Jeden z zatrudnionych w naszej firmie pracowników przechodzi na rentę.
W związku z tym zostanie mu wypłacona odprawa rentowa. Czy możemy z
niej potrącić udzielone, a nierozliczone dotychczas zaliczki? Czy
musimy uzyskać zgodę pracownika na takie potrącenie?
RADA
Z odprawy rentowej mogą Państwo potrącić nierozliczoną zaliczkę, przy czym odprawa ta podlega takiej samej ochronie, jak wynagrodzenie za pracę. W celu dokonania potrącenia nie trzeba uzyskiwać zgody pracownika.
UZASADNIENIE
Przepisy regulujące zasady dokonywania potrąceń, w tym udzielonych pracownikowi zaliczek, mówią ogólnie o wynagrodzeniu za pracę. Pojęcie to nie jest jednak doprecyzowane. Aby ustalić, czy zasady te odnoszą się także do odpraw rentowych, należy posiłkować się zasadami obowiązującymi w sprawozdawczości GUS dotyczącej wynagrodzeń pracowniczych.
Część II załącznika do objaśnień do sprawozdawczości z zatrudnienia i wynagrodzeń zalicza wspomniane odprawy do wynagrodzeń osobowych. Oznacza to, że w stosunku do nich obowiązują przepisy Kodeksu pracy dotyczące ochrony wynagrodzenia za pracę.
Znajduje to również potwierdzenie w orzecznictwie sądowym, np. wyroku Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 29 sierpnia 1994 r. (III APr 44/94, OSAiSN 1994/10/79) czy wyroku Sądu Najwyższego z 19 lutego 2004 r. (I PK 217/03, OSNP 2004/24/ 419). Co prawda oba te wyroki dotyczą odprawy emerytalnej, ale obie odprawy mają podobny charakter i przysługują na podstawie tego samego przepisu.
Część II załącznika do objaśnień do sprawozdawczości z zatrudnienia i wynagrodzeń zalicza wspomniane odprawy do wynagrodzeń osobowych. Oznacza to, że w stosunku do nich obowiązują przepisy Kodeksu pracy dotyczące ochrony wynagrodzenia za pracę.
Znajduje to również potwierdzenie w orzecznictwie sądowym, np. wyroku Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 29 sierpnia 1994 r. (III APr 44/94, OSAiSN 1994/10/79) czy wyroku Sądu Najwyższego z 19 lutego 2004 r. (I PK 217/03, OSNP 2004/24/ 419). Co prawda oba te wyroki dotyczą odprawy emerytalnej, ale obie odprawy mają podobny charakter i przysługują na podstawie tego samego przepisu.
Dokonując potrącenia zaliczki z odprawy rentowej muszą Państwo kierować się ogólnymi zasadami chroniącymi wynagrodzenie za pracę. W przypadku zaliczek potrącana kwota nie może przekroczyć połowy wynagrodzenia. Przy czym potrąceń dokonujemy od wynagrodzenia po potrąceniu składek oraz zaliczki na podatek dochodowy. W związku z tym, że odprawy rentowe nie podlegają oskładkowaniu, pierwsze odliczenie nie ma tu zastosowania.
Drugim ograniczeniem jest zasada, że pracownik powinien otrzymać, mimo dokonanych obciążeń, określone wynagrodzenie – jest to tzw. kwota wolna od potrąceń. W tym przypadku Państwa pracownik musi otrzymać kwotę odpowiadającą co najmniej 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ZUS i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Jeżeli wysokość potrącanej zaliczki nie przekroczy połowy odprawy rentowej i jednocześnie pracownik otrzyma wymaganą kwotę netto, nie ma żadnych przeszkód, aby dokonali Państwo takiego potrącenia. Pracownik nie musi wyrazić na nie zgody, gdyż nie jest ona konieczna przy obciążeniach z tytułu udzielonych zaliczek pieniężnych.
Podstawa prawna:• art. 87 § 1 pkt 3, § 3 pkt 2, art. 871 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy,
• § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.).