Od 1 stycznia 2008 r. została obniżona (II etap) stopa procentowa składki na ubezpieczenia rentowe finansowanej przez pracownika z 3,5% do 1,5% podstawy wymiaru składki. Dlatego po zmianie stopy procentowej składki na ubezpieczenia rentowe wynagrodzeniem pracownika przyjmowanym do obliczenia podstawy wymiaru świadczeń jest przychód pracownika po odliczeniu łącznie kwoty odpowiadającej 13,71% tego przychodu, jeżeli przychód został wypłacony po 31 grudnia 2007 r.
(?) Pracownicy naszego zakładu otrzymują wynagrodzenie każdego 10 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Pracownik zachorował 9 stycznia 2008 r. Czy do podstawy wynagrodzenia chorobowego i zasiłków należy przyjąć wynagrodzenie za grudzień 2007 r. pomniejszone łącznie o kwotę 15,71%, czy o kwotę faktycznie potrąconych składek, tj. łącznie o 13,71%?
Od 1 stycznia 2008 r. wynagrodzeniem pracownika przyjmowanym do obliczenia podstawy wymiaru wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego jest przychód pracownika po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne 9,76%, ubezpieczenia rentowe 1,5% oraz na ubezpieczenie chorobowe 2,45%, czyli przychód po odliczeniu kwoty odpowiadającej łącznie 13,71% tego przychodu, jeżeli zostanie wypłacony po 31 grudnia 2007 r.
Ponieważ wynagrodzenie za grudzień 2007 r. pracownik otrzymał 10 stycznia 2008 r., to w związku z obniżeniem stopy procentowej składki pomniejszyli Państwo jego wynagrodzenie o składki w wysokości 13,71% i to wynagrodzenie należy uwzględnić w podstawie wymiaru wynagrodzenia za czas choroby.
(?) Pracownica zatrudniona od 1 stycznia 2007 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, sprawowała opiekę nad chorym dzieckiem w okresie od 8 do 12 stycznia 2008 r. Pracownica otrzymuje wynagrodzenie w kwocie minimalnego wynagrodzenia. Jak ustalić jej podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego?
Od 1 stycznia 2008 r. minimalne wynagrodzenie za pracę ustalono w wysokości 1126 zł. W związku z tym podstawa wymiaru zasiłków przysługujących pracownikom z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy za okres od 1 stycznia 2008 r. nie może być niższa niż:
• 773,30 zł - w pierwszym roku ubezpieczenia, tj. 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia (od 1 stycznia 2008 r. - 900,80 zł po odliczeniu łącznie 13,71% tej kwoty), zgodnie z wyliczeniem:
900,80 zł - [(900,80 zł × 9,76%) + (900,80 zł × 1,5%) + (900,80 zł × 2,45%)] = 900,80 zł - (87,92 zł + 13,51 zł + 22,07 zł) = 777,30 zł,
• 971,62 zł - od drugiego roku ubezpieczenia, tj. 100% wysokości minimalnego wynagrodzenia (od 1 stycznia 2008 r. - 1126 zł po odliczeniu łącznie 13,71% tej kwoty), zgodnie z wyliczeniem:
1126 zł - [(1126 zł × 9,76%) + (1126 zł × 1,5%) + (1126 zł × 2,45%)] = 1126 zł - (109,90 zł + 16,89 zł + 27,59 zł) = 971,62 zł.
Dlatego podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego dla Państwa pracownicy będzie stanowiła kwota 971,62 zł.
(?) Pracownik zwrócił się o ustalenie prawa do zasiłku opiekuńczego na dziecko z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, do którego dziecko jest zapisane. Żłobek w związku z nieprzewidzianą naprawą zostanie zamknięty od 1 lutego 2008 r. Naprawa ma zostać zakończona do 8 lutego 2008 r. Pracownik otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości 3000 zł, wypłacane w miesiącu, za który przysługuje. Jak ustalić podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego?
Podstawę wymiaru przysługującego pracownikowi zasiłku opiekuńczego w związku z zamknięciem żłobka stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od lutego 2007 r. do stycznia 2008 r. Wynagrodzenie pracownika uwzględnione w podstawie wymiaru zasiłku opiekuńczego wynosi:
• za okres od 1 lutego 2007 r. do 30 czerwca 2007 r. - po 2438,70 zł (przychód 3000 zł pomniejszony o kwotę potrąconych z wynagrodzenia pracownika składek na ubezpieczenia społeczne - łącznie 18,71%, wynoszącą 561,30 zł):
3000 zł - [(3000 zł × 9,76%) + (3000 zł × 6,5%) + (3000 zł × 2,45%)] = 3000 zł - (292,80 zł + 195 zł + 73,50 zł) = 2438,70 zł,
• za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2007 r. - po 2528,70 zł (przychód 3000 zł pomniejszony o kwotę potrąconych z wynagrodzenia pracownika składek na ubezpieczenia społeczne - łącznie 15,71%, wynoszącą 471,30 zł):
3000 zł - [(3000 zł × 9,76%) + (3000 zł × 3,5%) + (3000 zł × 2,45%)] = 3000 zł - (292,80 zł + 105 zł + 73,50 zł) = 2528,70 zł,
• za styczeń 2008 r. - 2588,70 zł (przychód 3000 zł pomniejszony o kwotę potrąconych z wynagrodzenia pracownika składek na ubezpieczenia społeczne - łącznie 13,71%, wynoszącą 411,30 zł):
3000 zł - [(3000 zł × 9,76%) + (3000 zł × 1,5%) + (3000 zł × 2,45%)] = 3000 zł - (292,80 zł + 45 zł + 73,50 zł) = 2588,70 zł.
Na wysokość podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego dla pracownika wpływ będzie miało obniżenie składki na ubezpieczenia rentowe od 1 lipca 2007 r. oraz od 1 stycznia 2008 r.:
(2438,70 zł × 5 miesięcy) + (2528,70 zł × 6 miesięcy) + (2588,70 zł × 1 miesiąc) = 12 193,50 zł + 15 172,20 zł + 2588,70 zł = 29 954,40 zł,
29 954,40 zł : 12 miesięcy = 2496,20 zł,
2496,20 zł × 80% = 1996,96 zł,
1996,96 zł : 30 dni = 66,57 zł.
Stawka dzienna zasiłku opiekuńczego dla pracownika wynosi 66,57 zł brutto, a za 8 dni lutego zasiłek opiekuńczy dla pracownika wynosi 532,56 zł brutto.
(?) Pracownica zatrudniona od 1 stycznia 2007 r. w pełnym wymiarze czasu pracy otrzymuje przychód w stałej miesięcznej wysokości 1000 zł miesięcznie. Pracownica urodziła dziecko i od 15 października 2007 r. do 17 lutego 2008 r. przebywa na urlopie macierzyńskim. Czy od 1 stycznia 2008 r. należy przeliczyć podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego dla pracownicy?
Podstawę wymiaru i wysokość zasiłku macierzyńskiego dla pracownicy od 1 stycznia 2008 r. należy podwyższyć do wysokości minimalnej podstawy wymiaru obowiązującej pracowników.
Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego i zasiłków z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy przysługującego pracownikom za okres po 31 grudnia 2007 r. nie może być niższa odpowiednio od kwoty 80% lub 100% minimalnej podstawy, tj. od kwoty 1126 zł, po odliczeniu kwoty odpowiadającej łącznie 13,71% tego wynagrodzenia. Dlatego od 1 stycznia 2008 r. przysługujący pracownicy zasiłek macierzyński powinien być wypłacany z podstawy podwyższonej przez Państwa z urzędu do kwoty 971,62 zł, tj. do wysokości 100% minimalnego wynagrodzenia, które przysługuje pracownikom od drugiego roku ubezpieczenia zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy (od 1 stycznia 2008 r. - 1126 zł) po odliczeniu łącznie 13,71% tej kwoty.
Za okres od 1 stycznia do 17 lutego 2008 r. pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński w kwocie 1554,72 zł brutto:
971,62 zł : 30 dni = 32,39 zł,
32,39 zł × 48 dni zasiłku macierzyńskiego = 1554,72 zł.
(?) Od 1 grudnia 2007 r. zatrudniamy pracownicę, która zgodnie z angażem otrzymuje stałe wynagrodzenie w wysokości 2400 zł. Pensje wypłacamy każdego 10 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. W okresie od 7 do 11 stycznia 2008 r. pracownica była chora. Jak ustalić podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego?
Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego za okres od 7 do 11 stycznia 2008 r. dla pracownicy należy ustalić z wynagrodzenia za grudzień 2007 r. Wynagrodzenie pracownicy za pierwszy pełny miesiąc zatrudnienia wynosi 2070,96 zł - obliczone jako przychód 2400 zł pomniejszony o kwotę potrąconych 10 stycznia 2008 r. z wynagrodzenia pracownicy składek na ubezpieczenia społeczne wynoszących łącznie 13,71%, tj. 329,04 zł.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru nie ma znaczenia, kiedy zostało wypłacone pracownikowi wynagrodzenie za pracę, ale za jaki okres przysługuje. Dlatego wynagrodzenie przyporządkowuje się do miesiąca, za który przysługuje, nawet jeżeli zostało wypłacone później. Natomiast przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z wynagrodzenia pracownika potrąca się składki w takiej wysokości, jaka obowiązuje w miesiącu ich naliczenia.
(?) Pracownik jest zatrudniony od 1 marca 2007 r. ze stałym wynagrodzeniem 2800 zł. W styczniu 2008 r. otrzymał nagrodę roczną za rok poprzedni w wysokości 3000 zł. Nagroda ta jest proporcjonalnie zmniejszana za okres pobierania zasiłków. Pracownik od 1 lutego 2008 r. będzie korzystał z urlopu macierzyńskiego w części, której nie wykorzystała jego żona. Jak ustalić podstawę zasiłku macierzyńskiego?
Przy obliczaniu podstawy wymiaru przysługującego pracownikowi od 1 lutego 2008 r. zasiłku macierzyńskiego, do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za okres od marca 2007 r. do stycznia 2008 r. należy doliczyć nagrodę roczną w wysokości 1/10 kwoty wypłaconej za rok poprzedzający nabycie prawa do zasiłku, tj. proporcjonalnie do liczby pełnych miesięcy kalendarzowych zatrudnienia. A zatem podstawę wymiaru wynagrodzenia za czas choroby stanowi kwota 2593,54 zł zgodnie z obliczeniem:
• przeciętne miesięczne wynagrodzenie (pomniejszone o składki):
- za okres od marca do czerwca 2007 r. po 2276,12 zł,
- za okres od lipca do grudnia 2007 r. po 2360,12 zł,
- za styczeń 2008 r. - 2416,12 zł
(4 miesiące × 2276,12 zł + 6 miesięcy × 2360,12 zł + 2416,12 zł) : 11 miesięcy = (9104,48 zł + 14 160,72 zł + 2416,12 zł) : 11 miesięcy = 25 681,32 zł : 11 miesięcy = 2334,67 zł,
• nagroda roczna po pomniejszeniu o kwotę potrąconych składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 2588,70 zł.
A więc podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego dla pracownika wynosi:
2334,67 zł + (1/10 z kwoty 2588,70 zł) = 2334,67 zł + 258,87 zł = 2593,54 zł.
Stawka dzienna zasiłku macierzyńskiego wynosi 86,45 zł brutto.
(?) Pracownik zatrudniony od 1 lipca 2007 r. z wynagrodzeniem określonym w umowie o pracę w wysokości 3700 zł chorował w okresie od 15 października do 15 listopada 2007 r. i otrzymał zasiłek chorobowy. Ponownie przebywał na zwolnieniu w związku z chorobą dziecka w okresie od 24 stycznia do 10 lutego 2008 r. Czy w związku z obniżeniem stopy procentowej składki na ubezpieczenie rentowe, od 1 stycznia 2008 r. należy ustalić nową podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego?
Podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego dla pracownika nie należy ustalać na nowo, ponieważ między okresami pobierania zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. Zasada ta ma również zastosowanie w sytuacji, gdy kolejny zasiłek przysługuje za okres, w którym obowiązuje niższa stopa procentowa składki na ubezpieczenia rentowe lub gdy pracownik uzyskał przychód, od którego potrącono niższą składkę na ubezpieczenia rentowe.
Przerwa między okresami pobierania zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego jest krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe, a za styczeń 2008 r. pracownik uzyskał przychód, od którego potrącono niższą składkę na ubezpieczenia rentowe. Mimo to, podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego nie ustala się na nowo. Podstawę wymiaru stanowi nadal wynagrodzenie za okres od lipca do września 2007 r. w kwocie 3118,73 zł miesięcznie, a więc pomniejszone o kwotę odpowiadającą łącznie 15,71%.
Podstawa prawna:
• art. 92 Kodeksu pracy,
• art. 36, art. 41, art. 42, art. 43, art. 45 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).
Anna Nowak
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych