Zmniejszenie świadczeń z zfśs dla emerytów zakładu pracy byłoby niezgodnym z przepisami ograniczeniem możliwości korzystania z funduszu socjalnego u pracodawcy, u którego przeszli na emeryturę. Również zmniejszenie grupy osób uznanych za członków rodziny emeryta w stosunku do rodziny pracownika nie jest możliwe w świetle obowiązującego prawa.
UZASADNIENIE
Do korzystania z zfśs są uprawnieni pracownicy danego zakładu pracy i ich rodziny oraz emeryci i renciści – byli pracownicy zakładu pracy wraz z członkami ich rodzin. Możliwość korzystania ze środków zfśs może zostać przyznana w regulaminie gospodarowania funduszem także innym osobom.
Wskazane dwie grupy osób są uprawnione do korzystania z zfśs z mocy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W korzystaniu z funduszu socjalnego tworzonym w firmie żadna z tych osób nie może zostać wyłączona spod pojęcia osoby uprawnionej, nawet jeśli wyrażą na to zgodę związki zawodowe lub przedstawiciele pracowników.
W odniesieniu do emerytów i rencistów zakładu pracy mówimy o osobach, które przeszły na któreś z tych świadczeń w danym zakładzie pracy. W przypadku gdy osoba mająca prawo do emerytury lub renty pozostaje w stosunku pracy, świadczenia z zfśs przysługują jej na zasadach dotyczących pracowników firmy.
Skoro emeryt jest osobą uprawnioną do korzystania z zfśs z mocy przepisów, nie tylko nie można wyłączyć tego uprawnienia, ale także nie można go ograniczyć. W regulaminie powinien być więc przyjęty taki sam jak dla pracowników zarówno katalog świadczeń, jak i kryteria ich uzyskiwania.
WAŻNE!
Emeryci i renciści – byli pracownicy w regulaminie korzystania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych muszą mieć zapewnione takie same uprawnienia do świadczeń jak pracownicy.
Przepisy nie definiują pojęcia „członkowie rodziny”, nie zawierają również odesłania w tym zakresie do innych przepisów. Osoby te powinny zatem zostać szczegółowo wskazane w regulaminie gospodarowania środkami funduszu.
Członkami rodziny uprawnionymi do korzystania z zfśs mogą być np.:
- współmałżonek,
- pozostające na utrzymaniu i wychowaniu dzieci własne, przysposobione oraz przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, jak również dzieci współmałżonka,
- pozostające na utrzymaniu danej osoby wnuki i rodzeństwo w wieku do lat 18 (jeżeli się uczą – do czasu ukończenia nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia).
Pewnych osób nie można wyłączyć z pojęcia członków rodziny – na pewno będą to zawsze małżonek i nieletnie dzieci emeryta (rencisty) lub pracownika.
Przy tworzeniu katalogu osób wchodzących w zakres pojęcia „członkowie rodziny” nie można różnicować go w odniesieniu do pracowników i emerytów. Oczywiście w praktyce najprawdopodobniej dzieci emeryta nie będą już mogły korzystać z zfśs prowadzonym w zakładzie pracy, z którego emeryt odszedł na emeryturę. Nie będą najczęściej spełniać chociażby kryterium wieku (które bezwzględnie powinno zostać określone w regulaminie).
Jednak przynależność do grupy uprawnionych do korzystania ze środków zfśs nie przesądza o przyznaniu danej osobie jakiegokolwiek świadczenia określonego w regulaminie gospodarowania środkami zfśs. Decyzja o przyznaniu świadczenia jest zawsze uznaniowa, uzależniona od sytuacji rodzinnej, materialnej i życiowej uprawnionej osoby.
Podstawa prawna
- art. 2, art. 8, art. 12a ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.).