RADA
Należy przyjąć, że przedstawione Państwu przez organizacje związkowe porozumienie jest ważne. Najważniejszymi elementami porozumienia są zasady wyboru rady pracowników. Skoro związki zawodowe określiły te zasady i stoją na stanowisku, że porozumienie zostało zawarte, nie ma podstaw do dokonania wyboru rady przez pracowników spośród kandydatów wskazanych przez organizacje związkowe.
UZASADNIENIE
Jeśli u pracodawcy działa:
• jedna organizacja związkowa - zarząd organizacji wybiera członków rady pracowników i powiadamia o tym pracodawcę,
• więcej niż jedna organizacja związkowa - organizacje wspólnie wybierają radę pracowników i powiadamiają o tym pracodawcę.
W drugim przypadku organizacje związkowe muszą dojść do porozumienia w kwestii zasad powoływania i funkcjonowania rady pracowników. W razie niezawarcia takiego porozumienia w terminie 30 dni od daty rozpoczęcia negocjacji (przez rozpoczęcie negocjacji uznajemy moment, w którym wszystkie uprawnione organizacje zostaną zaproszone do rozmów), organizacje związkowe powiadamiają o tym pracodawcę, a wyboru członków rady pracowników dokonują pracownicy spośród kandydatów zgłoszonych przez organizacje związkowe.
Zawarcie takiego porozumienia jest obligatoryjne w każdej sytuacji, nawet wówczas, gdy liczba organizacji związkowych odpowiada liczbie członków rady.
WAŻNE!
Porozumienie zawierane przy powoływaniu rady pracowników między organizacjami związkowymi powinno określać zasady powoływania i funkcjonowania rady pracowników.
Porozumienie nie musi być jednoznaczne z wyborem członków rady, powinno jedynie odnosić się w tym zakresie do zasad tego wyboru.
Zasady wyboru rady pracowników to przede wszystkim wskazanie uprawnień w zakresie liczby powoływanych członków rady przez poszczególne związki zawodowe.
Drugi z elementów porozumienia - zasady funkcjonowania rady - jest opisany w ustawie o radach pracowników. Rada pracowników jest dodatkowo zobowiązana uchwalić swój regulamin działania. Dokument ten powinien wyczerpująco określać wszystkie zasady działania rady. Zapisy porozumienia zawieranego między organizacjami związkowymi mogą nie pokrywać się z regulaminem rady pracowników. Mogą dotyczyć np. zasad współpracy rady z działającymi w zakładzie pracy związkami zawodowymi. Jednak należy przyjąć, że m.in. z powodu konieczności późniejszego stworzenia regulaminu rady pracowników brak w porozumieniu między związkami regulacji dotyczących działania rady nie przesądza o tym, że porozumienie nie zostało zawarte.
Ponadto pracodawca nie może kwestionować treści porozumienia, jeżeli nie zawiera ono postanowień sprzecznych z przepisami ustawy o radach pracowników. W przedstawionej sytuacji zawarte porozumienie nie zawiera takich postanowień, lecz po prostu nie określa wszystkich wymaganych elementów, jakie powinny się w nim znaleźć.
Pracodawca nie ma prawa domniemywać, że do zawarcia porozumienia nie doszło. Musi otrzymać o tym zawiadomienie od organizacji związkowych. W zakładach, które zostały objęte ustawą o radach pracowników od 24 marca 2008 r. (firmy liczące od 50 do 99 pracowników), informacje o braku porozumienia w kwestii wyboru rady pracowników organizacje związkowe powinny przekazać pracodawcy do 23 maja 2008 r. Informacji takiej nie muszą przekazać wspólnie wszystkie organizacje, wystarczy jedna z nich. Skoro bowiem jedna organizacja związkowa stwierdzi, że porozumienie nie zostało zawarte, będzie z tego wynikać, że porozumienia nie ma.
• art. 3, art. 4, art. 11, art. 13 ustawy z 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (DzU nr 79, poz. 550).
Marek Rotkiewicz
specjalista ds. zatrudnienia