Do gwarantowanej kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę należy wliczyć zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i dodatek stażowy. Jeżeli suma tych składników jest równa co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym okresie, to nie ma potrzeby wyrównania wynagrodzenia.
Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia określanego przez Radę Ministrów na każdy rok kalendarzowy. W 2012 r. wynosi ono 1500 zł, natomiast od 1 stycznia 2013 r. wzrośnie do 1600 zł. Jedynie osoby w pierwszym roku pracy mogą otrzymać mniej, tj. 80% kwoty minimalnej (art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).
Do rocznego stażu pracy, po upływie którego przysługuje 100% minimalnego wynagrodzenia, należy wliczać wszystkie okresy, za które zostały opłacone składki na ubezpieczenia społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, z wyłączeniem okresów zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
WAŻNE!
Ustalając staż pracy pracownika wynagradzanego stawką minimalną należy pomijać okres przygotowania zawodowego.
Ustalając, czy wypłacane wynagrodzenie będzie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia, należy uwzględnić przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone do wynagrodzeń osobowych według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez GUS (art. 6 ust. 4 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Składniki wynagrodzenia stanowiące wynagrodzenia osobowe określa załącznik do objaśnień do sprawozdawczości z zatrudnienia i wynagrodzeń dostępny na www.stat.gov.pl. Są to m.in.:
- wynagrodzenia zasadnicze w formie stawki godzinowej, akordowej lub prowizyjnej i innej,
- dodatki za staż pracy i inne dodatki, np. za warunki pracy, za szczególne kwalifikacje,
- premie i nagrody regulaminowe i uznaniowe,
- wyrównania do wysokości minimalnego wynagrodzenia,
- wynagrodzenie za czynności przewidziane do wykonania poza normalnymi godzinami pracy w zakładzie lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (dyżur, domowe pogotowie),
- ekwiwalenty za urlop wypoczynkowy,
- dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych,
- nagrody jubileuszowe,
- odprawy emerytalne i rentowe.
Obliczając wysokość wynagrodzenia pracownika nie należy jednak uwzględniać:
- wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (w tym dodatków za nadgodziny),
- nagrody jubileuszowej,
- odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy (art. 6 ust. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).
Do wynagrodzeń nie zalicza się także m.in.: świadczeń z zfśs, należności za czas podróży służbowych, ekwiwalentów pieniężnych za użyte przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub sprzęt stanowiące własność pracownika, dodatków za rozłąkę, ryczałtów samochodowych, wartości świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów bhp czy odszkodowań wynikających z umów o zakazie konkurencji. Zatem takich wypłat nie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości minimalnego wynagrodzenia.
Jeżeli w danym miesiącu, z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub rozkład czasu pracy, wynagrodzenie pracownika jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia, pracodawca ma obowiązek uzupełnić je do tej wysokości w formie wyrównania (art. 7 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Wyrównanie należy wypłacić łącznie z wypłatą wynagrodzenia za dany miesiąc (art. 7 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).
WAŻNE!
Wyrównanie do minimalnego wynagrodzenia należy wypłacić łącznie z wypłatą wynagrodzenia za dany miesiąc.
Pracownikom wynagradzanym na podstawie miesięcznych stawek, którym nie przysługuje wynagrodzenie minimalne za pełny miesięczny wymiar czasu pracy (np. którzy nie przepracowali pełnego miesiąca z powodu korzystania z czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych itp.), wyrównanie należy wypłacić za każdą godzinę pracy (art. 7 ust. 4 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Wyrównanie należy ustalać jako różnicę między wysokością wynagrodzenia godzinowego, wynikającą z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadającą do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy, a wysokością wynagrodzenia pracownika w danym miesiącu, przeliczoną na godzinę pracy.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wyrównanie należy obliczać również według opisanej wyżej zasady. Wysokość minimalnego wynagrodzenia należy ustalać w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin przypadających do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość minimalnego wynagrodzenia.
PRZYKŁAD
Anna T. jest zatrudniona na 1/4 etatu. W październiku br. pracownik pełnoetatowy musi przepracować 184 godziny, dlatego Anna T. powinna przepracować 46 godz. (184 godz. : 4). Za październik br. Anna T. musi otrzymać wynagrodzenie nie niższe niż 1/4 wynagrodzenia minimalnego, tj. 375 zł (46 godz. : 184 godz. x 1500 zł). Pracownica jest wynagradzana stawką godzinową i otrzymuje dodatek stażowy. Po zsumowaniu płacy zasadniczej i dodatku Anna T. zarobiła 310 zł, czyli mniej niż minimalne wynagrodzenie przewidziane dla wymiaru czasu pracy, w którym jest zatrudniona. Należy zatem wypłacić jej wyrównanie.
Oblicza się je następująco:
- obliczenie stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia:
375 zł : 46 godz. do przepracowania w marcu = 8,15 zł,
- obliczenie stawki godzinowej wynikającej z wynagrodzenia pracownicy:
310 zł : 46 godz. = 6,74 zł,
- obliczenie różnicy między stawkami:
8,15 zł – 6,74 zł = 1,41 zł,
- obliczenie kwoty wyrównania:
1,41 x 46 godz. = 64,86 zł.
Anna T. powinna otrzymać wyrównanie w kwocie 64,86 zł.
Podstawa prawna:
- art. 6–8 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. Nr 200, poz. 1679 ze zm.),
- rozporządzenie Rady Ministrów z 13 września 2011 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 r. (Dz.U. Nr 192, poz. 1141),
- rozporządzenie Rady Ministrów z 14 września 2012 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1026).