Jeżeli członkowie stowarzyszenia nie są pracownikami, jak również nie otrzymują dofinansowania do podróży z tytułu przynależności do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych, to takie dofinansowanie stanowi dla nich przychód z innych źródeł. Jeżeli podróż członków stowarzyszenia ma związek z realizacją jego statutowych zadań, zwolnieniem z podatku jest objęta kwota dofinansowania w wysokości należności z tytułu podróży służbowej. Nadwyżka ponad ten limit stanowi dla członków stowarzyszenia przychód podlegający opodatkowaniu, który należy wykazać w informacji PIT- 8C. Jeżeli jednak dofinansowanie do wyjazdów stanowi dla członków stowarzyszenia dodatkową korzyść i nie jest związane z realizacją zadań stowarzyszenia, to po stronie obdarowanych powstaje przychód z innych źródeł, który należy w całości opodatkować.
UZASADNIENIE
Przychodami z działalności wykonywanej osobiście są m.in. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów otrzymywanych przez osoby należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych, niezależnie od sposobu ich powoływania (art. 13 pkt 5 updof). Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U 6/97), „o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych mamy zaś do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie”.
Należy zatem przyjąć, że członkowie stowarzyszenia nie pełnią obowiązków społecznych lub obywatelskich w rozumieniu powyższego wyroku. Wskazuje na to również interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 24 czerwca 2010 r. (sygn. IBPBII/1/415-356/10/ASz), zgodnie z którą „(...) z obowiązkami społecznymi i obywatelskimi mamy do czynienia w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, jakimi są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej)”.
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się również przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (art. 13 pkt 7 updof). Członkowie stowarzyszenia nie otrzymują jednak dofinansowania do podróży, ponieważ nie należą do żadnego z wymienionych organów. W związku z tym dofinansowania do wyjazdów członków stowarzyszenia nie należy zaliczać do tej kategorii przychodów.
Dofinansowanie do podróży członków stowarzyszenia będzie stanowiło dla nich przychód z innych źródeł. Za przychody z innych źródeł uważa się m.in. dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów m.in. z tytułu wykonywanej pracy, z samodzielnej działalności, z działalności gospodarczej czy z kapitałów pieniężnych (art. 12–14 i 17 updof w związku z art. 20 ust. 1 updof).
Jeżeli dofinansowanie do wyjazdów byłoby dla członków dodatkową korzyścią, niezwiązaną z realizacją zadań stowarzyszenia, wówczas stanowiłoby dla obdarowanych w całości przychód opodatkowany bez względu na wysokość dofinansowania.
W sytuacji gdy podróż członków stowarzyszenia byłaby związana z realizacją celów statutowych stowarzyszenia, wówczas przychody z tego tytułu będą zwolnione z podatku (art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b oraz ust. 13 pkt 2 updof).
WAŻNE!
Jeżeli dofinansowanie do podróży członków stowarzyszenia jest dla nich dodatkową korzyścią, podlega w całości opodatkowaniu.
Zwolnione z podatku dochodowego są bowiem odpowiednio diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem – do wysokości określonej w przepisach o podróżach służbowych krajowych i zagranicznych. Warunkiem skorzystania z tego zwolnienia byłoby jednak to, aby otrzymane przez członków stowarzyszenia z tego tytułu świadczenia nie były zaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz aby zostały poniesione w celu realizacji zadań stowarzyszenia, a nie stanowiły korzyści dla członków stowarzyszenia. Z tytułu podróży służbowej zwolnienie miałoby zastosowanie do diet w wysokości określonej w przepisach o podróżach służbowych, a także obejmowałoby zwrot kosztów przejazdów i dojazdów, noclegów, dojazdów środkami komunikacji miejscowej, innych wydatków, określonych przez stowarzyszenie odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
Ewentualna nadwyżka ponad limit określony we wskazanych rozporządzeniach byłaby opodatkowana. Przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu należy wówczas wykazać w informacji PIT-8C. Taką informację należy sporządzić w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego i przekazać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika.
Członek stowarzyszenia na podstawie PIT- 8C w zeznaniu rocznym samodzielnie dokona rozliczenia tego przychodu.
Podstawa prawna
- art. 13 pkt 5, pkt 7, art. 20 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b, ust. 13 pkt 2, art. 42a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.),
- § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz.U. Nr 236, poz. 1991 ze zm.),
- § 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz.U. Nr 236 poz. 1990 ze zm.).