Pracownikowi, który spełnił warunki uprawniające do emerytury, a jego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia. Wysokość tego świadczenia nie zależy od stażu pracy u danego pracodawcy, a pracownik, który już raz otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.
Zgodnie z uregulowaniami Kodeksu pracy, jeżeli pracownik spełnił warunki uprawniające do uzyskania emerytury i rozwiązuje umowę o pracę w związku z przejściem na to świadczenie, przysługuje mu od pracodawcy odprawa emerytalna w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenie za pracę. Odprawa w podanej wysokości jest wielkością stałą i przysługuje bez względu na to, jak długi staż pracy ma pracownik u danego pracodawcy. Uzależnienie wysokości odprawy emerytalnej od okresu zatrudnienia może wynikać z przepisów szczególnych lub przepisów wewnątrzzakładowych, które powinny regulować te kwestie w sposób korzystniejszy dla pracownika niż Kodeks pracy.
Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa. Oznacza to, że jeżeli pracownik rozwiązał umowę o pracę w związku z uzyskaniem prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i otrzymał z tego tytułu odprawę rentową, a następnie w trakcie kolejnego zatrudnienia uzyskał prawo do emerytury, odprawa emerytalna nie będzie przysługiwała. Jednorazowy charakter odprawy emerytalno-rentowej potwierdził również Sąd Najwyższy w uchwale z 18 marca 2010 r. (II PZP 1/10, OSNP 2010/17–18/208), w której stwierdził, że otrzymanie przez pracownika odprawy z tytułu przejścia na rentę z powodu niezdolności do pracy wyklucza nabycie przez tego pracownika prawa do kolejnej odprawy z tytułu przejścia na emeryturę. W uchwale tej Sąd stwierdził również, że w sytuacji wskazanej powyżej pracownik nie nabywa prawa do odprawy uzupełniającej, stanowiącej różnicę między wysokością odprawy emerytalnej i wysokością otrzymanej odprawy rentowej.
Pracodawca, chcąc mieć pewność, czy pracownik pobrał już wcześniej odprawę rentową, może poprosić pracownika o podpisanie stosownego oświadczenia, które będzie wskazywać na zaistnienie (lub nie) ww. okoliczności.