Uczeń i student na zleceniu
Umowa zlecenia, co do zasady, stanowi tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. Zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, a także obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, w okresie od dnia oznaczonego w umowie zlecenia jako dzień jej rozpoczęcia do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy (art. 13 pkt 2 ustawy systemowej). Przepisy przewidują tu jednak wyjątek. Osoby młode, do ukończenia 26. roku życia, będące uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych oraz studentami z tytułu umowy zlecenia w ogóle nie powinny być zgłaszane do ZUS. Taka umowa nie skutkuje dla nich obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego (art. 6 ust. 4 ustawy systemowej). Przychód uzyskany ze zlecenia wykonywanego przez zleceniobiorcę będącego uczniem/studentem przed ukończeniem 26. roku życia będzie oskładkowany tylko w sytuacji, gdy umowa zlecenia będzie zawarta z własnym pracodawcą (lub wykonywana na jego rzecz).
Zagrożenia(–)
Jeśli umowę zlecenia uczeń/student do 26. roku życia zawarł z własnym pracodawcą, wówczas przychód z tytułu tej umowy podlega oskładkowaniu łącznie z przychodem ze stosunku pracy.
Studentem jest każda osoba kształcąca się na studiach pierwszego stopnia (np. licencjackich, inżynierskich) lub drugiego stopnia (uzupełniające studia magisterskie) albo na jednolitych studiach magisterskich, o których mowa w ustawie z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.), tj. na:
- studiach pierwszego stopnia – licencjackich lub inżynierskich umożliwiających uzyskanie wiedzy i umiejętności w określonym zakresie kształcenia oraz przygotowujących do pracy w określonym zawodzie, kończących się uzyskaniem tytułu licencjata albo inżyniera,
- studiach drugiego stopnia – magisterskich umożliwiających uzyskanie specjalistycznej wiedzy w określonym zakresie kształcenia i przygotowujących do twórczej pracy w określonym zawodzie, kończących się uzyskaniem tytułu magistra albo tytułu równorzędnego,
- jednolitych studiach magisterskich – na które są przyjmowani kandydaci posiadający świadectwo dojrzałości, umożliwiających uzyskanie specjalistycznej wiedzy w określonym zakresie kształcenia, jak również przygotowujących do twórczej pracy zawodowej, kończących się uzyskaniem tytułu magistra albo tytułu równorzędnego.
WAŻNE!
Za studenta nie uważa się uczestnika studiów doktoranckich ani słuchacza studiów podyplomowych.
Za studenta uznaje się osobę od dnia wpisania na listę studentów do dnia ukończenia przez nią studiów lub skreślenia z listy studentów. W praktyce, aby mieć pewność, że dana osoba została przyjęta w poczet studentów, a także od którego dnia to nastąpiło, najlepiej zażądać od zatrudnionego na zlecenie okazania zaświadczenia z uczelni, potwierdzającego oba fakty. Analogicznie, zleceniobiorca będący uczniem powinien przedłożyć zaświadczenie ze szkoły. W kolejnych miesiącach zatrudnienia należy sprawdzać legitymacje studenckie/szkolne, a także uzyskać od zleceniobiorcy zobowiązanie (najlepiej w formie pisemnej – może być to ujęte w ramach oświadczenia zleceniobiorcy) do poinformowania płatnika, jeżeli status studenta/ucznia zostanie przez daną osobę utracony.
Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Jak prawidłowo zgłosić i wyrejestrować z ZUS pracownika lub zleceniobiorcę będącego uczniem bądź studentem