Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i Zakład Ubezpieczeń Społecznych - są podstawą polskeigo systemu zabezpieczenia społecznego. W ostatnim czasie wydano raport, z którego wynika jakie są koszty dla FUS, ile aktualnie jest ubezpieczonych i na jakich podstawach prawnych oraz ile wynosi przeciętna emerytura z ZUS? Dane są zaskakujące!
- Co to jest FUS?
- Kto jest dysponentem FUS?
- Jaka jest różnica między ZUS a FUS?
- Skąd pochodzą przychody na FUS?
- Jak wygląda sytuacja finansowa FUS?
- Ile ubezpieczonych w ZUS?
- Ile obcokrajowców zarejestrowanych w ZUS?
- Ile wynosi przeciętna emerytura z ZUS?
Co to jest FUS?
Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS) jest państwowym funduszem celowym. Został utworzony z dniem 1 stycznia 1999 r., na mocy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1230).
W zakresie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyodrębnione są 4 fundusze, tzw. rodzaje ubezpieczeń: emerytalny, rentowy, chorobowy i wypadkowy.
Kto jest dysponentem FUS?
Dysponentem Funduszu jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Jaka jest różnica między ZUS a FUS?
Różnica między ZUS a FUS jest zasadnicza. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) jest państwową jednostką organizacyjną posiadającą osobowość prawną. Jest instytucją polskiego systemu ubezpieczeń społecznych. Działalnością ZUS kieruje Prezes Zakładu, powołany przez Prezesa Rady Ministrów. Nadzór nad działalnością ZUS sprawuje minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego.
ZUS wykonuje zadania związane z obsługą FUS, ponieważ FUS jest funduszem, w którym gromadzone są wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Całym procesem administracyjny, w tym ewidencjonowania ww. składek na indywidualnych kontach ubezpieczonych zajmuje się ZUS.
Skąd pochodzą przychody na FUS?
Przychody FUS pochodzą:
- ze składek na ubezpieczenia społeczne, niepodlegających przekazaniu na rzecz otwartych funduszy emerytalnych,
Zgodnie z raportem o sytuacji finansowej FUS - największą pozycją przychodów FUS były składki na ubezpieczenia społeczne, których kwota według przypisu w pierwszym półroczu 2023 roku wyniosła 151,4 mld zł i była o 16,4 proc. wyższa od osiągniętej w tym samym okresie 2022 roku. Wpływy ze składek wyniosły 148,4 mld zł i były o 17,6 proc. wyższe niż w pierwszym półroczu 2022 roku.
- ze środków rekompensujących kwoty składek przekazanych na rzecz otwartych funduszy emerytalnych,
- z wpłat, o których mowa w art. 111c ust. 1 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
- z wpłat z budżetu państwa oraz z innych instytucji, przekazanych na świadczenia, których wypłatę zlecono Zakładowi, z wyjątkiem świadczeń finansowanych z odrębnych rozdziałów budżetowych oraz wpłat z instytucji zagranicznych,
- z oprocentowania rachunku bankowego FUS,
- z lokat dokonywanych w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, o których mowa w art. 178 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych,
- z odsetek od nieterminowo regulowanych zobowiązań wobec FUS,
- ze zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, wraz z odsetkami,
- z dodatkowej opłaty, o której mowa w art. 24 ust. 1a ustawy o sus, i z opłaty prolongacyjnej,
- z dotacji z budżetu państwa,
- ze środków FRD, o których mowa w art. 59 ustawy o sus,
- z innych tytułów.
Jak wygląda sytuacja finansowa FUS?
ZUS podsumował sytuację finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) w pierwszym półroczu 2023 roku.
"Sytuacja na rynku pracy pozostaje stabilna: przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 12,7 proc. rok do roku, stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec czerwca ukształtowała się poniżej poziomu sprzed roku (o 0,2 p.p.) i wyniosła 5 proc. Z kolei przeciętne zatrudnienie (w sektorze przedsiębiorstw) wzrosło o 0,7 proc. rok do roku" – takie wyniki raportu przedstawiła prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS.
Ile ubezpieczonych w ZUS?
Liczba ubezpieczonych w ZUS na koniec czerwca wyniosła 16 228 tys. osób, czyli o 35 tys. osób więcej niż rok wcześniej.
- najliczniejszą grupę ubezpieczonych stanowili pracownicy (71,5 proc.)
- przedsiębiorcy i osoby z nimi współpracujące (10,8 proc.)
- osoby pracujące na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej (8 proc.)
- wśród ubezpieczonych w ZUS 6,7 proc. osób miało obywatelstwo inne niż polskie.
Ile obcokrajowców zarejestrowanych w ZUS?
Na koniec czerwca w ZUS było zarejestrowanych 1094 tys. obcokrajowców, co oznacza wzrost o 8,1 proc. w stosunku do stanu na koniec czerwca 2022 roku. Aż 59,6 proc. cudzoziemców było pracownikami, 3,7 proc. – prowadziło działalność gospodarczą, a pozostali byli objęci innymi formami zatrudnienia.
Ukraińcy stanowią 68,4 proc. wszystkich cudzoziemców zarejestrowanych w ZUS oraz 4,6 proc. wszystkich ubezpieczonych. Na koniec czerwca tego roku liczba osób z Ukrainy zarejestrowanych w ZUS wyniosła 748 tys.
. Na koniec czerwca w ZUS było zarejestrowanych 122 tys. osób z Białorusi.
Ile wynosi przeciętna emerytura z ZUS?
Przeciętna wypłata emerytury i renty w pierwszym półroczu 2023 roku wyniosła 3181,43 zł i była wyższa o 16,3 proc. od wypłacanej w tym samym okresie 2022 roku.
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1230)