Odszkodowanie za wyrządzenie pracodawcy z winy pracownika szkody wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych – to świadczenie przysługujące pracodawcy od pracownika w razie wyrządzenia przez niego szkody, wynikającej z nieprzestrzegania ciążących na nim obowiązków pracowniczych. Pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda. Pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczyniły się do jej powstania albo zwiększenia. Pracownik nie jest obciążony też ryzykiem związanym z działalnością pracodawcy, a w szczególności nie odpowiada za szkodę wynikłą w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka. W razie wyrządzenia szkody przez kilku pracowników każdy z nich ponosi odpowiedzialność za część szkody stosownie do przyczynienia się do niej i stopnia winy. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych pracowników do powstania szkody, odpowiadają oni w częściach równych. Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody, jeżeli szkoda została wyrządzona z winy nieumyślnej (art. 119 k.p.).
Sposób obliczania wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.). Wysokość tego wynagrodzenia oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, ale bez uwzględnienia zmian w warunkach wynagradzania lub w wysokości składników wynagrodzenia wprowadzonych po dniu wyrządzenia szkody.
Ograniczona odpowiedzialność materialna przewidziana w art. 119 k.p. dotyczy sytuacji, w których szkoda została wyrządzona w sposób nieumyślny w trakcie czynności podejmowanych przez pracownika w interesie zakładu pracy, jak również podczas czynności mających wprawdzie na celu interes pracownika, ale pozostających – w ramach form organizacyjnych zakładu pracy – w bezpośrednim związku ze świadczeniem pracy.
Za szkodę wyrządzoną pracodawcy z winy umyślnej pracownik odpowiada w pełnej wysokości (art. 122 k.p.).