RADA
Powinni Państwo zwrócić się do obu organizacji związkowych o informację, czy pracownica jest reprezentowana przez którąś z nich. W zależności od odpowiedzi wypowiedzenie należy skonsultować z każdą organizacją związkową, która podejmie się reprezentowania pracownicy. Fakt wycofania zgody na potrącanie przez pracodawcę składki związkowej z jej wynagrodzenia nie musi oznaczać, że pracownica zrezygnowała z członkostwa w organizacji.
UZASADNIENIE
Zamiar dokonania wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony należy skonsultować z reprezentującą pracownika zakładową organizacją związkową. Jeżeli więc u danego pracodawcy działa jeden bądź kilka związków zawodowych, to istnieje prawdopodobieństwo, że pracownik, wobec którego pracodawca powziął zamiar wypowiedzenia umowy, należy do jednego z nich, mimo braku zlecenia potrącania składek związkowych z jego wynagrodzenia.
W przedstawionej sytuacji pracownica zobowiązała Państwa do pobierania z jej wynagrodzenia składek na związek zawodowy - z całą pewnością była wówczas członkiem organizacji związkowej. Jednak wycofanie w późniejszym czasie zgody na potrącanie składek nie musi wcale oznaczać, że przestała być członkiem tej organizacji.
Zakładowe organizacje związkowe dopuszczają możliwość odprowadzania składki również w inny sposób niż przez potrącenia z wynagrodzenia, np. przez dokonywanie wpłat bezpośrednio na rachunek związku. Mogła się także zdarzyć sytuacja, że pracownica zmieniła członkostwo w jednej organizacji zakładowej na członkostwo w drugiej. Wobec istniejących wątpliwości należy zwrócić się do obu działających w zakładzie organizacji z prośbą o informację, czy pracownica jest reprezentowana przez którąś z nich. Jeżeli reprezentowania pracownicy podejmie się jedna lub obie organizacje związkowe, należy przeprowadzić z nimi konsultacje, czyli zwrócić się do każdej ze wskazanych organizacji z informacją o zamierzonym zwolnieniu. Nieudzielenie informacji przez organizację związkową w ciągu 5 dni zwalnia pracodawcę z obowiązku współdziałania z tą organizacją w zakresie konsultacji wypowiedzenia pracownicy.
Jeżeli pracownica nie jest członkiem żadnej z organizacji związkowych i żadna z nich nie chce podjąć się jej reprezentowania, mogą Państwo dokonać wypowiedzenia umowy o pracę tej pracownicy bez przeprowadzania konsultacji.
Obowiązujące przepisy prawa pracy chronią członków związku zawodowego przed ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami, które mogą ich spotkać ze strony pracodawców. Z tego powodu nie ma przepisu, który zobowiązywałby organizacje związkowe do podawania imiennej listy wszystkich swoich członków. Obowiązek taki wyraźnie został zapisany tylko w odniesieniu do osób podlegających szczególnej ochronie stosunku pracy.
• art. 38 § 1 Kodeksu pracy,
• art. 30 ust. 21, art. 331 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm.).
Ewa Podgórska-Rakiel
specjalista w zakresie prawa związkowego
Orzecznictwo uzupełniające:
• Obowiązek konsultacji obejmuje zamiar wypowiedzenia umów o pracę pracownikom reprezentowanym przez związek zawodowy będącym członkami zakładowej organizacji związkowej lub pracownikom, którzy zwrócili się do związku zawodowego, a związek ten wyraził zgodę na obronę ich praw. (Wyrok Sądu Najwyższego z 16 kwietnia 2003 r., I PK 99/02, Sł. Pracow. 2004/6/6)