Jak obliczać wynagrodzenie pracownika zatrudnionego tylko w nocy

Nie ma przeszkód, aby pracownik był zatrudniony jedynie w porze nocnej. Należy jednak pamiętać, że niektórzy pracownicy nie mogą pracować w nocy, np. kobiety w ciąży. W przypadku kobiet w ciąży i pracowników młodocianych zakaz pracy w nocy jest bezwzględny. Natomiast pracownik opiekujący się dzieckiem do lat 4 może wyrazić zgodę na pracę w porze nocnej. Podobnie pracownik niepełnosprawny może pracować w nocy, gdy jest on zatrudniony przy pilnowaniu oraz gdy lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne lub lekarz sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym wyrazi na to zgodę.

Pracodawca, który chce zatrudnić pracownika w nocy, ma do dyspozycji takie same systemy wynagradzania jak w przypadku pracowników pracujących w dzień. Może więc określić, że będzie to np. stała pensja, wynagrodzenie godzinowe czy akord. Zawsze musi jednak pamiętać, że pracownik nie może otrzymać mniejszej pensji niż wynagrodzenie minimalne, czyli w 2012 r. – 1500 zł.

Dodatek za pracę w nocy

Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę takiej pracy. Wysokość tego dodatku jest uzależniona od płacy minimalnej obowiązującej w danym roku. Dodatek za pracę nadliczbową stanowi 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę obwiązującego w danym roku. W związku z tym, aby obliczyć dodatek za pracę w nocy w danym miesiącu, wynagrodzenie minimalne należy podzielić przez wymiar czasu pracy na dany miesiąc i wynik pomnożyć przez 20%. A zatem wysokość dodatku będzie różna w zależności od tego, w jakim dniu pracownik ma wyznaczony dzień wolny z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Poniżej tabela dla pracowników, którzy jako dzień wolny mają wyznaczoną sobotę.

Wysokość dodatku za pracę w porze nocnej w poszczególnych miesiącach 2012 r.

Dodatek za pracę w porze nocnej należy się także pracownikom zarządzającym zakładem pracy w imieniu pracodawcy.

Przykład

Pracownik wykonuje swoją pracę od poniedziałku do piątku w godzinach od 22.00 do 6.00. Otrzymuje stałą pensję w wysokości 1800 zł. Dodatkowo do tej pensji powinien otrzymać za każdą godzinę pracy w nocy dodatek. Wysokość tego dodatku wynosi:

● w styczniu – 300,72 zł,

● w lutym – 300,72 zł,

● w marcu – 299,20 zł,

● w kwietniu – 300,80 zł,

● w maju – 300,72 zł

● w czerwcu – 300,80 zł,

● w lipcu – 299,20 zł,

● w sierpniu – 299,20 zł,

● we wrześniu – 300,80 zł,

● w październiku – 299,92 zł,

● w listopadzie – 300,72 zł,

● w grudniu – 299,44 zł.

Ryczałt za pracę w porze nocnej

Dla pracowników, którzy wykonują pracę w nocy stale poza zakładem pracy, dodatek można zastąpić ryczałtem, którego wysokość powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Niemiej jednak, jeżeli pracodawca zamierza zatrudniać pracownika tylko w nocy – ustalanie ryczałtu nie ma sensu, bo w zasadzie z góry wiadomo, ile godzin pracownik przepracuje w nocy.

Co ważne w przypadku ryczałtu – jeżeli pracownik z jakichkolwiek przyczyn (np. choroby czy urlopu) wypracował mniej godzin w porze nocnej niż zwykle, ryczałtu nie można obniżyć.

Przykład

Pracownikowi pracodawca ustalił comiesięczny ryczałt za pracę w nocy w wysokości 300 zł. W jednym z miesięcy pracownik był chory przez 3 tygodnie i zamiast pracować przez 168 godzin w nocy pracował jedynie 42 godziny. Ponieważ jednak pracodawca ustalił ryczałt, nie może zapłacić mniej niż 300 zł.

Gdyby jednak okazało się, że pracownik przepracował większą liczbę godzin w nocy, niż przewiduje to wysokość ryczałtu – będzie miał prawo do dodatkowego wynagrodzenia obejmującego godziny wypracowane ponad te objęte ryczałtem.

Przykład

Pracownik pracuje jedynie w nocy. Ponieważ pracuje poza zakładem pracy, pracodawca ustalił dla niego ryczałt w wysokości 300 zł. W maju 2012 r. pracownik pracował dodatkowo przez 18 godzin nadliczbowych. Ponieważ jego ryczałt nie obejmował tych dodatkowych godzin pracy – pracodawca będzie musiał dopłacić 32,22 zł.

Praca nadliczbowa

Za pracę nadliczbową pracownikowi oprócz normalnego wynagrodzenia należy się także dodatek (jeżeli praca ta nie została zrekompensowana czasem wolnym). Jeżeli praca nadliczbowa przypada w nocy, dodatek za nadgodziny wynosi 100% wynagrodzenia i przysługuje za każdą godzinę pracy nadliczbowej. Dodatek ten przysługuje niezależnie od innych dodatków, np. dodatku za pracę w nocy.

Przykład

Pracownik w maju 2012 r. wypracował 10 godzin nadliczbowych. Ponieważ pracuje tylko w nocy (od poniedziałku do piątku) przysługuje mu za nie dodatek w wysokości 100%. Pracownik otrzymuje wynagrodzenie miesięczne w wysokości 2800 zł. Dodatkowo przysługuje mu ryczałt za pracę w porze nocnej – 300 zł, regulaminowa premia miesięczna – 250 zł.

W związku z tym w maju 2012 r. jego wynagrodzenie należy obliczyć w następujący sposób:

1) stała pensja – 2800 zł,

2) ryczałt za nadgodziny – 300 zł,

3) normalne wynagrodzenia za godziny nadliczbowe:

● 2800 zł + 300 zł + 250 zł = 3350 zł,

● stawka za 1 godzinę pracy nadliczbowej ze stałych składników wynagrodzenia: 3350 zł : 168 godz. (wymiar czasu pracy w maju 2012 r.) = 19,94 zł,

● normalne wynagrodzenie za 10 godzin nadliczbowych: 10 x 19,94 zł – 199,40 zł,

4) dodatki za godziny nadliczbowe:

● 2800 zł : 168 godz. = 16,67 zł,

● 100% dodatek za godziny nadliczbowe: 16,67 zł x 10 nadgodzin = 166,70 zł,

5) pensja za maj:

● 2800 zł + 300 zł + 250 zł + 199,40 zł + 166,70 zł = 3716,10 zł.

Pracownikowi prawdopodobnie będzie trzeba także doliczyć dodatek za „pozaryczałtowe” godziny nocne.

Podstawa prawna:

• art. 151⁷ § 1–2, art. 151⁸, art. 151¹ § 1 Kodeksu pracy.