Do zalet prowizyjnego systemu wynagrodzenia można zaliczyć fakt, iż zwiększa się wydajność działań pracowników z uwagi na to, że mierzone są efekty pracy, a nie sposoby ich osiągnięcia. Zaletą wynagrodzenia prowizyjnego jest też jasność w jego wypłacie. Gdy są efekty, to wynagrodzenie jest większe, jeśli maleją – to samo dzieje się z wypłatą.
Wynagrodzenie prowizyjne a umowa o pracę
Normy kodeksu pracy stanowią, że czas pracy osoby zatrudnionej na pełny etat wynosi 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Takiego pracownika chronią także przepisy o płacy minimalnej – oznacza to, że jego pensja nie może być mniejsza niż minimalna pensja określona corocznie w rozporządzeniu.
Wynagrodzenie prowizyjne przy umowie zlecenie
Umowy zlecenie mogą być zawierane ze wskazaniem wynagrodzenia prowizyjnego. Wówczas przepisy o minimalnej stawce godzinowej nie mają zastosowania. Przepisy Ustawy o minimalnej stawce godzinowej stanowią, że w przypadku, gdy o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie, lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne, nie ma zastosowania minimalna stawka godzinowa. Zatem zleceniobiorca, który otrzymuje wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne, nie musi mieć gwarantowanego wynagrodzenia minimalnego. Należy jednak podkreślić, że u zleceniobiorców, u których wynagrodzenie składa się z kilku elementów – między innymi z prowizji – będzie obowiązywać minimalna stawka godzinowa.
Wynagrodzenie prowizyjne przy umowie B2B
Sytuacja jest bardzo podobna jak przy zleceniu, z tym zastrzeżeniem, że nie ma tutaj ograniczenia o minimalnej stawce godzinowej. Umowa B2B z uwagi na dowolność jej konstrukcji nie obliguje do zapewnienia jakiegoś minimum wynagrodzenia. W takiej umowie możemy dowolnie operować prowizją jako wynagrodzeniem.
Wynagrodzenie prowizyjne nie zawsze będzie najkorzystniejszą formą wynagradzania. Niewątpliwie, w niektórych zawodach znajdzie ono lepsze zastosowanie, jak np. w przypadku akwizytorów, gdzie ważne jest osiąganie wyników. Trzeba jednak pamiętać o tym, że zasady wynagrodzenia prowizyjnego mogą być zapisane w różnych dokumentach. Mogą znajdować się w regulaminie wynagradzania, regulaminie premiowania lub zakładowym układzie zbiorowym. Mogą być również indywidualnie określone w umowie z konkretną osobą. Jeśli pracodawca bądź zleceniodawca konstruuje umowę, w której chce uwzględnić prowizyjny system wynagrodzeń, oprócz innych istotnych elementów takiego dokumentu, musi zawrzeć informacje o wysokości prowizji i warunkach, jakie należy spełnić do jej wypłacenia.
Oskar Rosłoń, Kancelaria Mentzen