Nie ma znaczenia, czy wypłaci Pan pracownikowi nagrodę jednorazowo czy w ratach. W przypadku świadczeń przedemerytalnych obowiązuje bowiem rozliczenie przychodu w stosunku rocznym. Istotna jest więc suma przychodu pracownika w całym roku rozliczeniowym.
UZASADNIENIE
Osoby uprawnione do świadczenia przedemerytalnego mogą zarobkować. Jeśli jednak przychód, jaki osiągają, pochodzi z działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (np. umowy o pracę, umowy zlecenia), mają bardzo ograniczone możliwości dorabiania. Przepisy przewidują dla nich dwa progi zarobkowe, których przekroczenie powoduje zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia.
Na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia wpływa przychód, który stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, tj. przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku pracownika jest to m.in. wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki czy nagrody. Zatem nagroda wypłacona pracownikowi zostanie zaliczona do przychodu, który ZUS będzie rozliczał.
ZUS zawiesza wypłatę świadczenia przedemerytalnego, jeśli przychód osiągany przez świadczeniobiorcę przekracza graniczną kwotę przychodu, tj. 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji. W roku rozliczeniowym trwającym od 1 marca 2010 r. do 28 lutego 2011 r. jest to kwota 2172,10 zł.
Jeśli uzyskiwany przychód nie przekracza tego progu zarobkowego, ZUS porównuje łączną kwotę przychodu i świadczenia przedemerytalnego z dopuszczalną kwotą przychodu (którą stanowi 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji). W bieżącym roku rozliczeniowym limit ten wynosi 1551,50 zł. Jeśli suma świadczenia przedemerytalnego i przychodu jest wyższa od tej kwoty, ZUS zmniejsza świadczenie przedemerytalne o kwotę przekroczenia dopuszczalnej kwoty przychodu (kwotę przekroczenia pomniejsza o obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne liczone od tej kwoty, finansowane przez ubezpieczonego). Przepisy gwarantują jednak, że po zmniejszeniu świadczenie przedemerytalne nie może być niższe od gwarantowanej kwoty, która w trwającym obecnie roku rozliczeniowym wynosi 420,58 zł.
Osoba uprawniona do świadczenia przedemerytalnego ma obowiązek poinformować o podjęciu działalności zarobkowej oraz o osiąganych przychodach – zaraz po podjęciu pracy i po zakończeniu roku rozliczeniowego (trwającego od 1 marca do końca lutego następnego roku). Termin na złożenie informacji o przychodach osiągniętych w minionym roku rozliczeniowym to 31 maja każdego roku. W przypadku świadczeń przedemerytalnych nie obowiązują, w odróżnieniu od emerytur i rent, dwa warianty rozliczenia (roczny i miesięczny). ZUS rozlicza przychód osoby uprawnionej do świadczenia przedemerytalnego zawsze w stosunku rocznym. Porównuje więc kwotę przychodu (lub sumę świadczenia i przychodu) uzyskanego w całym poprzednim roku rozliczeniowym z rocznymi progami zarobkowymi. Bez znaczenia są więc kwoty przychodu uzyskane w poszczególnych miesiącach roku rozliczeniowego. Istotna jest suma przychodu w całym tym okresie.
WAŻNE!
ZUS rozlicza świadczenie przedemerytalne tylko w stosunku rocznym.
W związku z tym nie ma znaczenia, czy wypłaci Pan nagrodę jednorazowo w pełnej wysokości czy w kilku miesięcznych ratach. W obydwu przypadkach wpłynie ona w taki sam sposób na ewentualne zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia przedemerytalnego. Wyjątkiem byłaby sytuacja, w której część nagrody zostałaby wypłacona np. w czerwcu 2010 r., a druga część np. w marcu 2011 r. W takim przypadku druga część nagrody zostałaby zaliczona do przychodu dopiero w kolejnym roku rozliczeniowym.
Rozliczając przychód Pana pracownika uzyskany w okresie od marca 2010 r. do lutego 2011 r. ZUS sprawdzi najpierw, czy przychód ten przekroczył roczną graniczną kwotę przychodu ustaloną dla tego okresu (26 065,20 zł). Jeśli wynagrodzenie pracownika się nie zmieni, kwota przychodu z całego roku rozliczeniowego wraz z planowaną nagrodą wyniesie 19 700 zł. Zatem przychód nie przekroczy rocznej granicznej kwoty przychodu. ZUS zsumuje więc wysokość świadczenia przedemerytalnego przysługującego w całym roku rozliczeniowym (841,17 zł x 12 = 10 094,04 zł) oraz osiągniętego w tym okresie przychodu. Otrzymaną kwotę porówna do rocznej dopuszczalnej kwoty przychodu (w roku rozliczeniowym 2010/2011 – 18 618 zł). Suma przychodu i świadczenia Pana pracownika wyniesie 29 794,04 zł, a więc przekroczy wspomniany limit o 11 176,04 zł. Po potrąceniu z kwoty tego przekroczenia obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika (13,71% tego przekroczenia) kwota zmniejszenia wyniosłaby 9643,80 zł. ZUS uznałby więc, że świadczenie za cały rozliczany rok przysługuje w minimalnej gwarantowanej kwocie, tj. 5046,96 zł (420,58 zł x 12).
Podstawa prawna
- art. 5 i art. 6 ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. Nr 120, poz. 1252 ze zm.),
- komunikat Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 15 lutego 2010 r. w sprawie dopuszczalnej kwoty przychodu, granicznej kwoty przychodu oraz rocznej dopuszczalnej kwoty przychodu i rocznej granicznej kwoty przychodu, stosowanych przy zmniejszaniu lub zawieszaniu świadczeń przedemerytalnych oraz zasiłków przedemerytalnych (M.P. Nr 10, poz. 113).