Zrzeczenie się roszczeń pracowniczych jest nieważne

Michał Culepa
rozwiń więcej
Klauzula o zrzeczeniu się przez pracownika wszelkich roszczeń od pracodawcy zawarta w porozumieniu stron o rozwiązaniu umowy o pracę jest nieważna.

Dagmara F. pracowała w hipermarkecie należącym do jednej z wielkich sieci handlowych w Polsce. Zajmowała w latach 2001–2004 stanowisko lidera, tj. zastępcy kierownika działu AGD-RTV w markecie. W 2004 r. przeszła do pracy w innym sklepie tej samej sieci, który następnie został przejęty przez inną sieć handlową. Pracowała tam do 2006 r., zajmując stanowiska lidera (podobne jak na początku pracy), a następnie menedżera zawodu, tj. kierownika działu AGD-RTV-Video.

Autopromocja

Rozpoczynając pracę w markecie, na początku otrzymała informację, że obowiązuje ją 12-godzinna norma dobowa i przeciętnie 40-godzinna norma tygodniowa czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym wynoszącym 3 miesiące. Kadra kierownicza w tej firmie nie otrzymywała zakresu obowiązków na piśmie. Regulamin pracy w markecie przewidywał, że osoby zarządzające oraz kadra kierownicza (osoby zajmujące stanowiska menedżerów różnej kategorii) pracują w systemie zadaniowego czasu pracy, a w spółce – właścicielce marketu – nie wypłaca się wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych i że czas ich pracy będzie wyższy niż 8 godzin dziennie.

Dagmara K. w okresie, w którym zajmowała stanowisko menedżera, pracowała zazwyczaj od godziny 7.00 do 18.00, choć zdarzało się, że wychodziła z pracy – jak inni kierownicy – nawet po godz. 21.00. Dyrektor marketu pracował od godz. 5–7 rano do godz. 21.00. Tylko „szeregowi” pracownicy pracowali po około 8 godzin dziennie.

W okresie od kwietnia do sierpnia 2006 r. Dagmara F. przebywała na zwolnieniu lekarskim. Po powrocie ze zwolnienia nie została dopuszczona do pracy. Ustalono z nią, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpi 30 listopada 2006 r., a rekompensatą za utratę zatrudnienia będzie 3-miesięczne zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Porozumienie to zawierało zapis, że „pracownik zrzeka się wszelkich innych roszczeń wynikających ze stosunku pracy łączącego go z pracodawcą”.

Wkrótce po tym Dagmara F. skierowała do sądu pozew o zapłatę należności za pracę w godzinach nadliczbowych. Sprawę wygrała zarówno w sądzie I, jak i II instancji. Podobnie orzekł też Sąd Najwyższy, oddalając skargę kasacyjną pracodawcy – właściciela sieci marketów.


Uzasadniając wyrok, Sąd Najwyższy wskazał, że zakres, rodzaj i rozmiar rozmaitych obowiązków, którymi pozwany pracodawca obarczał pracowników zatrudnionych na kierowniczych stanowiskach pracy, bez zagwarantowania im dodatkowego wynagrodzenia za pracę stale (permanentnie) przekraczającą zlecane im zadania, wykraczał poza możliwości ich wykonania bez należnego prawa do dodatkowego wynagrodzenia z art. 1514 § 1 k.p. Pozwana spółka próbowała bronić się, wskazując, że wobec kierowników stosowano „mieszany czas pracy”, obejmujący jakoby równocześnie elementy zadaniowego oraz równoważnego czasu pracy. Tę koncepcję Sąd Najwyższy odrzucił jako działanie w celu obejścia przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych.

Sąd odniósł się też do klauzuli o zrzeczeniu się roszczeń wobec pracodawcy, którą zawarto w porozumieniu stron. Takie zrzeczenie jest nieważne. Uzgodniona rekompensata przysługiwała bowiem wyraźnie z tytułu „utraty zatrudnienia” przez Dagmarę F., a zatem nie zaspokajała ani nie mogła być zaliczona na poczet wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przepracowanych przed rozwiązaniem stosunku pracy. Należności za godziny nadliczbowe są wynagrodzeniem za pracę, a pracownik nie może skutecznie zrzec się wynagrodzenia za pracę (art. 84 k.p.).

Wyrok Sądu Najwyższego z 10 czerwca 2010 r., I PK 6/10, niepubl.

Kadry
Od 300 zł do 1200 zł - tyle wyniesie bon energetyczny w zależności od dochodu. Rząd rozpatrzy projekt ustawy o bonie energetycznym
02 maja 2024

Rada Ministrów na najbliższym posiedzeniu w dniu 7 maja 2024 r. zajmie się projektem ustawy o bonie energetycznym. Ustawa przewiduje dalsze zamrożenie cen energii elektrycznej i wprowadzenie jednorazowego bonu energetycznego. Świadczenie to będzie uzależnione od kryterium dochodowego.

Matura 2024: We wtorek, 7 maja, zaczyna się egzamin maturalny
02 maja 2024

W 2024 r. sesja główna egzaminu maturalnego potrwa od 7 maja do 24 maja. Część pisemna zacznie się 7 maja i skończy 24 maja, a część ustna potrwa od 11 maja do 16 maja (z wyjątkiem 12 maja) oraz od 20 maja do 25 maja. Wyniki matury będą znane 9 lipca.

ZUS przyznał pierwsze świadczenia wspierające dla osób z niepełnosprawnościami
02 maja 2024

1,5 tys. osób z niepełnosprawnościami otrzymało już świadczenia wspierające. Do ZUS wpłynęło ponad 8,4 tys. wniosków o to świadczenie.

To już koniec wypłat trzynastej emerytury
02 maja 2024

To już koniec wypłat trzynastej emerytury w 2024 roku. Ile osób otrzymało trzynastkę z ZUS?

Rada Ministrów: Zwiększą się wynagrodzenia pracowników samorządowych. Trwają prace nad projektem rozporządzenia
02 maja 2024

Rząd pracuje nad zmianą przepisów rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zwiększy się poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych.

MRPiPS bada 4-dniowy tydzień pracy i chce skrócenia tygodnia pracy w tej kadencji Sejmu
30 kwi 2024

Dwie wypowiedzi członków rządu wskazujące, że skrócenie tygodnia pracy z 5 do 4 dni (albo z 8 godzin dziennie do 7 godzin) może stać się obowiązującym prawem. 

Czerwiec 2024 – dni wolne, godziny pracy
30 kwi 2024

Czerwiec 2024 – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

Komunikat ZUS: 2 maja wszystkie placówki ZUS będą otwarte
30 kwi 2024

W czwartek, 2 maja, placówki ZUS będą otwarte.

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa?
30 kwi 2024

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Kiedy wypadają niedziele handlowe w 2024 roku?

Kalendarz maj 2024 do druku
30 kwi 2024

Kalendarz maj 2024 do druku zawiera: święta stanowiące dni wolne od pracy, Dzień Flagi, Dzień Matki i imieniny wypadające w tym miesiącu.

pokaż więcej
Proszę czekać...