miejscem pracy?
30 kwi 2024

1 maja przypada Święto Pracy, to dobry moment, aby zastanowić się nad tym, jak się miewają polscy pracownicy. Jak pracodawcy mogą zadbać o dobrostan pracowników?  

"Student w pracy 2024". Wzrosły zarobki studentów, ale i tak odbiegają od ich oczekiwań
30 kwi 2024

Według marcowego raportu “Student w pracy” Programu Kariera Polskiej Rady Biznesu, co trzeci student w Polsce zarabia między cztery a sześć tysięcy złotych miesięcznie. To o 16,5 proc. więcej, niż rok wcześniej.

20 lat Polski w UE: 1 maja 2004 - 1 maja 2024. Jak zmieniło się prawo pracy?
30 kwi 2024

To już 20 lat Polski w Unii Europejskiej. Dokładnie w dniu 1 maja 2004 Polska wraz z Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, ze Słowacją, Słowenią i z Węgrami wstąpiła do Unii Europejskiej. To było największe w historii rozszerzenie UE. Prze te 20 lat, do 1 maja 2024 wiele się zmieniło. Szczególnie ważny jest swobodny przepływ pracowników - możliwość pracy za granicą, posiadanie ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz szeregu innych praw pracowniczych. Poniżej opis najważniejszych zmian dla polskiego prawa pracy w związku z wstąpieniem do UE.

Zawodowa służba wojskowa - nie dla osób transseksualnych
30 kwi 2024

Ministerstwo Obrony Narodowej uznaje, że transseksualizm i obojniactwo to przyczyny dyskwalifikujące z zawodowej służby wojskowej. Według rozporządzenia MON to choroby i ułomności. Czy takie wyłączenie jest zgodne z prawem, czy nie dyskryminuje? Temat jest od lat kontrowersyjny, ale warto wiedzieć, że WHO - Światowa Organizacja Zdrowia usunęła transpłciowość, w tym transseksualizm z listy zaburzeń psychicznych. W całą sprawę zaangażował się zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich, który napisał do sekretarza stanu w MON Cezarego Tomczyka.

pokaż więcej
Proszę czekać...